Betelgeuse Yıldızının "Büyük Karartması" Rastlantısal Gözlemlerle Açıklandı

2019'un sonları ile 2020'nin başları arasında, kırmızı süperdev yıldız Betelgeuse, sözde "Büyük Kararma"yı yaşadı. Yıldızın parlaklığı aniden ve dikkat çekici bir şekilde düştü. Yıldız o kadar soluklaştı ki, gece gökyüzü listesindeki en parlak 20 yıldız arasındaki yerinden düştü. Aşırı kararma olayının önde gelen açıklaması, yıldızın periyodik değişiminin ani bir toz salınımıyla birleşmesiydi. Nature Astronomy'de yayınlanan yeni gözlemler bu senaryoyu doğruluyor, ve çok olası olmayan bir kaynaktan geliyorlar: hava durumu uydusu.

Himawari-8, 2014'ten beri sabit yörüngede olan bir Japon hava durumu uydusudur. Yeni makalenin baş yazarı Daisuke Taniguchi ve meslektaşları, Betelegeuse'nin uydu tarafından Dünya'nın etrafında dönerken çekilen birkaç hava durumu görüntüsünü keşfetti. Uydunun gezegenimizi ve kozmosun geri kalanını orta-kızılötesinde gören araçlara sahip olması ve düzenli aralıklarla bu kadar çok fotoğraf çekmesi ekibe fikir verdi.

Arşivde Betelgeuse ile ilgili çok sayıda görsel ve veri olmalıdır. Ekip, 2017 ve 2021 yılları arasında Betelgeuse ile ilgili gözlemler toplamayı başardı ve bu, oldukça güzelsonuçlar verdi. Himawari-8 tarafından toplanan verilere göre, Betelgeuse'nin sıcaklığı yaklaşık 140 °C düştü. Ancak bu, değişimin yalnızca yarısından sorumluydu.

Diğer yarısı tozdan geldi. Japon uydusu, su moleküllerinden gelen sinyallerin güçlü olduğu belirli dalga boyu bantları için yüksek hassasiyete sahiptir. Dünyanın üst atmosferindeki suyu incelemek için tasarlandı, ancak o kadar iyi olduğu ortaya çıktı ki, Betelgeuse çevresindeki suyu da tespit edebildi, ve ekip bunu yıllar boyunca takip etti.

Silikon oksit gibi diğer moleküller, ekibin su moleküllerinden bir absorpsiyon sinyali olarak gördüğü sinyali karıştırabilir, ancak gök bilimciler karartmayla ilgili düşüşün açıkça orada olduğuna inanıyor. Betelgeuse çevresindeki su molekülleri ve diğer birçok tozlu bileşen, yıldızın daha sönük görünmesine katkıda bulundu. Bu çalışmaya göre, sıcaklıktaki düşüş ve toz, Büyük Kararmaya eşit ölçüde katkıda bulundu.

Ekip ayrıca diğer dört yıldız hakkında veri toplamayı başardı. Çalışmaları, yüksek hassasiyetli aletleri ve konumları nedeniyle hava durumu uydularının bulutları ve güneş ışığını izlemekten çok daha fazlası için kullanılabileceğini gösteriyor. Ayrıca, topladıkları standart verilerden daha fazlasını elde ederek, herhangi bir özel beceri olmadan astronomik gözlemler için kullanılabilirler.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.