Bilim İnsanları Yakın Evrendeki En Hızlı Büyüyen Kara Deliği Tespit Ettiler
Bilim İnsanları Yakın Evrendeki En Hızlı Büyüyen Kara Deliği Tespit Ettiler

Süper kütleli bir kara delik o kadar hızlı büyüyor ki, Samanyolu'nun tamamından 7000 kat daha fazla parlıyor.

Bu doyumsuz kara deliğin içine her saniye Dünya kütlesine eşdeğer miktarda madde düşmektedir.

Bildiğimiz kadarıyla, son 9 milyar yılın en hızlı büyüyen kara deliği ve etkinliği o kadar çılgınca ki, Evren boyunca parlayan çok dalga boylu ışık göndererek onu kuasar olarak bilinen hale getiriyor.

Kara deliğin adı SMSS J114447.77-430859.3 - kısaca J1144 - ve özelliklerinin bir analizi, gelen ışığın bize ulaşmak için yaklaşık 7 milyar yıl yol aldığını gösteriyor.

Bu kara delik oradaydı, öylece takılıyordu, şimdiye kadar fark edilmeden gizleniyordu. Ancak bulunduğu yer – galaktik düzlemin 18 derece üzerinde – nedeniyle, kuasarları arayan önceki araştırmalar onu gözden kaçırdı.

Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden astronom Christopher Onken ScienceAlert'e "Samanyolu'nun diskine yakından baktığınızda uzaktaki nesneleri aramak çok zorlaşıyor - ön planda o kadar çok yıldız var ki nadir arka plan kaynaklarını bulmak çok zor” dedi.

Başka bir ekip, tüm gökyüzünde bu parlak nesneleri aramak için bir ultraviyole uydu kullandı.

Fotoğraf: Christopher Onken

Gama ışını patlamaları yayan süpernova patlamalarının yanı sıra, kuasarlar Evrendeki en parlak nesnelerdir. Bunlar, bir kanalizasyondan akan su gibi kara deliğe dönen muazzam bir toz ve gaz diskinden büyük bir hızla madde biriktiren süper kütleli bir kara deliğin sonucudur.

Parlayan kara deliğin kendisi değil, aşırı sürtünme ve yerçekimi ile ısıtılan ve spektrum boyunca ışık üreten o malzemedir.

Ek olarak, gökbilimciler, malzemenin bir kısmının, kara deliğin dışındaki manyetik alan çizgileri boyunca, yüksek hızlı plazma jetleri olarak uzaya fırlatıldığı kutuplara yönlendirilebileceğini ve hızlandırılabileceğini düşünüyorlar. Bu jetlerin çevredeki galaksideki gazla etkileşimi radyo dalgaları üretir.

Yaklaşık 9 milyar yıl önce, bu öfkeli kuasar faaliyeti biraz sakinleşmiş gibi görünüyor ve bu durum J1144'ü büyüleyici bir tuhaf hale getirdi. Kuasar o kadar parlak ki, arka bahçede teleskopu olan biri dışarı çıkıp ona kendi gözleriyle bakabilir.

ANU'dan gökbilimci Christian Wolf, "Bu kara delik o kadar aykırı ki, asla asla dememelisiniz, ancak bunun gibi bir tane daha bulacağımıza inanmıyorum" diyor.

Ekibin araştırması, Publications of the Astronomical Society of Australia'ya gönderildi ve ön baskı sunucusu arXiv'de mevcut.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum