Işıktan Hızlı Tanecikleri Bulmak İçin Tartım Yöntemi Önerildi
Astroparçacık Fiziği dergisi tarafından kabul edilen bir makalede, George Mason Üniversitesi’nden emekli fizikçi Robert Ehrlich tarafından nötrinoların , takiyon veya ışıktan hızlı bir parçacık gibi davrandığı iddia edildi.

2011’de son olarak yapılan OPERA deneyinde nötrinoların hızı ölçülmüş ve ışıktan biraz daha hızlı hareket ettiği iddia edilmişti. Buna rağmen hızları tekrar ölçüldüğünde, sistemdeki bir iletişimsizlikten kaynaklanan bir hata tespit edilmişti. Ehrlich’in yeni önerisi ise ışıktan hızlı nötrinoları tespit etmede daha duyarlı bir metot yani kütlelerini ölçmek kullanılabilir. 

Sonuç hayali bir kütleye ya da negatif kütle karesine dayanıyor. Hayali kütle parçacıkları hızları arttıkça enerji kaybetmek gibi tuhaf bir özelliğe sahipler. Bu hayali kütlenin değeri, oluşan bu oranla açıklanıyor. Ehrlich’e göre, nötrinonun sanal kütlesi 0,33 elektron büyüklüğünde yani elektronun kütlesinin milyonda 2/3’ü kadar. Bu sonuca ise kozmik ışınlar, kozmoloji ve parçacık fiziğinde yaptığı altı gözlemde de aynı hata marjinini çıkararak ulaşıyor. Bir gözlemde, büyük patlamadan geriye kalan kozmik arkaplan radyasyonundaki küçük varyasyonları içeriyor. Diğerinde ise kozmik ışın spektrumunun şekli var. Takiyonlardan şüphe duyanlar genelde rölativite teorisiyle çelişkisinden bahsederler. 

Aslında, ışıktan hızlı takiyonlar ilk kez 1962’de George Sudarshan ve meslektaşları Bilaniuk ve Deshpande tarafından Görelelikteki bir boşluk olarak bahsedildi. Albert Einstein daha öncesinde ışıktan hızlı parçacıkların (veya uzay gemilerinin) ışık hızının ötesine ulaşmasının sonsuz enerji gerektirdiğinden imkansız olduğunu göstermişti. Buna rağmen, Sudarshan ve meslektaşları başlangıç olarak parçacık çarpışmalarında, ışıktan hızlı parçacıklar oluşturulduğunda hızlandırmanın veya sonsuz enerjinin gerekmeyeceğini ama uzay gemileri için maalesef mümkün olmayacağını önermişti. 

Takiyonların ilk öne sürülmesinden onlarca yıl sonra ve pek çok sonuç getirmeyen araştırmadan sonra, 1985’de Chodos, Hauser, ve  Kostelecky adlı üç teorist, onların düz görme alanında gizlendiğini ve özellikle de nötrinoların takiyonlar olduğunu önerdi. Bu fikir onlara , protonların yeterince yüksek hızlarda bize doğru hareket ettiğinde beta yarılanması yapması gerektiğini öngörmelerine neden oldu. Normalde bu proses yasaklıdır, çünkü enerji korunamaz. Fakat nötrinolar, takiyonlar ise her şey değişiyor  ve enerji belli referanslar çerçevesinde negatif olabilir ve negatif enerji etkisinde takiyonlar zamanda geçmişe yolculuk yapıyorlar. İşte  Chodos-Hauser-Kostelecky önermesi Ehrlich’i 1999’dan beri nötrinoların takiyonların olduğu iddiasını destekleyecek kanıtlar aramasına yol açtı. Bu iddiayı desteklemek için birkaç kozmik ışın araştırmasının peşine düştü. 

Yeni elde ettiği sonuç, kozmik ışınların yanındaki dört diğer alana dayandığından daha sağlam temellere dayanıyor. Ayrıca OPERA deneyindeki hatanın bazı fenomenler gözlenmeden değerlendirilemeyeceğini belirtse de OPERA deneyinin doğruluğunu iddia etmiyor. Ehrlich’in iddiasını kontrol edebilecek diğer bir deney ise KATRIN 2015’de başlayacak. Bu deneyde trityumun(hidrojenin en ağır izotopu)  beta yarılanma spektrumunun şekline bakarak nötrinonun kütlesi ölçülebilir.

Kaynak

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum