Uzmanlar Dilinizi Neden Günde İki Kez Temizlemeniz Gerektiğini Açıklıyor
Doktorunuz sizden dilinizi çıkarıp “aaah” demenizi istedi mi? Aile hekimi boğazınızı muayene ederken, sağlığınız hakkında çok şey ortaya çıkarabilecek dilinizi de kontrol eder.

Doktor dilin yüzeyinde veya hareket etme şeklinde herhangi bir değişiklik olup olmadığına bakacaktır. Bu, ağzın kendisindeki sorunların yanı sıra genel sağlığınızın ve bağışıklığınızın durumunu da gösterebilir.

Ancak doktora gitmeyi beklemenize gerek yok. Dilinizi günde iki kez temizlemek, dilinizin nasıl göründüğünü ve nasıl hissettirdiğini kontrol etmenize ve nefesinizi iyileştirmenize yardımcı olabilir.

 

Sağlıklı Bir Dil Nasıl Görünür?

Dilimiz yemek yeme, konuşma ve diğer hayati işlevlerde çok önemli bir rol oynar. Tek bir kas değil, hareket etmesine yardımcı olan sekiz kas çiftinden oluşan kaslı bir organdır.

Dilin yüzeyi, görülebilen ve hissedilebilen papilla adı verilen küçük çıkıntılarla kaplıdır ve bu da ona pürüzlü bir yüzey kazandırır.

Bunlar bazen tat tomurcukları ile karıştırılır- öyle değildir. 200.000-300.000 papilden sadece küçük bir kısmı tat tomurcuğu içerir. Yetişkinlerde 10.000 kadar tat tomurcuğu bulunur ve bunlar çıplak gözle görülemez, çoğunlukla dilin ucunda, yanlarında ve arkasında yoğunlaşmıştır.

Sağlıklı bir dil pembedir, ancak gölge koyudan açık pembeye kadar kişiden kişiye değişebilir.

Az miktarda beyaz kaplama normal olabilir. Ancak önemli değişiklikler veya renk değişikliği bir hastalığa veya başka sorunlara işaret edebilir.

 

Dilimi Nasıl Temizlemeliyim?

Dilinizi temizlemek sadece 10-15 saniye sürer, ancak sağlığınızı kontrol etmek için iyi bir yoldur ve diş fırçalama rutininize kolayca dahil edilebilir.

Dilinizi normal bir diş fırçasıyla hafifçe ovalayarak temizleyebilirsiniz. Bu, yiyecek artıklarını yerinden çıkarır ve pürüzlü dokulu yüzeyinde mikropların birikmesini önlemeye yardımcı olur.

Ya da özel bir dil kazıyıcı kullanabilirsiniz. Bu kavisli aletler metal veya plastikten yapılır ve tek başına veya diş fırçanızla fırçalamaya eşlik ederek kullanılabilir.

İş arkadaşlarınız da size teşekkür edecektir- dilinizi temizlemek kötü kokan nefesle mücadeleye yardımcı olabilir. Dil kazıyıcılar, dil yüzeyinde gizlenen ve genellikle ağız kokusuna neden olan bakterilerin giderilmesinde özellikle etkilidir.

 

Dilimin Üzerindeki Bu Şey Nedir?

Günde iki kez yaptığınız temizlik sırasında dilinizi kontrol ediyorsunuz ve farklı bir şey fark ettiniz. Bu işaretleri not etmek ilk adımdır. Herhangi bir değişiklik gözlemlerseniz ve bu sizi endişelendiriyorsa, doktorunuzla konuşmalısınız.

 

İşte dilinizin size söyleyebilecekleri.

 

Beyaz Tabaka

Dil yüzeyinde beyaz bir tabaka oluşması sağlıklı kişilerde en sık görülen değişikliklerden biridir. Bu durum, birkaç günlüğüne bile olsa dilinizi fırçalamayı veya kazımayı bıraktığınızda meydana gelebilir.

Bu durumda yiyecek artıkları ve mikroplar birikmiş ve plağa neden olmuştur. Nazikçe fırçalamak veya kazımak bu tabakayı kaldıracaktır. Mikropların uzaklaştırılması, diğer organlara aktarılabilen ve ciddi hastalıklara neden olabilen kronik enfeksiyon riskini azaltır.

 

Sarı Tabaka

Bu, ovulduğunda ham bir yüzey bırakan bir mantar enfeksiyonu olan oral pamukçuk belirtisi olabilir.

Oral pamukçuk, birden fazla ilaç kullanan veya diyabet hastası olan yaşlı kişilerde yaygındır. Bağışıklık sisteminin geçici olarak baskılanması veya antibiyotik kullanımı nedeniyle bir hastalıktan sonra çocukları ve genç yetişkinleri de etkileyebilir.

Ağızda pamukçuk varsa, doktor genellikle en az bir ay süreyle mantar önleyici ilaç reçete edecektir.

 

Siyah Tabaka

Sigara içmek veya çay, kahve veya zerdeçallı yemekler gibi çok fazla koyu renkli yiyecek ve içecek tüketmek tüylü bir görünüme neden olabilir. Bu, siyah kıllı dil olarak bilinir. Bu kıl değil, kötü ağız hijyenine işaret edebilecek aşırı bakteri üremesidir.

 

Pembe Lekeler

Beyaz bir sınırla çevrili pembe lekeler dilinizin bir harita gibi görünmesine neden olabilir - buna “coğrafi dil” denir. Genellikle tedavi gerektirmeyen bu duruma neyin sebep olduğu bilinmemektedir.

 

Ağrı ve İltihaplanma

Kırmızı, ağrılı bir dil, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi soruna işaret edebilir:

 

- folik asit veya B12 vitamini gibi beslenme eksiklikleri

- Pernisiyöz anemi, Kawasaki hastalığı ve kızıl dahil hastalıklar

- glossit olarak bilinen iltihaplanma

- sıcak içecek veya yiyeceklerden kaynaklanan yaralanmalar

- uçuklar ve aftlar dahil olmak üzere ülserler

- yanan ağız sendromu.

 

Kuruluk

Birçok ilaç kserostomi olarak da adlandırılan ağız kuruluğuna neden olabilir. Bunlar arasında antidepresanlar, anti-psikotikler, kas gevşeticiler, ağrı kesiciler, antihistaminikler ve diüretikler bulunur. Ağzınız çok kuruysa, ağrıyabilir.

 

Peki Ya Kanser?

Dil üzerinde kazınamayan, uzun süredir devam eden veya büyüyen beyaz veya kırmızı lekelerin, ağrısız ülserler gibi mümkün olan en kısa sürede bir diş hekimi tarafından kontrol edilmesi gerekir. Bunların kansere dönüşme riski, ağzın diğer bölgelerine kıyasla daha yüksektir.

Ağız kanserleri, gecikmiş teşhis nedeniyle düşük hayatta kalma oranlarına sahiptir ve artış göstermektedir. Bu nedenle dilinizi renk, doku değişiklikleri, ağrılı noktalar veya ülserler açısından kontrol etmek kritik önem taşımaktadır.

Dileep Sharma, Profesör ve Disiplin Başkanı- Ağız Sağlığı, Newcastle Üniversitesi

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum