Tuhaf Bir Elmas Türünün Kökeni Ölü Bir Gezegene Dayanıyor Olabilir

Bilim insanları, lonsdaleite adı verilen süper sert bir elmas formunun, nadir görülen bir göktaşı türünün içinde neden bulunduğunu nihayet çözdüklerini düşünüyorlar. Araştırmacılar haklıysa, kristalin başlangıç ​​hikâyesi, malzemenin kendisi kadar şok edici.

Dünya'nın mantosunun derinliklerindeki basınçlar tarafından yavaşça sıkıştırılmasıyla oluşan geleneksel elmasların aksine, lonsdaleit gezegenler arası uzayda feci bir çarpışmanın kaosunda oluşmuş olabilir.

Sıradan elmaslar, mevcut elektronların dördünün de bir komşuyla tetrahedral bir düzende bağlandığı karbon atomlarından oluşur ve tüm yapıyı kristali dünyadaki en sert maddelerden biri yapacak kadar sağlam kılar.

Lonsdaleite aynı zamanda karbondan yapılmış bir kristaldir, fakat grafitin altıgen şeklini mükemmel şekilde koruyan bir yapıya sahiptir.

Bilgisayar modellerine göre, bu yapı malzemeyi geleneksel elmastan bile daha sert yapmalıdır. Ancak bu hipotezi kanıtlamak zordur.

Lonsdaleite çok nadirdir ve şimdiye kadar toplanan birkaç örnek insan saçından çok çok daha incedir ve laboratuvarda analizlerini zorlaştırmaktadır.

Tuhaf malzeme ilk olarak 1967'de bir göktaşında tanımlandı ve o zamandan beri bilim insanlarını şaşırtmaya devam ediyor. 2014'te bir grup araştırmacı, lonsdaleit'in aslında ayrık, doğal olarak oluşan bir malzeme olmadığını, bunun yerine basitçe düzensiz olan geleneksel bir elmas olduğunu savundu.

Lonsdaleite çoğunlukla ureilite adı verilen nadir bir taşlı göktaşı türünde bulunurken, laboratuvarda yüksek sıcaklıklarda yapılmış ve Dünya'da asteroitlerin çarptığı düşünülen yerlerde tespit edilmiştir.

Ureilitler'in uzun süre önce yok olmuş bir cüce gezegenden kaynaklandığı ve şimdi Güneş Sistemi'ne küçük uzay enkazı parçaları şeklinde dağıldığı düşünülüyor.

Bu ayrıca, tüm bilim insanları aynı fikirde olmasa da, lonsdaleite için bir çarpışma kökeni teorisini desteklemektedir.

Uluslararası bir araştırma ekibi, 18 üreilit örneğinde gelişmiş elektron mikroskobu tekniklerini kullanarak lonsdaleit oluşumunu daha önce hiç olmadığı kadar yakından inceledi.

Yazarlar, sonunda, lonsdaleit'in doğal olarak ve bilim insanlarının materyali laboratuvarda sentezlemesine oldukça benzer bir şekilde oluşabileceğini kanıtladıklarını söylüyorlar.

Avustralya'daki RMIT Üniversitesi'nden mikroskop uzmanı Dougal McCulloch, "Lonsdaleit ve normal elmas için yeni keşfedilen bir oluşum süreci olduğuna dair güçlü kanıtlar var; bu uzay kayalarında, muhtemelen bir felaket çarpışmasından kısa bir süre sonra cüce gezegende gerçekleşen süper kritik bir kimyasal buhar biriktirme (CVD) sürecine benzer," diyerek olayı açıklıyor.

Kimyasal buhar biriktirme, insanların laboratuvarda elmas yapma yollarından biridir.

Bulgular, düşük basınçlı CVD süreçleriyle tutarlı olan elmas dolgulu göktaşlarında da imzalar bulan önceki araştırmalarla uyumludur.

Ancak diğer bazı makalelerden farklı olarak, bu makale, lonsdaleit'in, geleneksel elmasta olduğu gibi, daha büyük bir gezegenin yüksek basınçlı mantosunda değil, yeterli büyüklükte bir kütle ile bir cüce gezegen arasındaki etkinin hafif basınçlı bir ortamında oluştuğunu öne sürüyor.

Çalışma PNAS'ta yayınlandı.