Çernobil Faciası ve Sonrası

26 Nisan 1986 yılında Sovyetler Birliği'ne bağlı Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Pripyat kenti yakınlarında bulunan Çernobil Nükleer Santrali'nin 4 numaralı reaktöründe meydana gelen kazadır. Yapılan bir test esnasında beklenilmedik bir güç dalgalanması fark edilerek acil durum butonuna basılmıştı. Acil durum butonuna basılmasının ardından güç çıkışı daha fazla büyüyerek son noktaya geldiğinde buhar basıncı bazı tepkimelere neden oldu. Nötron moderatör ile hava arasındaki grafitin birleşmesi ile nükleer çekirdekte erime meydana geldi. Tutuşma ile çıkan yangın atmosfere yükseldi. Pripyat başta olmak üzere pek çok ülkede nükleer serpinti bulutu yayıldı. Serpinti bulutu Sovyetler Birliği'nin batısı ile buradan Avrupa'ya ve Karadeniz üzerinden Türkiye'ye sürüklendi.

Çernobil Nükleer Santrali, 2016 yılında çelik bir kalkan ile örtüldü. 100 yıl boyunca radyoaktif sızıntıyı engelleyecek şekilde tasarlandı. 108 metre uzunluğunda, 275 metre genişliğinde ve 36 bin ton ağırlığındadır.

Patlamanın Avrupa üzerindeki etkilerini gösteren harita ve bulunan çizelgeler, radyoaktif serpintinin geniş bir alana yayıldığı ve pek çok ülkeyi doğrudan etkilediğini göstermektedir. Yaşanılan felaketten sonra yıkılan reaktörden gelen yeraltı suyunun Pripyat Nehri'ne girmesini önlemek için 30 metrelik derin bir yeraltı bariyeri ile birlikte devasa silt tuzakları inşa edildi. Bu felaketten insanlar kadar ormanları ve hayvanlarıda etkiledi. Dört kilometrekarelik çam ormanı kırmızımsı renkten kahverengiye dönüp öldü ve burası Kızıl Orman adı verildi. Bir çok hayvan ve bitkilerde mutasyon oranı 20 kat arttı.

2011 yılında Çernobili ziyaret etmenin güvenli olduğu duyurulmasından beri kamuya ve turistik ziyaretlere açılmıştır. Ukraynalı yetkililer tarafından yedi saat süren gezinin tehlike yaratmadığı ve çektirilecek bir röntgenle aynı seviyede ışına maruz bıraktığı belirtilmektedir.

Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87ernobil_Facias%C4%B1