Dünyanın İç Çekirdeği Salınım Yapıyor, Her 6 Yılda Bir Günün Uzunluğunu Değiştiriyor
Dünyanın İç Çekirdeği Salınım Yapıyor, Her 6 Yılda Bir Günün Uzunluğunu Değiştiriyor

Yeni araştırmalara göre dünyanın iç çekirdeği salınım hareketi yapıyor, altı yıllık bir döngüde bir yönden diğerine hafifçe sallanarak ve dönerek gezegenimizde bir günün uzunluğunu bile etkiliyor.

Science Advances dergisinde bildirildiğine göre, Dünya'nın iç işleyişine ilişkin bu yeni teori, gezegenin en içteki jeolojik katmanının gezegenin geri kalanıyla birlikte yüzeyden biraz daha hızlı bir hızla döndüğüne dair önceki fikirlerle çelişiyor.

Dünyanın iç çekirdeği, sıvı bir dış çekirdek ardından manto ve kabukla çevrili, yoğun katı demirden oluşan kızgın bir toptur. 1990'larda araştırmalar, Dünya'nın iç köşesinin, iç çekirdeğin gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı döndüğü bir süper dönüşe maruz kaldığını ileri sürdü. Bu teori, 1971 ve 1974 yılları arasında kuzey Rusya'nın Novaya Zemlya takımadalarında SSCB tarafından gerçekleştirilen yeraltı nükleer bomba testlerinden üretilen dalgaları inceleyen çalışmalarla desteklendi.

En son çalışmada, Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden (USC) bilim insanları, 1969 ve 1971'de Alaska takımadalarının ucundaki Amchitka Adası'nın altında daha önceki bir çift yeraltı atom testini incelemek için aynı metodolojiyi kullandılar.

Şaşırtıcı bir şekilde sonuçlar, iç çekirdeğin 1969 ve 1971 arasında farklı bir yönde yavaşça hareket ettiğini, 1971 ve 1974 arasında hareket ettiği yöne kıyasla yılda en az onda bir derece alt dönüş yaptığını gösterdi.

Çalışmanın ortak yazarı ve USC Dornsife Edebiyat, Sanat ve Bilim Koleji'nde Yer Bilimleri Profesörü John E Vidale,  “Bulgularımızdan, insanların 20 yıldır savunduğu gibi, Dünya'nın iç çekirdeğine kıyasla yüzey değişimlerini görebiliyoruz.” dedi bir basın açıklamasında. "Ancak, son gözlemlerimiz, iç çekirdeğin 1969-71'den biraz daha yavaş döndüğünü ve ardından 1971-74'ten diğer yöne hareket ettiğini gösteriyor. İç çekirdek sabit değil - ayaklarımızın altında hareket ediyor ve altı yılda bir birkaç kilometre ileri geri gidiyor gibi görünüyor." diye ekledi.

Gezegenimizin iç işleyişi de günlerimizin uzunluğu üzerinde küçük ama önemli bir etkiye sahip. Genellikle Dünya'nın günlerini sabit olarak düşünürüz, ancak bir miktar varyasyona tabi olabilirler. Örneğin yaklaşık 300 milyon yıl önce, Dünya'da bir gün yaklaşık 21 saat sürerdi. On yıllık bir süre içinde bile değişiklikler görülebilir.

Bir günün uzunluğu gezegenin dönme hızına göre belirlenir. Bu bir dizi faktörden etkilenebilir, ancak çekirdekte üretilen Dünya'nın manyetik alanındaki değişikliklerle bağlantılı olduğuna inanılıyor.

Yeni çalışma günlerin uzunluğunun, iç çekirdekteki değişikliklere bağlı olarak, bekledikleri gibi, altı yıl boyunca artı veya eksi 0,2 saniye, uzadığını ve kısaldığını belirtiyor.

Ancak hala birçok soru var. Bu araştırmanın çoğu, yeraltı nükleer testlerinin ortaya çıkardığı verilerle mümkün oldu. Soğuk Savaş'tan bu yana nükleer testlerin sayısı önemli ölçüde düştüğünden, bu veriler giderek kısıtlı hale geldi ve bilim adamları, nispeten hatalı olan deprem verileriyle çalışmak zorunda kaldılar.

Yine de araştırmacılar, iç çekirdeğin nasıl ve neden böyle garip bir şekilde davrandığını daha iyi anlamak için Dünya'nın iç mimarisinin gizemlerini daha derinden incelemeye istekli.

“Cevaplamaya çalıştığımız sorulardan biri, iç çekirdek devamlı olarak hareket ediyor mu yoksa uzun vadede diğer her şeye kıyasla çoğunlukla sabit mi? İç çekirdeğin nasıl oluştuğunu ve zaman içinde nasıl hareket ettiğini anlamaya çalışıyoruz - bu, bu süreci daha iyi anlamak için önemli bir adım," diye bitirdi Vidale.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum