Gökbilimciler, Türünün En Hızlı Kozmik Nesnelerinden Birini Tespit Ettiler

Büyük yıldızlar öldüklerinde bunu sessizce yapmazlar.

Ölümleri, kozmosu aydınlatan olağanüstü parlak olaylardır. Bu sırada yıldızın çekirdeği aşırı yoğun bir nötron yıldızına veya kara deliğe dönüşebilir.

Chandra X-ışını gözlemevinden alınan verilerle yeni ölçülen bu nesnelerden biri: Pulsar olarak bilinen, kendini 612 bin kilometre hızla parçalayan bir tür atımlı nötron yıldızı.

Bu, türünde şimdiye kadar tespit edilen en hızlı nesnelerden biri. Samanyolu'nda bilinen en hızlı yıldız, bir patlamayla tetiklenen bir süpernova kalıntısı değil, galaktik merkezdeki süper kütleli kara delik olan Sgr A* yörüngesindeki bir yıldızdır. Yörüngesinin en hızlı noktasında, saniyede 24.000 kilometre hıza ulaşır.

Harvard & Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden (CfA) astrofizikçi Xi Long, "X-ışınlarında pulsarın hareketini doğrudan gördük, bu sadece Chandra'nın çok keskin görüşü ile yapabileceğimiz bir şey" dedi.

Tespit, G292.0+1.8 adlı, yaklaşık 20.000 ışık yılı uzaklıktaki parlayan bir süpernova kalıntısına bakılarak yapıldı. Önceki gözlemler, orada hızlanan bir pulsar ortaya çıkarmıştı.

CfA'dan astrofizikçi Daniel Patnaude, "Bunlara bağlı güvenilir bir tarihsel kayda sahip olan yalnızca bir avuç süpernova patlamamız var," dedi ve "bu yüzden G292.0+1.8'in bu gruba eklenip eklenemeyeceğini kontrol etmek istedik."

Süpernova kalıntısının 2006 ve 2016 yıllarında çekilmiş görüntülerini incelediler ve pulsarın konumundaki farklılıkları karşılaştırarak Samanyolu'ndaki mevcut konumuyla ilgili Gaia verilerini kullandılar. Bu karşılaştırmalar son derece ilginç bir şeyi ortaya çıkardı: Ölü yıldız, önceki tahminlerin önerdiğinden yüzde 30 daha hızlı hareket ediyor gibi görünüyor.

Bu, süpernova kalıntısının merkezinden seyahat etmenin çok daha kısa sürdüğü anlamına gelir ve süpernovanın kendisinin çok daha yakın zamanda gerçekleştiğini düşündürür. Önceki tahminler, süpernova tarihini yaklaşık 3.000 yıl önce gösteriyordu; yeni tahminler onu yaklaşık 2.000 yıl öncesine götürüyor.

Pulsarın revize edilmiş hızı, ekibin ölü yıldızın süpernova merkezinden nasıl fırlamış olabileceğine dair yeni ve ayrıntılı bir araştırma yapılmasına da izin verdi. Her ikisi de benzer bir mekanizma içeren iki senaryo buldular.

İlkinde, nötrinolar süpernova patlamasından asimetrik olarak fırlatılır. Diğerinde, patlamadan kaynaklanan enkaz asimetrik olarak dışarı atılır. Bu durumda, nötrino enerjisinin aşırı derecede büyük olması gerekeceğinden, daha olası açıklama asimetrik enkazdır.

Temel olarak, orantısız bir patlama, ölü bir yıldızın çökmüş çekirdeğini son derece yüksek hızlarda uzaya 'tekmeleyebilir'; bu durumda, yıldız şu anda Samanyolu'nun saniyede 550 kilometrelik orta disk kaçış hızından daha yüksek bir hızda seyahat ediyor, ancak oraya ulaşması biraz zaman alacak ve zamanla yavaşlayabilir.

Aslında, gerçek hızı saniyede 612 kilometreden bile yüksek olabilir, çünkü görüş hattımız boyunca çok az hareket ediyor.

CfA'dan astrofizikçi Paul Plucinsky, "Bu pulsar, Dünya'nın Güneş etrafındaki hareketinden yaklaşık 200 milyon kat daha enerjik" dedi."

Ekibin Amerikan Astronomi Derneği'nin 240. toplantısında sunulan araştırması The Astrophysical Journal'a kabul edildi ve arXiv'de mevcut.