Şimşekler, 1.000 MPH Rüzgarlar, Asit Yağmuru: Güneş Sistemi’ndeki En Aşırı Hava Durumu

Dünya’daki hava olaylarının korkunç ve hatta ölümcül olabileceğini biliyoruz. Ancak Güneş Sistemi’nin başka yerlerinde, Dünya'nınkine çok az benzeyen olaylarla hava daha da aşırı olabilir. Sizi kolayca öldürecek rüzgarlar, eritecek veya ezecek yağmurlar, eşsiz şimşekler ve bronzlaşmanızı sağlayacak auroralar. Dünya dışı hava durumu gerçekten başka bir şeydir.

 

Çok bulutlu ve ölüm ihtimalli

Venüs oldukça yaşanmaz bir yerdir, ancak yaklaşık 55 kilometre yükseklikte, hoş bir sıcaklığa ve yarım atmosferin biraz üzerinde bir basınca sahipsiniz. Bu fena değil, orada neredeyse bir bulut şehir kurabilirsiniz... sorun bulutlarda. Venüs'teki bulutlar sülfürik asitten oluşur. Ve tüm gezegeni sararlar. Bu bulutlar bir noktaya kadar asit yağdırır. Gezegen o kadar sıcaktır ki, sülfür yağmuru yüzeyden onlarca kilometre uzakta buharlaşır. Zaten yüzeyde olmak istemezsiniz. Kurşun eriten ısı yeterli değilse, gezegenin atmosferi o kadar yoğundur ki, basınç 900 metre su altında olmak gibidir.

Yağmurlu ve yoğun bir atmosfere sahip bir dünyada kalmaya meraklıysanız, ancak bu deneyimden sağ çıkmak istiyorsanız, bunun yerine Titan'ı ziyaret etmenizi öneririz. Satürn'ün en büyük ayı kalın bir atmosferle kaplıdır ve Güneş Sistemi’nde Dünya dışında yüzeyinde nehirler, göller ve denizler bulunan tek diğer cisimdir. Tek farkları sudan oluşmamaları. Bunlar hidrokarbonlardır. Titan çok soğuktur. Ancak kesinlikle Venüs'te eritilmekten, ezilmekten ve pişirilmekten iyidir!

 

Rüzgara karşı durmak

Dünya üzerindeki en hızlı rüzgar, tanımınıza bağlıdır - kasırgaları ve siklonları dahil etmek veya sadece düzenli rüzgarlara odaklanmak. Ancak Dünya'daki en güçlü kasırgalar bile diğer gezegenlerde gördüğümüz aşırılıklardan daha zayıftır. İlk olarak, bir karşılaştırma noktası bulalım. Şiddetli Hava Araştırmaları Merkezi'nden Doppler on Wheels sistemi, Dünya'daki rekor en yüksek rüzgar hızını ölçtü. 3 Mayıs 1999'da Oklahoma City kasırgasının üç saniyelik bir rüzgarı sırasında saatte 484 kilometreydi. Günlük ortalamayı ele alırsak, 21 ve 22 Mart 1951'de Port Martin'de (Antarktika) kaydedilen saatte 174 kilometre ile neredeyse üç kat daha düşük bir değere bakıyoruz.

Gaz devi gezegenler bu rüzgarları işaret edip onlara gülerlerdi. Jüpiter'in Büyük Kırmızı Leke’si muazzam bir antisiklonik fırtınadır, o kadar büyüktür ki içine Dünya ve Venüs'ü rahatlıkla sığdırır ve geniş bir alan kalır. Kesin olarak yaklaşık 200 yıldır, ve belki de bunun neredeyse iki katıdır, var olmuştur. Onu görecek teknolojiye sahip olmadığımız için daha uzun süredir var olup olmadığından emin olamayız. İçindeki rüzgarlar, dünyadaki en güçlü kasırgadakilerle kolayca karşılaştırılabilir ve kenarlarda, rüzgarlar saatte 450 kilometrelik zirvelere ulaşabilir. Gezegenimizden daha geniş bir fırtınada.

Bu sakin mavi rengin sizi aldatmasına izin vermeyin. Bu ölümcül bir yer!

 

Ancak dehşet rüzgarlarını tam olarak deneyimlemek için Neptün'e gitmeniz gerekir. NASA tarafından yapılan tahminler, yüksek irtifalarda Neptün'deki hızların saatte 1.770 kilometreyi geçebileceğini öne sürüyor. Bu, Neptün'deki rüzgarların süpersonik olduğu anlamına gelir. Saatte 800 kilometre hızla esen rüzgarlar sizi Dünya'da kolaylıkla yukarı kaldırabilir. Daha fazlasını deneyimlemek istemezsiniz.

Neptün ve Uranüs'ün başka bir tuhaf hava olayı daha var. Atmosferlerinde, basınç yeterince yükseldiğinde karbonun, gezegenin merkezine doğru yağan elmaslara dönüştüğüne inanılıyor. Yani, süpersonik rüzgar tarafından tartaklandıktan sonra, muhtemelen bir elmasa ezileceksiniz. Elmasların sonsuza dek olduğu düşünülürse, kötü bir son değil.

 

Kıvılcımlar ve ışık gösterileri

Dünya'da şimşek, suyun her üç durumda da (sıvı, katı, gaz) bulunduğu sığ bulutlarda meydana gelir, ancak Jüpiter'de bu sınırlama yoktur. Amonyağın bir antifriz görevi görüp daha yüksek rakımlarda şimşek oluşmasına imkan verdiği amonyak ve su bulutları vardır. Dünya'da şimşek fırtınaları Satürn ve Jüpiter'dekinden çok daha yaygındır ve bizim şimşeklerimiz çok daha zayıftır. Araştırmalar, şimşeğin iki gaz devinde dünyevi benzerlerine kıyasla 1000 kat daha enerjik olabileceğini tahmin ediyor. Bunun güçlü bir etkisi olurdu.

 

Jüpiter'de şimşekle ilgili olaylar da ultraviyole görebildiğiniz sürece oldukça etkileyici olacaktır. Gezegen bilimciler, dev gezegenin bulut tepesinden yükselen sprite şimşekleri tespit ettiler. Bunlar, gezegenin ultraviyolede de parlayan muhteşem auroralarına uyuyorlar. Bu nedenle, güneşten uzaklaşıyor olsanız bile yanınıza iyi bir SPF içeren bir nemlendirici almayı unutmayın.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.