Dünyanın İç Çekirdeğinde 'Yeni Gizli Dünya' Keşfedildi.
Dünyanın İç Çekirdeğinde 'Yeni Gizli Dünya' Keşfedildi.

Dünya'nın iç çekirdeği sıcak, sıkıştırılmış demirden oluşmaktadır.

Araştırmacıların son bulgularına göre ise Dünya'nın "sert" iç çekirdeği aslında biraz lapa kıvamında olabilir.

Yarım yüzyılı aşkın bir süredir bilim topluluğu, Dünya'nın iç çekirdeğinin, sıvı bir dış çekirdekle çevrili, katı bir sıkıştırılmış demir top gibi davrandığını düşünüyordu. Ancak Physics of the Earth ve Planetary Interiors dergisinde 20 Eylül'de yayınlanan yeni araştırmaya göre, iç çekirdeğinsertliği yarı yumuşak ve sıvı metal olabilir.

İngiltere'deki Bristol Üniversitesi'nden bir sismolog olan Jessica Irving yaptığı açıklamada “İncelemelerimizde çekirdeğin sıkıcı bir demir parçasından daha fazlası olduğunu görüyoruz, adeta yepyeni bir gizli dünya buluyoruz." diyor.

Aslında anlıyoruz ki Dünya'nın iç çekirdeği, yıllar önce Jules Verne'in "Dünyanın Merkezine Yolculuk” kitabını yazdığı zamanki kadar gizemli. Belki Verne’in tahmin ettiği gibi gezegenimizin oyuk olmadığını biliyor olsak da gezegenimizin içi hala keşfedilmemiş bir sır. Çok yüksek ısı ve basıncın olduğu çekirdek için, herhangi bir insanın veya insan yapımı sondanın orayı ziyaret etmesi şu an için imkânsız. Irving, "Gezegenimize korkunç bir şey olmadıkça, Dünya'nın çekirdeğini asla doğrudan gözlemleyemeyeceğiz" diyor.

 

Görsel Kredi: edu.rsc.org

Hawaii Jeofizik ve Gezegen Bilim Enstitüsü'nde jeofizikçi olan Rhett Butler için bu yeni çalışması aslında verilerde görmüş olduğu bir uyumsuzluk üzerine düşünmesi ile başladı. Butler, yaptığı araştırmada beş farklı yerde meydana gelen büyük depremlerin yarattığı sismik dalgaları inceledi ve bu dalgaların Dünya'nın çekirdeğinden geçerek dünyanın tam karşı tarafına nasıl ulaştığına dair veri topladı. Ancak verilerde tutarsızlık olduğunu fark etti. Depremlerin dalgaları katı bir metal topun içinden geçmesi gerektiği gibi geçmiyordu, bunun yerine belirli alanlarda sapıyordu.

Bu durum Butler'ı şaşırttı. Sismik dalga matematiğinin doğru olduğuna emindi, bu da tek bir anlama gelebilirdi: Bilim adamları Dünya’nın içi yapısı hakkında yanılıyor olabilirlerdi. Böylece Butler Dünya'nın iç çekirdeğinin baştan sona sağlam ve sert bir metal olduğu yönündeki temel varsayımları yeniden değerlendirdi. Gözlemlediği dalgaların verilerine bakarak, çekirdeğin katı bir top olmak yerine, yüzeyine yakın sıvı ve yumuşak, yarı katı bir demir olması ihtimalini değerlendirmeye aldı.

Butler'a göre bu araştırma sayesinde iç çekirdeğin içinde daha önce görmediğimiz pek çok ayrıntı görüyoruz. Bununla birlikte, bu araştırma Dünya'nın manyetik alanı hakkındaki anlayışımızda devrim yaratabilme potansiyeline sahip. 2019'da Science Advances dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek Dünya’nın manyetik alanının değiştirmesine neden olan etmenlerden biri. NASA'nın araştırmasına göre, Mars gibi diğer gezegenlerin sıvı bir merkezi var, ancak hem iç çekirdeğe hem de manyetik alana sahip değiller. Bu nedenle Butler ve Irving, iç çekirdeğin daha derinden anlaşılmasının, bilim adamlarının bir gezegenin içi ile manyetik aktivitesi arasındaki ilişkiyi anlamalarına yardımcı olacağına inanıyor.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum