Gökbilimciler Samanyolu'nun Merkezinin Etrafında Dönen Tuhaf Bir Sarmal Cismi Keşfettiler

Gökbilimciler, Samanyolu'nun merkezine baktılar ve tek bir büyük yıldızın etrafında zarifçe dönen minyatür bir sarmal gökada gibi görünen şeyi keşfettiler.

Yoğun ve tozlu galaktik merkezin yakınında, Dünya'dan yaklaşık 26.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan yıldız, güneşten yaklaşık 32 kat daha büyük ve "önyıldız diski" olarak bilinen devasa bir dönen gaz diski içinde oturuyor.

Bu tür diskler evrende yaygındır ve genç yıldızların milyonlarca yıl boyunca büyük, parlak güneşlere dönüşmesine yardımcı olan yıldız yakıtı olarak hizmet eder.

Ancak gökbilimciler daha önce hiç böylesini görmemişlerdi: kendi galaksimizin merkezine tehlikeli bir şekilde yakın yörüngede dönen minyatür bir galaksi.

Bu mini sarmal nasıl ortaya çıktı ve bunun gibi daha çok şey var mı?

Nature Astronomy dergisinde 30 Mayıs'ta yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, bu sorunun cevabı, Dünya'nın güneşinin yaklaşık üç katı büyüklüğünde, spiral diskin yörüngesinin hemen dışında gizlenen gizemli bir nesnede yatıyor olabilir.

Şili'deki Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizisi (ALMA) teleskopuyla alınan yüksek çözünürlüklü gözlemleri kullanan araştırmacılar, diskin ona doğal bir spiral şekli verecek şekilde hareket ediyormuş gibi görünmediğini buldular.

 

Fotoğraf: Birikme diskinin ve izinsiz giren nesnenin geçmişinin şematik bir görünümü. Sol alttan başlayan üç grafik, sayısal bir simülasyondan alınan anlık görüntüler olup, uçuş olayı sırasında, 4.000 yıl sonra ve olaydan 8.000 yıl sonra sistemi gösterir. ALMA gözlemlerinden alınan sağ üstteki görüntü, olaydan 12.000 yıl sonra sisteme karşılık gelen spiraller ve etrafındaki iki nesne ile diski gösteriyor.

Bunun yerine, diskin tam anlamıyla başka bir cisimle - muhtemelen yakınındaki gizemli 3 güneş büyüklüğündeki nesneyle - neredeyse çarpışmışgibi göründüğünü yazdılar.

Bu hipotezi kontrol etmek için ekip, gizemli nesne için bir düzine potansiyel yörünge hesapladı ve ardından bu yörüngelerden herhangi birinin nesneyi, onu bir sarmal haline getirmek için önyıldız diskine yeterince yakın tutup tutmayacağını görmek için bir simülasyon çalıştırdı.

Nesne belirli bir yolu takip ederse, yaklaşık 12.000 yıl önce diski geçerek, bugün görülen canlı sarmal şekle neden olmuş olabileceğini buldular.

Şanghay'dan yardımcı araştırmacı Lu Xing, "Analitik hesaplamalar, sayısal simülasyon ve ALMA gözlemleri arasındaki eşleşme, diskteki sarmal kolların izinsiz giren nesnenin uçuşunun kalıntıları olduğuna dair sağlam kanıtlar sağlıyor" diyor.

Bu çalışma, galaktik merkezdeki bir önyıldız diskinin ilk doğrudan görüntülerini sunmanın yanı sıra, dış nesnelerin yıldız disklerini tipik olarak yalnızca galaktik ölçekte görülen spiral şekillere dönüştürebileceğini gösteriyor.

Araştırmacılar, Samanyolu'nun merkezi, galaksinin genelinden çok daha yoğun yıldızlara sahip olduğundan, galaktik merkezde bunun gibi olayların oldukça düzenli bir şekilde meydana gelmesi muhtemeldir, diyor.

Bu, galaksimizin merkezinin keşfedilmeyi bekleyen minyatür spirallerle dolu olabileceği anlamına geliyor.