Jüpiter'in Auroraları, Io'nun Volkanik Patlamaları Sayesinde Oluşuyor

Jüpiter'in Auroraları, güneş sistemimizdeki en belirgin Auroralardır ve Dünya'nın Auroralarından 1000 kat daha parlaktır. Yeni bir çalışma, Jüpiter’e ait kutup ışıklarının, uzay lavları gibi benzersiz bir kaynaktan geldiğini gösteriyor.

Jüpiter'in uydusu ‘Io’, güneş sistemindeki volkanik olarak en aktif gök cismidir. Gökbilimci James O'Donoghue Insider'a verdiği demeçte, 400'den fazla aktif volkanı düzenli olarak düzinelerce kilometre yükseklikte lav fırlatıyor, bunlar da Jüpiter'in yörüngesine düşüyor ve plazmaya dönüşüyor, dedi.

Bu plazma daha sonra, onu Jüpiter'in kutuplarına yönlendiren güçlü manyetik alana doğru sürüklenir. Orada, elektrik yüklü parçacıklar, Aurora ışıkları oluşturmak için atmosferdeki gazlarla etkileşime girer. Bu uzun zamandır süregelen bir teoridir.

NASA'nın Juno görevi, 2016 yılında dev gezegene ulaştığında bu teoriyi sorguladı. Jüpiter keşif uzay aracı, kutuplarda herhangi bir elektrik akımı belirtisi bulamadı.

O'Donoghue, "Orada neler olup bittiğini anlamaya çalışırken gergin geçen birkaç yıl oldu" diyor.

Leicester Üniversitesi'nden geçen ay yayınlanan araştırma, orijinal teoriyi doğruluyor ve Juno'nun bulgularıyla birleştiriyor. Bilim insanları, Jüpiter'in Auroralarının parlaklığını gösteren Hubble Uzay Teleskobu'ndan gözlemler topladılar ve bunları gezegenin manyetik alanının ve içinden geçen elektrik akımlarının Juno ölçümleriyle karşılaştırdılar.

Çalışmayı yöneten Leicester Üniversitesi'nden astronom Jonathan Nichols bir basın açıklamasında, "Bağlantının ne kadar net olduğunu gördüğümde çok şaşırdım" diyor.

Sonuçlar, Io'nun volkanik patlamaları, Jüpiter'in manyetik alanındaki elektrik akımları ve aurora arasındaki ilişkiyi doğruluyor, ancak Juno ölçümleri, ilk teoriden daha karmaşık bir tablo çiziyor.

Journal of Geophysical Research: Space Physics dergisinin Ocak sayısında yayınlanan çalışma, süreci Jüpiter'in manyetik alanı ile Io'nun uzay lav plazması arasındaki bir çekişme olarak tanımlıyor.

Jüpiter'in manyetik alanı başlangıçta plazmayı gezegenden uzaklaştırır, ancak malzeme uzaklaştıkça, mesafeyi korumak için yeterince hızlı yörüngeye oturamaz.

Bunun yerine, Jüpiter'in manyetik alan çizgileri boyunca, gezegenin kutuplarına doğru geri döner ve Jüpiter'in üst atmosferi boyunca döner.

Fotoğraf: Jüpiter'in hızlı dönüşü ve uydusu Io'daki yanardağlardan kükürt ve oksijen salınımı tarafından yönlendirilen hassas akım döngüsü.

Çoğu Jüpiter'e benzeyen diğer yıldızların yörüngesinde dönen gezegenlerin kendi Auroraları olabilir. Manyetik alanları Jüpiter'inkine benzer şekilde davranabilir.

Gökbilimciler, kendi güneş sistemimizdeki yedi gezegende auroralar gözlemlediler. Yaygın görünüyorlar, ancak Jüpiter'inkiler, Io'nun yanardağları sayesinde son derece güçlü.

Hâlâ Jüpiter ve uydularının etrafında uçmakta olan Juno, bilim insanlarına gezegenin çarpıcı Auroraları hakkında daha fazla bilgi verebilir.

O'Donoghue'nin belirttiği gibi, Io'nun yanardağları ile Jüpiter'in aurora'sı arasındaki ilişki "güneş sisteminin en büyüleyici yönlerinden biridir."

Bu makale ilk olarak Business Insider tarafından yayınlanmıştır.