1970'lerin ortalarında onu ilk fark ettiğimizden beri, bilim insanlarının kafası Satürn'ün Lyman-alfa (Lya)’sı son derece şaşırtıcı buluyor: belirli bir elektronik geçiş türü sırasında hidrojen atomları tarafından yayılan özellikle parlak bir ultraviyole ışık çubuğu.
Şimdi ise onunla bir açıklama var. Yeni bir çalışma, Satürn'ün halkalarından gelen buzlu parçacık yağmurunun, hala tam olarak anlamadığımız daha fazla kimyasal reaksiyonla gezegenin üst atmosferini ısıtmada nasıl bir rol oynadığını özetliyor.
NASA'ya göre, bu fenomeni Güneş Sistemi'nde ilk kez gözlemliyoruz. Araştırmanın arkasındaki ekip, yeni bilgilerin Satürn'ünkine benzer halkalara sahip diğer gezegenleri bulmak için kullanılabileceğini düşünüyor.
Fransa, Paris'teki Astrofizik Enstitüsü'nden astronom Lotfi Ben-Jaffel, "Her şey, belirli enlemlerde atmosfere basamaklanan halka parçacıkları tarafından yönlendiriliyor" diyor. "Bileşimi değiştirerek üst atmosferi değiştiriyorlar."
"Ve sonra, muhtemelen atmosferi belirli bir yükseklikte ısıtan atmosferik gazlarla çarpışma süreçleriniz de var."
Halka yağmurunu, Satürn'ün etrafındaki dev halkaların gezegenin kendisine parçalanma şeklini zaten biliyoruz; uzmanlara göre halkalar 100 milyon yıl kadar kısa bir sürede tamamen yok olabilir.
Bilmediğimiz şey, yağmurun hidrojenle etkileşimiydi. Araştırmacılar, tutarlı bir Lyα emisyon okuması elde etmek için Voyager 1, Voyager 2 ve Cassini uzay aracının yanı sıra Uluslararası Ultraviyole Kaşifi ve Hubble Uzay Teleskobu'ndan alınan ultraviyole ışık okumalarını inceledi.
Fotoğraf: Satürn'ün yaydığı daha parlak ultraviyole ışığı gösteren bileşik görüntü. (NASA, ESA, Lotfi Ben-Jaffel (IAP ve LPL))
Bu okumalardan bazıları başlangıçta alındığında, UV ışık okumaları, probların kendilerinden gelen gürültü girişimi olarak göz ardı edildi. Ancak şimdi araştırmacılar, gezegenin kuzey yarımküresinde gerçekten de daha parlak bir Lyα emisyon ışığı şeridi olduğunu gösterdiler.
Ben-Jaffel, "Her şey kalibre edildiğinde, spektrumların tüm görevlerde tutarlı olduğunu açıkça gördük" diyor. "Bu mümkün oldu çünkü Hubble'dan on yıllar boyunca ölçülen enerjinin atmosferden transfer hızıyla ilgili aynı referans noktasına sahibiz."
Çeşitli uzay araçları tarafından toplanan veriler birkaç yılı kapsıyor ve bilim insanlarının gezegenin çoklu mevsimlerini ve güneş döngülerini incelemesine olanak sağlıyor. Morötesi ışığın doğası ve tutarlılığı, buzlu halka yağmur anlamına gelir ve bunun en olası açıklamasıdır.
Araştırmacıların işaret ettiği gibi, ötegezegenlerdeki varyasyonların daha fazla kanıtı var - örneğin Jüpiter, Satürn'den farklı bir Lyman-alpha (Lya) çıkıntısına sahip.
Teleskoplarımız daha güçlü hale geldikçe ve çevremizdeki Evren hakkında bakışımız gelişiyorken, bunların hepsi faydalı bilgiler.
Araştırma Planetary Science Journal'da yayınlandı.
0 yorum