Kendi isteğiyle hareket edebilen her şey canlı mıdır? Misal hayvanlar, insanlar ve bitkiler kendi istekleri doğrultusunda azda olsa hareket edebilirler. Cansız olarak ise bi taşı ele alalım. Taş kendi isteğiyle hareket edemediğinden cansız deriz. Peki öyleyse neden Dünyaya canlı diyoruz? Kendi isteğiyle hareket etmiyor sonuçta
Peki yapay zeka ile kontrol edilen mekanik ünitelere ne demeli? Mesela otomatik pilot ile uçan bir uçak?
Sorudaki'' kendi isteğiyle'' değilde'',kendi bilinciyle'' desek daha anlaşılır olmazmı.
Doğru, dünya ve diğer uzay çisimleri hareket eder ama bu kendi bilinciylemi olur? Elbette canlıların hepsi biliçli değildir ama oradada iç güdü devreye girer.Canlı deyince, doğan, gelişebilen,beslenen,kendini kopyalayabilen, organizmalar akla geliyor.Bu yüzden dünya canlı değil.Aktif.
Dünyaya kim canlı diyor bir kere burada eksik var dünya canlı değil sadece üzerinde yaşam yani canlı barındıran bir gezegen.
Canlıların 7-8 ortak yönü var. Beslenme sindirim solunum metabolizma hareket vs... Bunlardan herhangi biri bile eksik olsa canlılık yok deriz. Hareket yoksa canlıda değildir yani söylediğin gibi. Dünya hareket ediyor ama bunu kendi isteğiyle yapmıyor. Kütleçekim etkisiyle hareket ediyor. Ona bakarsan taşıda havaya atarsan yukarı çıkıp aşağı iner. Hareket eder yani. Ama bunu kendi isteğiyle değil yerçekimi etkisiyle yapar. Bu yüzden ona canlı diyemeyiz. Onun dışında dünya sindirim solunum boşaltım vs de yapmıyor. canlılığın hiçbir özelliğini göstermiyor. Hele kendi isteğiyle hareketi hiç hiç yapamıyor.
Canlılık bir kavramdır. Herhangi bir varlığı canlı olarak nitelendirmek biraz görecelidir. Örneğin kimisi tek hücreli varlıklara (mikrop, akyuvar, alyuvar vs) canlı der kimisi demez. Bunun bir standardı yoktur. Canlılık birkaç şekilde açıklanabilir. Bir amaca hizmet etmek amacıyla kendi başına hareket edebilen varlıklara canlı denebilir. Ama o zaman şu soru akla gelir. Arabalar da bir amaca hizmet etmek için hareket eder. Ama kimse arabaya canlı demez. O zaman bu açıklama tam doğru bir açıklama olarak kabul edilemez. Ruhu olan varlıklara canlı denir desek? O zaman tek hücreli varlıklarda ruh var mıdır sorusu ve ruh nedir sorusu akla gelir. Ruh'un var olduğu insanların çoğunluğu hatta bilim adamlarının çoğunluğu tarafından kabul edilen bir kavramdır ama kimse tam olarak ne olduğunu açıklayamamıştır. Nobel ödüllü kitap olan Alexis Carrel in yazdığı İnsan Denen Meçhul kitabında "maddeyi laboratuara sokabiliyoruz ama ruhu sokamıyoruz" demesinden anlaşılıyor ki bilim adamları ruh diye birşeyin var olduğunu ama incelenemediğini kabul etmektedir. Buna göre canlılık kavramını şu şekilde açıklayabiliriz: ruh sahibi olan varlıklar canlıdır. Örneğin insan, hayvan, bitkiler. Yani çok hücreli canlıların büyük bir kısmı. Ruh hakkında kesin bilgi sahibi olmadığımızdan dolayı canlılık kavramını da kesin olarak açıklayamayız diye düşünüyorum. Ben canlılık kavramını şu şekilde düşünmekteyim. Yapısını bozarken vicdan azabı duymadığımız şeyler cansızdır diğerleri canlıdır. Örneğin tek hücreli bir canlının yapısını bozarken vicdan azabı duymam. Ama bir hayvana yada bitkiye zarar vermeyi düşünmek bile beni üzer. Arabayı parçalamak beni üzmez ama bir atı öldürmek beni çok üzer. Gibi gibi gibi.
![Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]](https://fizikist.com/uploads/img/uzay-calismalarinin-onemi.jpg "Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]")