Bir Meteorite Dönüşen Asteroit İlk Kez Arşiv Görüntülerinde Bulundu
Gök bilimciler bir meteorun yörüngesini hesapladılar ve daha sonra arşiv görüntülerinde sorumlu olan asteroidi belirlediler, daha önce hiç başarılmamış bir şey.

İki yıl önce, ABD hükümeti sensörleri batı Pasifik üzerinde olağanüstü parlak bir ışık tespit etti. Neyse ki, olası bir askeri tehditten ziyade büyük bir meteoritin atmosferden geçişinden kaynaklandı, ancak o kadar güçlüydü ki gök bilimciler daha fazla araştırmayı hak ettiğini düşündüler. Batı Ontario Üniversitesi'nden bir ekip, arşiv görüntülerinin izini sürerken, asteroidin Dünya'nın atmosferine çarpmadan 10 dakika önce izlediği yörünge gibi görünen bir şey buldu.

Meteoritler, Güneş Sistemi'nin oluşumu hakkında son derece önemli bilgi kaynaklarıdır. Daha nadir kategorilere ait olanları, gök bilimciler için özellikle değerlidir. Son zamanlarda, video kameraların artan kullanımı, bazen gelen cismin atmosferdeki yörüngesini izlemeyi mümkün kılmıştır. Bundan, bazen cismin düşmeden önceki yörüngesini hesaplamak ve farklı meteorit türlerinin kaynaklarını belirlemek mümkündür.

CNEOS 20200918 olarak bilinen tespitten sonra, gök bilimciler daha iyisini yapmaya çalıştılar ve bir flaşı bu kadar parlak yapan bir şeyin astronomik fotoğraflarda tespit edilebilir olması gerektiğini düşündüler. Planetary Science Journal'a sunulan bir makalede, Hawaii'deki ATLAS Haleakalā Teleskobu ve bir uydu üzerinde taşınan bir kızılötesi dedektör olan Geostationary Lightning Mapper'dan gelen ek tespitlerin yardımıyla şüphelerinin doğru olduğunu bildiriyorlar.

Dünya atmosferiyle karşılaşmadan önce, CNEOS 20200918 asteroidi yaklaşık 3 metre genişliğindeydi ve yazarların hesapladığı tahmini 23 ton ağırlığındaydı, ancak bunun yoğunluğuyla ilgili bazı varsayımlara dayandığını kabul ediyorlar. Atmosfere çarpmadan on dakika önce, görüntü çekildiğinde, Dünya'dan 11.900 kilometre uzaktaydı ve bu, ister inanın ister inanmayın, bir gök taşı için oldukça yavaş. Yörüngesi Dünya'nınkinden biraz daha büyüktü ancak daha ince uzundu, bu yüzden yılda iki kez yolumuzu kesiyordu. Parlaklığındaki değişiklik, olağandışı, ancak istisnai olmayan, bir hızla döndüğünü gösteriyor.

Bir cismin hem uzayda hem de atmosferde yanarken ilk kez fotoğraflanması değil. Ancak, önceki beş vakanın tümü, bir asteroidin yörüngesinin çarpmadan önce hesaplanmasını içeriyordu, bu yüzden tetikteydik, en son Mart ayında İzlanda kıyılarına çarpan cisim durumunda olduğu gibi.

Dr. David Clark liderliğindeki yazarlar, arşiv fotoğraflarında ateş toplarından (çok parlak meteorlar) sorumlu asteroitleri bulmak için benzer çabalar sarf ettiler, ancak şimdiye kadar başarılı olamadılar.

Meteorit batı Pasifik'e düştüğü için herhangi bir parçayı geri alma şansı yok denecek kadar az. Yörüngenin hesaplandığı kesinlik, onu herhangi bir parçanın bileşimiyle eşleştirmenin bilimsel değerini artırır. Ancak, Güneş Sistemi'nin dışından geldiği düşünülen bir 2014 meteoritinde olduğu gibi, onu okyanusun dibinden almak için hamleler yapılacak kadar değerli sayılması pek olası değildir. Bu tür bir çabayı haklı çıkarmak için gerçekten özel bir gök taşı olması gerekir.

Diğer yandan yazarlar, bu başarıyı gelecekteki parlak meteorlarla tekrarlayabilirsek, bir gün daha erişilebilir bir yere inen biriyle başaracağımızı umuyorlar.

Makalenin ön baskısı ArXiv.org'da mevcuttur.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum