İklim Değişikliği Doğu Asya Üzerinde 'Gökyüzü Nehirlerine' Neden Olabilir

İklim krizinin zaten küresel hava sistemleri üzerinde derin bir etkiye sahip olduğunu, sıcaklıkları, yağışları, rüzgâr modellerini ve daha fazlasını değiştirdiğini biliyoruz. Yeni bir çalışma, gelecekte Doğu Asya'nın dağlık bölgelerinde muhtemel sel baskınlarını öngörüyor.

Bilim insanları, yağan yağmurun atmosferik nehirler tarafından getirileceğini tahmin ediyor. Bu dar yoğun nem koridorları, bir dağ silsilesi gibi bir engele çarptıklarında, kısa sürede çok miktarda su bırakarak hızla sele neden olabilir.

Araştırmacıların modellerine göre, Doğu Asya'daki yağış olayları, gezegen ısındıkça önümüzdeki on yıllarda daha sık ve daha şiddetli olacak. Hava yoluyla daha fazla su taşınacak ve yere daha fazla yağış düşecek.

Araştırmacılar, yayınladıkları makalelerinde, "Hem atmosferik nehirle ilgili su buharı taşınımının hem de yağışın, Doğu Asya'daki dağların güney ve batı yamaçlarında daha sıcak bir iklimde yoğunlaştığını bulduk" dediler.

Atmosferik nehirler, küresel ısınma altında Doğu Asya'ya benzeri görülmemiş aşırı yağışlar getirecek.

Genel olarak konuşursak, atmosferik nehirler daha sıcak bölgelerden nemi alır ve daha soğuk bölgelere bırakır. Hareketleri, rüzgâr ve sıcaklıktaki değişiklikler tarafından kontrol edilir. Bunlar tam da iklim değişikliğinin getirebileceği türden değişiklikler.

Çalışma raporları, Japonya, Tayvan, kuzeydoğu Çin ve Kore Yarımadası gibi bölgelere gelince, yağışların rekor seviyelere ulaşabileceğini bildiriyor. Yağışların çoğu Japon Alpleri'nin güneybatı yamaçlarına inecek.

Bilim insanları, sonuçlara ulaşmak için, 1951'den 2010'a kadar toplanan meteorolojik verilere dayanan simülasyonlar yürüttüler, bu verileri 2090 yılına kadar modellediler ve iklim değişikliğinin daha aşırı senaryolarına uygun olarak sıcaklıkta bir artış olduğunu varsaydılar.

Japonya'daki Tsukuba Üniversitesi'nden çevre bilimci Yoichi Kamae, "Yüksek çözünürlüklü küresel atmosferik sirkülasyon modeli simülasyonlarının yanı sıra bölgesel iklim modeli ölçek küçültme simülasyonları kullandık" diyor.

Fotoğraf: Atmosferik nehir hareketini gösteren bir radar taraması.

Bu atmosferik nehirlerle ilgili daha önce çok sayıda araştırma yapılmıştı, ancak bu nem bantlarının iklim değiştikçe nasıl değişeceği hala tam olarak açık değildi. Bunun nedeni, özellikle de davranışları topolojik özelliklerin yanı sıra daha sıcak ve daha soğuk havanın hareketleri tarafından belirlendiği içindi.

Bazı bölgeler için artan yağış bir fayda sağlayacaktır; diğerleri içinse aşırı hava koşulları tehlikeli, yaşamı tehdit eden sele neden olabilir. Bu, iklim değişikliği ile aşırı hava olaylarının artan sıklığı arasındaki gözlemlenebilecek bir bağlantı olarak karşımıza çıkıyor.

Araştırmacılar, modellemenin atmosferik nehirlerin gelişebileceği diğer alanlara da uygulanabileceğini söylüyor. Pek çok belirsizlik devam etse de bu ve diğer araştırmalara göre, dünyanın belirli bölgelerinin önümüzdeki on yıllarda çok daha fazla yağış alacağı muhtemel görünüyor.

Kamae, "Bulgularımız, atmosferik nehirler ve sarp dağlar arasındaki etkileşimlerin yağışta önemli bir rol oynadığı, batı Kuzey Amerika ve Avrupa gibi orta enlemlerin diğer bölgelerine de uygulanabilir" diyor.

Bu bölgeler ayrıca iklim ısındıkça daha sık ve yoğun aşırı yağış olayları yaşayabilir.

Araştırma, Geophysical Research Letters'da yayınlandı.