Bu Gezegenin Gece Tarafına Sıvı Yakutlar ve Safirler Yağıyor Olabilir

WASP-121b, yıldızına yakın dönen ve bir gaz devi olan sıcak bir Jüpiter'dir. Yuvarlak değildir ama binlerce derecelik bir sıcaklığa sahiptir. O kadar sıcaktır ki, bulutları erimiş metalden oluşur. Gök bilimciler ilk kez sıvı taş yağmuru da dahil olmak üzere bu gezegenin gece tarafına neler olduğunu çözdüler.

Nature Astronomy'de bildirildiği gibi, uluslararası bir grup, diğer elementlerin yanı sıra gündüz ve gece tarafındaki su emisyonunu da takip etti. Gezegen gelgit kilitlidir, bu da bir tarafının her zaman yıldızına dönük olduğu ve diğer tarafının daimi karanlıkta olduğu anlamına gelir. Gündüz tarafında su molekülleri parçalanır. Oradaki sıcaklık, bazı yıldızlardan daha sıcak olan yaklaşık 3000 °C'dir. Oksijeni hidrojenden ayıracak kadar sıcaktır, ama uzun sürmez.

Saniyede 5 kilometre hızla hareket eden güçlü rüzgarlar bu elementleri, havanın sadece yarısı kadar sıcak olduğu, hidrojen ve oksijenin su buharı oluşturmak üzere yeniden birleştiği gece tarafına götürür. Uyarılmış su moleküllerinin belirli bir ışık özelliğini izlemek için Hubble Teleskobu'nu kullandılar. Çalışma, bu uzak gezegendeki su döngüsünü izleyerek WASP-121b'nin atmosferinin gerçekten küresel bir görünümünü sağladı.

Max Planck Enstitüsü'nden baş yazar Thomas Mikal-Evans, "Bu su özelliğini gördük ve gezegenin yörüngesinin farklı yerlerinde nasıl değiştiğini haritaladık. Bu, gezegenin atmosferinin sıcaklığının yüksekliğin bir fonksiyonu olarak ne yaptığına dair bilgileri kodlar. Artık ötegezegen atmosferlerinin belirli bölgelerinin izole edilmiş anlık görüntülerini almanın ötesine geçerek onları gerçekte oldukları 3B sistemler olarak inceliyoruz." dedi yaptığı açıklamada. 

Gezegendeki sıcaklık asla su bulutlarının oluşması için yeterince düşük olmaz. Gezegendeki bulutlar demir, magnezyum ve vanadyum gibi metallerden yapılmıştır. Hubble verileri, metal bulutların oluşması için gece tarafında yeterince soğuk olduğu fikrini destekliyor. Güçlü rüzgarlar onları gündüz tarafına geri üflediğinde buharlaşırlar.

Araştırmacılar, alüminyum ve titanyumu tespit edememelerine şaşırdılar. Alüminyum oksijenle yoğunlaştığında korindon olarak bilinen bir bileşik oluşturur. Korindoma aşina olmayabilirsiniz, ancak krom, demir, titanyum veya vanadyumdan oluşan safsızlıklara aşina olacaksınız. Safir veya yakut böyle yapılır. Ekip, gezegenle ilgili çalışmalarına devam ediyor. Gezegenin atmosferinde var olduğuna inandıkları karbon monoksiti tespit etmeyi umuyorlar.

Mikal-Evans, "Bu gezegenin atmosferinde karbon taşıyan bir molekülü ilk kez ölçebildiğimiz zaman olurdu. Atmosferdeki karbon ve oksijen miktarı, bu tür gezegenlerin nerede oluştuğuna dair ipuçları sağlıyor." dedi.

 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/space/liquid-rubies-and-sapphires-might-be-raining-on-the-nightside-of-this-hellish-exoplanet/