Çalışmaya Göre Aşırı Diş Kaybı Ölümcül Kalp Hastalığı Riskiyle Bağlantılı

Kötü ağız sağlığı, kalp ve kan damarlarını etkileyen bir grup hastalık olan kardiyovasküler hastalıklar (KVH) için de bilinen bir risk faktörüdür ve bu hastalıklar bir araya getirildiğinde küresel olarak önde gelen ölüm nedenini temsil etmektedir.

Kulağa garip bir bağlantı gibi gelebilir, ancak diş kaybı veya kötü ağız hijyeninin sinir bozucu patojenlerin diş etlerine nüfuz etmesine izin vermesi, dolaşıma sızan enfeksiyonlara neden olması ve kalbi etkileyebilecek iltihaplanmayı tetiklemesi akla yatkındır.

Ancak kalp sağlığı ve KVH riskinde sigara ve egzersizden diyabet, kolesterol seviyeleri ve kan basıncına kadar bir dizi başka faktör de rol oynamaktadır.

Bu durum, araştırmacıların diş kaybı ile kardiyovasküler hastalık arasında gerçekten nedensel bir bağlantı olup olmadığını tespit etmelerini zorlaştırmıştır. Bazı çalışmalar, diş kaybı ve KVH'ler arasındaki ilişkinin 2018 analizinde sigara içimi hesaba katıldığında ortadan kalktığını gösterirken, diğerleri nedensel bir bağlantıyı destekleyen kanıtlar ortaya koymuştur.

Bu çelişkilerden bazılarını gidermeye çalışan yeni analiz, her biri 3 ila 49 yıl boyunca oral ve KVH sonuçlarını takip eden 12 yayınlanmış çalışmadan elde edilen verileri bir araya getirerek şiddetli diş kaybına odaklanmıştır.

Ohio'daki Case Western Reserve Üniversitesi'nde endodontist ve diş araştırmacısı olan Anita Aminoshariae, "Bulgularımız diş kaybının sadece bir diş sorunu olmadığını, kardiyovasküler hastalık mortalitesinin önemli bir belirleyicisi olduğunu açıkça göstermektedir" diyor.

Analiz, dişlerinin tamamını ya da çoğunu kaybetmiş kişilerin kalple ilgili sorunlardan ölme riskinin, sadece birkaç inci beyazını kaybetmiş ya da hiç kaybetmemiş olanlara kıyasla yüzde 66 daha yüksek olduğunu ortaya koydu.

Bu ilişki, 10'dan az dişi kalmış kişileri inceleyen beş çalışmada, çiğneyecek dişi kalmamış kişileri inceleyen yedi çalışmaya kıyasla çok daha fazla değişiklik göstermiştir.

Ancak kardiyovasküler hastalıklardan ölme riskindeki artış, yaklaşık 22 veya daha fazla dişini kaybetmiş kişilerde belirgin olarak devam etmiştir.

Analizdeki 12 çalışmanın tümü yaş ve sigara içme durumuna göre ayarlanmış ve 10'u KVH riskiyle ilişkili en az beş kritik karıştırıcı faktörü dikkate almıştır.

Aminoshariae ve meslektaşları yayınladıkları makalede, araştırmacılar bu faktörlerin sonuçları etkileyip etkilemediğini test ettiklerinde, artan riskin devam ettiğini ve "[şiddetli] diş kaybının KVH mortalitesi üzerindeki etkisini doğruladığını" yazıyor.

Gözlemsel çalışmaların bu analizi, doğrudan nedenlere değil, yalnızca ilişkilere işaret edebilse de, KVH'lerin küresel yükünün ağız sağlığının iyileştirilmesiyle kısmen ele alınabileceğini düşündürmektedir.

Bu, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde ve yaşlı nüfuslarda sağlıklı gıdalara (diş çürüklerine neden olan şekerli, işlenmiş gıdalar yerine) ve uygun fiyatlı diş bakımına daha iyi erişim sağlanmasını içerebilir.

2019 yılında dünya genelindeki ölümlerin üçte biri kalp krizi, felç, tıkanmış arterler ve kalp yetmezliği gibi KVH'lerden kaynaklanmıştır.

Aminoshariae ve meslektaşları, "Bu nedenle, dişleri kurtarmak ve optimal ağız sağlığını korumak küçümsenemez" sonucuna varıyor.

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.