Uzay Ne Kadar Soğuk?
Çok soğuktan aşırı sıcağa, uzay tekdüze bir sıcaklıkta değildir.

Uzayda korumasız kalsaydınız ne olurdu hiç merak ettiniz mi? Belli oksijen eksikliği ve yavaş yavaş boğulmanın yanı sıra aşırı sıcaklıklara da maruz kalacaksınız, bu sizi tamamen öldürmeyebilir, ancak evrendeki son saniyelerinizi çok tatsız hale getirebilir.

Uzayın aşırı derecede soğuk olduğuna dair bir varsayım var ve bazı şartlarla birlikte bu çoğunlukla doğru. Bu, büyük ölçüde uzayda nerede olduğunuza bağlıdır, yani koruma olmadan öylece donmazsınız. Yanabileceğiniz durumlar ve bir uzay aracının bile eriyebileceği diğerleri vardır.

 

Dünya Yakınında Uzay Ne Kadar Soğuk?

Eve çok yakın bir yerden başlayalım. Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) yerden sadece 400 kilometre yukarıda yörüngede dönüyor - ancak atmosferin koruması olmadan, Dünya'da görülmeyen aşırı sıcaklıklara maruz kalıyor.

En soğuk anında, termometreler, saf propil alkolün bile donduğu -157 °C civarında bir sıcaklık kaydeder. Bu, ISS Dünya'nın arkasından geçerken olur. İstasyon güneş ışığına geri döndüğünde, sıcaklık 121 °C'ye kadar çıkar. Ay'da gündüz ve gece tarafı arasında benzer aşırılıklar görülür.

Gezegenler arası uzaydaki sıcaklığınız, Güneş'e ne kadar yakın olduğunuza bağlı olacaktır ve inanılmaz derecede yüksek bir sıcaklığa ulaşmak için çok yaklaşmanız gerekmez.

Güneşin atmosferi korona, milyonlarca kilometre boyunca uzanır ve en sıcak anında milyonlarca derecelik bir sıcaklığa sahiptir. NASA'nın Parker Güneş Sondası, koronanın dış katmanlarından geçer. Güneş'e bakan bir kamerası yok çünkü çok yaklaştığından, güneş ışığı uzay aracının içini eritecek kadar sıcak olacaktır.

 

Evrenin Sıcaklığını Ölçmek

Sıcaklık değişimleri, herhangi bir büyük kozmik cismin yakınında görülür. Yıldızlar, kara delikler, gezegenler ve daha fazlası, kişinin deneyimlediği ortam sıcaklığını etkiler. Ama aslında kozmosun sıcaklığını genel olarak ölçebiliriz.

Bu ölçüm, evrende engelsiz hareket edebilen ilk ışık olan Kozmik Mikrodalga Arka Plan'dan (CMB) geliyor.

Erken evrende, her şey o kadar sıcaktı ki bu ışık sürekli olarak atomlardan elektron koparıyor ve bu süreçte soğuruluyor ve tekrar yayılıyordu. Evrenin genişlemesi nedeniyle, evren soğumaya başladı ve bu ışık serbest kaldı.

Evren o zamandan beri genişlemekte ve soğumakta. Şu an 2.73 Kelvin (-270.4°C) sıcaklığa sahip. Mutlak sıfırın, var olan en düşük sıcaklık, sadece birkaç derece üstünde.

Bir maddenin ne kadar sıcak olduğu, esasen parçacıklarının ne kadar enerjik olduğudur: daha fazla enerjiyle daha fazla ısı gelir. Mutlak sıfırda, parçacıklar sıfır enerjiye sahiptir ve hareketsizdir.

Evrende kesinlikle daha sıcak yerler vardır, hatta süper kütleli kara delikler tarafından hızlandırılan madde jetleri ve yerçekimi tarafından çekilen gaz sayesinde galaksiler arası uzayda bile.

Şaşırtıcı bir şekilde, CMB'den daha soğuk yerler de vardır. Bumerang Bulutsusu bunlardan biri ve araştırmacılar, Evren'in geri kalanından nasıl biraz daha soğuk olabileceğini daha yeni keşfettiler.

 

Uzay Yarışından Avucunuzun İçine

Uzay giysileri sizi sıcak tutmak için tasarlanmamıştır. Dış sıcaklık ne olursa olsun astronotları rahat bir sıcaklıkta tutmak için tasarlanmıştır. Gördüğümüz gibi, bu, Dünya çevresinde çok fazla dalgalanma gösterebilir.

Hafif yalıtımın geliştirilmesi, astronot güvenliğini garanti etmede etkili oldu. NASA buna Dungeons & Dragons büyüsü gibi gelen "radyan bariyer" diyor. Malzeme binalarda, acil durum battaniyelerinde, aydınlatma armatürlerinde ve hatta cep telefonu kılıflarında kullanılmaktadır.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum