CERN: Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi
Orjinal adı Fransızca'dan gelen “Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire” CERN, yani Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi. İsminin Fransızca olması ise CERN'in İsviçre ve Fransa'nın sınır bölgesinde yer almasından kaynaklanıyor. Ancak eğitim dili olarak CERN içinde İngilizce kullanılmakta. Öte yandan CERN ana sitesi (http://home.web.cern.ch/) dahil çoğu birimde hem Fransızca hem İngilizce dil seçeneği mevcut.

Dışarıdan bakıldığında herhangi bir iş alanını andıran bir görüntüsü var kampüsün. İlk bakışta  biraz şaşırıyorsunuz ancak bu tamamen geleneksel olarak edindiğimiz bir önyargı olarak cebimizde kalıyor sonra. Çünkü önemli olan binaların dışarıdan nasıl göründüğü değil. Eğer çalışma alanınız ve teknolojiniz sizin işinizi hakkıyla yapmanızı sağlayacak seviyede ise binanızın dışarıdan şahşahalı görünmesine lüzum yok aslında. Sanırım burada ilk öğrendiğim şey bu oldu.Kampüsü gezerken dikkat çeken şeylerden biri de bilim insanlarının adlarını taşıyan cadde isimleri oluyor. Benim epey hoşuma gitti bu uygulama. Türkiyede'de görmek beni mutlu ederdi.

Yaklaşık 15 gündür buradayım. Bu süreç içerisinde konferanslar ve derslere girme fırsatım oldu. Aklınıza gelebilecek birçok ülkeden öğrenci ve eğitmenler bulabilirsiniz burada. Ve kimin hangi ülkenin vatandaşı olduğunun bir önemi yok. Kültürel ve bilimsel bir harman var CERN'de. Hepimiz birbirimizden çok farklı olsak da ortak bir amaç için burada bulunuyoruz : Bilim. Ve hepimizi buraya çeken evreni anlama merakı. Bu yüzdendir ki Peter ile uzun süre bilim, bilimi anlatmak ve üstad Richard Feynman üzerine konuştuktan sonra gülerek adımızı ve ülkemizi sorduk birbirimize. Tahmin edilenin aksine sıkıcı bilim adamları topluluğundan ibaret değil kesinlikle burası. Sosyal etkinlikleri takip etmek, farklı kültürlerden insanlarla bir araya gelmek mümkün. Ayrıca bisiklet kulübüne takılıp Cenevre turu da yapabilirsiniz hani. 

Peki bilim adına neler oluyor? Mesela şuan iki ayrı okul, CERN ve CERN-Fermilab yaz okulu devam etmekte. Özellikle yaz dönemi olduğu için şu sıralar öğrenci yoğunluğu çok fazla. Yaz okullarında çeşitli seviyelerde parçacık fiziği, istatistik ve analiz dersleri veriliyor. Derslerden sonra ise sorularınızı sorabileceğiniz tartışma saatleri var. Bu sayede alanında uzman kişilerden ders alma ve onlarla tanışma fırsatına erişmiş oluyorsunuz. Tabi bu işin öğrencilere bakan tarafı.

Diğer yandan halihazırda devam eden 13 TeV (Tera elektron volt: enerji birimi) deneyi nam-ı diğer Run-2 (2. tur) var. Higgs bozonunun keşfedildiği 2012'deki deney 8 TeV Run-1 olarak anılıyordu. Şimdi ikinci turda ise enerji düzeyi artırılarak acaba bu yüksek enerji düzeyleri sayesinde keşfedebileceğimiz yeni parçacıklar ve yeni fizik bilgileri var mıdır diye araştırmalar devam ediyor. Ancak bunun da ötesinde hedeflenen geleceğin dairesel çapıştırıcısı projesi var. FCC (Future Circular Collider) olarak anılan proje uzun vadede 100 TeV enerji düzeyine ulaşmayı planlıyor. İnşa edileceği alternatifler arasında CERN yerleşkesi olmakla birlikte henüz kesinleşmiş değil. Umuyorum ki yakın gelecekte yapılan deneylerle evren hakkındaki bilgilerimizi daha da arttırmış olacağız. Bekleyip hep birlikte görelim.

Ebru Şimşek
Boğaziçi Üniversitesi / Fizik Yüksek Lisans - Boğaziçi à niversitesi Fizik Mezunu Boğaziçi à niversitesi Fizik Yüksek Lisans Öğrencisi Deneysel yüksek enerji ve parçacık fiziği

0 yorum