Vide supra, Aslında hesabın nasıl yapıldığını biliyorsunuz. Kaybedilen enerji hesaplanır ve kütleye çevrilir ve şöyle denir; "Güneş her saniye 4.6 milyon ton kütleye eşdeğer enerji kaybetmektedir." Şimdi ben cahil biri olsam hemen elime kağıt kalem alır hesaplardım. Saniyede 4.6 milyon ton, dakikada şu kadar, saatte şu kadar, günde, ayda, yılda ve 5 milyar yılda şu kadar kütle eder. Sonra güneşin kütlesinin ne olduğuna bakardım ve derdim ki; Bu hesaba göre güneş çoktan yok olmuş olmalıydı. Şaka bir yana, füzyon olayında şöyle bir şey olur (bildiğim kadarıyla); Güneş, sıcaklığı ve basınç gücüyle hidrojen atomlarını ve nötronları birleştirip helyuma çevirir. Yani ortada kaybolmuş hidrojen yoktur. Sadece dönüşmüş, helyum olmuştur. Yani kütleyi temsil eden elemanlar hala yerlerinde durmaktadırlar. Önceden iki hidrojen atomu iki proton içeriyordu, şimdi yine iki proton ve ek olarak iki nötronla dört parçacık ve aynı kuark sayısı içeriyor. Peki, kayboldu dediğiniz kütle neyin kütlesi bu durumda? Yani bana kaybolan kütlenin hangi parçacıklar olduğunu söyleyebilirseniz haklı olacaksınız... "Güneş kütle kaybeder ve gezegenlerin yörüngeleri bundan etkilenecektir" sözünüz yine bence pek doğru olmamalı. Bence bunu araştırmalısınız.

Vide supra, Aslında hesabın nasıl yapıldığını biliyorsunuz. Kaybedilen enerji hesaplanır ve kütleye çevrilir ve şöyle denir; "Güneş her saniye 4.6 milyon ton kütleye eşdeğer enerji kaybetmektedir." Şimdi ben hiç bir şey bilmesem hemen elime kağıt kalem alır hesaplardım. Saniyede 4.6 milyon ton, dakikada şu kadar, saatte şu kadar, günde, ayda, yılda ve 5 milyar yılda şu kadar kütle eder. Sonra güneşin kütlesinin ne olduğuna bakardım ve derdim ki; Bu hesaba göre güneş çoktan yok olmuş olmalıydı. Şaka bir yana, füzyon olayında şöyle bir şey olur (bildiğim kadarıyla); Güneş, sıcaklığı ve basınç gücüyle hidrojen atomlarını ve nötronları birleştirip helyuma çevirir. Yani ortada kaybolmuş hidrojen yoktur. Sadece dönüşmüş, helyum olmuştur. Yani kütleyi temsil eden elemanlar hala yerlerinde durmaktadırlar. Önceden iki hidrojen atomu iki proton içeriyordu, şimdi yine iki proton ve ek olarak iki nötronla dört parçacık ve aynı kuark sayısı içeriyor. Peki, kayboldu dediğiniz kütle neyin kütlesi bu durumda? Yani bana kaybolan kütlenin hangi parçacıklar olduğunu söyleyebilirseniz haklı olacaksınız... "Güneş kütle kaybeder ve gezegenlerin yörüngeleri bundan etkilenecektir" sözünüz yine bence pek doğru olmamalı. Bence bunu araştırmalısınız.

Şöyle bir internete ve bu konudaki yazılara baktım... Mevcut sayısal verilere göre (wikipedia %1 ile %7 arası diyor ama) doğduğu zaman ki (5 milyar yıl önce) kütlesinin ortalama %3'ünü kaybetmiş. Kızıldev (1.7 milyar yıl sonra yaklaşık) - ardından beyaz cüce aşamaları dahil 5 milyar yıl daha ömür biçiliyor. Rakamlar düşününce basit gibi gözükse de, dünyaya düşen tüm güneş enerjisi toplamı, tüm dünyanın 1 yıllık tüketiminden fazlaymış. Devasa bir enerji savrulması ama güneşin potansiyeline oranla hala çok düşük. Bu arada kaybolan kütle karşılığı, birleşen maddenin parçacıklarından gelmiyor. Mecazi olarak, "Saniyede 5000 devir yapan motora bağlı ipin momentumundan" geliyor... :-). Motordan ya da ucundaki ağırlıktan değil.

Şöyle bir internete ve bu konudaki yazılara baktım... Mevcut sayısal verilere göre (wikipedia %1 ile %7 arası diyor ama) doğduğu zaman ki (5 milyar yıl önce) kütlesinin ortalama %3'ünü kaybetmiş. Kızıldev (1.7 milyar yıl sonra yaklaşık) - ardından beyaz cüce aşamaları dahil 5 milyar yıl daha ömür biçiliyor. Rakamlar düşününce basit gibi gözükse de, dünyaya düşen tüm güneş enerjisi toplamı, tüm dünyanın 1 yıllık tüketiminden fazlaymış. Devasa bir enerji savrulması ama güneşin potansiyeline oranla hala çok düşük. Bu arada kaybolan kütle karşılığı, birleşen maddenin parçacıklarından gelmiyor. Mecazi olarak, Bence; "Saniyede 5000 devir yapan motora bağlı ipin momentumundan" geliyor... :-). Motordan ya da ucundaki ağırlıktan değil.

Burtay Bey, Kavramları ve bilgileri birbirlerine karıştırınca derdimizi anlatmak da zor oluyor. "Kütle kaybeder" denilince siz ne anlıyorsunuz? Bir cismin kütle parçaları var ve cisim onlardan bazılarını kaybeder. Şeklinde bir anlam çıkmıyor mu? Olay şu; Daha önce daha rahat pozisyonda olan parçacıklar, sıkışıp daha dar bir hacme girince ister istemez hareketleri hızlanacaktır.Bu da fazladan potansiyel kütle demektir. İşte bence kaybolduğu söylenen kütle helyuma dönüşen parçacıkların daha enerjik olmalarından dolayı, dengelenmek için kaybettikleri enerjidir. Buna kütle kaybı demek bence doğru değil. Çünkü kaybedildiği söylenen kütle değeri potansiyel olarak (ileride yine kütleye çevrilebilir olarak) hala vardır. Ve güneş bence doğduğu andan itibaren kütle ağırlığını muhafaza etmektedir. (güneş patlamaları yüzünden işlenmemiş elementler saçıldığında işte asıl kütle kaybı o zaman olur) Ben internette ne yazdığına bakmıyorum. Muzaffer Bey'in dediği gibi kendi bilgim ve mantığıma bakıyorum. Doğduğundan bu yana her yıl periyodik olarak güneş patlamaları olur. Bence kaybedildiği söylenen yüzde 1lik kütle bu yüzden olmalıdır. Bence totalde güneşin kütlesi ışınımla değişmez.

Sayın mr. Physics açıkçası fisyon reaksiyonunu gerçekten bilmiyorum. Mühendislik kısımları haricinde ilgimi çekip ayrıntılı olarak araştırmadım bile. Emin olun Necmi bey benden çok daha iyi biliyordur. Muzaffer beyin alakalı bir sorusunu cevaplarken hesaplamaları yapmıştım necmi bey, güneş çoktan yok olmuş olmuyor sizin de denemenizi tavsiye ederim. Şaka nir yana kimyasal reaksiyonların davranışlarını anlatarak nükleer bir tepkimenin kütle kaybetmediğini belirtmeye çalışmanız doğru değildir. Füzyon ile fisyona çekirdek tepkimeleri olarak aynı murallara tabi değildir. İki hidrojen elementinin füzyonunda binde 7 lik kütle, alfa parçacıklarının kinetik enerjisine ya da radyasyona dönüşerek sistemden uzaklaşır. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Nuclear_fusion Elbette diğer kütle ise artık hidrojen elementi değil helyuma dönüşmüştür, fakat hepsi değil. Daha ayrıntı model gluon alanı ve güçlü nükleer kuvvetin davranışı ile açıklanmakta dilerseniz kendiniz araştırabilirsiniz. Kaybolan kütlenin hangi parçacık olduğunu ya da hangi enerjiyle nasıl uzaklaştığını da bulacağınızdan eminim. Güneşin kütle kaybettiğini bildiğimizden dolayı kütleçekiminin zamanla çok düşük de olsa azalacağını söylemenin yanlış bir tarafı yoktur. Gerçekten güneşin kütleyi enerjiye çevirmediğini, e=mc2 ile hesaplanan kütle değerinin de bu enerjiyi betimlemek için gösterilmiş bir farazi örnek olduğunu düşünüyorsanız bu konuyu çok yanlış anlamış olmalısınız. Böyle düşünüyorsanız tabi. Peki güneşin bu enerjisinin nereden geldiğini düşünüyorsunuz?

Peki, benceleri konuşacaksak bunu baştan belirtmenizi istirham edeceğim necmi bey. Daha önce benzer eleştirileri burada bir çok arkadaşa yönelttik ve kendi fikirlerini-çok az kısmını dahi olsa- bilimsel bir bilgiymiş gibi gösterilmesinin yanlış olduğunu söyledik. Özellikle siz söylediniz. Bu yüzden bir fikir belirtirken bunun hangi kısımlarının kendi fikriniz olduğunu açıklamanız gerektiğini ben de size hatırlatmak istiyorum. Bilinen hakim bilimsel görüşü belirtir, ardından kişisel fikirler üzerinden beyin fırtınası yapabiliriz.

Necmi Bey salt maddesel kütle kaybı şeklinde olayı ele alırsak, Haklı gibisiniz. Diğer yandan potansiyelden, stoktan enerji kaybı açısından da , Vide Supra da haklı gibi... O zaman çatışma sebebiniz; birinizin haklılığı, diğerinin hatalı oluşundan dolayı değil, yanlış anlaşılma ve farklı açılardan olayı ele almaktan kaynaklanıyor bence... En başta hepimiz biliyoruz ki (bu arada yazacaklarımın çoğu sizlerden öğrendiklerimi sizlere satmak :-) hareket halindeki kütleyi direk ölçemesek de (bu durumda neye göre nirengi alacağız?) bir yolu var. Etrafına uyguladığı kütleçekim kuvvetinden... Bu kuvvete neden olan nesnenin (uzaklıkta biliniyorsa) kütlesini hesaplayabiliriz. Newton bile yeterli yol gösterici olarak. (Yoğunluğunu, hacmine göre buluruz sonra...) Güneşin durumu da benzer. İçinde yüksek hızda hareket eden bir çok parçacık var. Bunları çok yüksek hızlarda uzaya salmasından dolayı da biliyoruz. Peki bu parçacıkların momentumlarından kaynaklanan ek-zahiri kütle de, güneşin kütle çekim gücüne katkıda bulunmuyor mu? Elbette bulunuyor olmalı... Yani kütleçekim gücünü hesapladığımız güneş bu kuvvetin bir kısmını sahip olduğu maddenin kütlesinden alırken, bir kısmını da bu madde parçacıklarının momentumundan alıyor olmalı... Bu şekilde olunca, her ikinizde kendi açınızdan haklısınız. Hidrojenler birleşiyor, helyum oluyor, onlar lityum, vs.vs. En son demire kadar gidiyor bu birleşmeler. Güneşte "toplam maddesel parçacık sayısı", dışarı attıkları haricinde çok az oluyor. Belki ondan daha çoğunu kütleçekim alanına düşen astroid ve tozlardan alıyordur. (Bu kısmı tamamen atmasyon, doğrusunu bilmiyorum.) Ama diğer yandan, güneşin bu kadar enerji yayması karşılığında, bir şeyleri de kaybetmesi gerekir. Bu kaybettiği de fotonlar ve ısı halinde yüklenmiş enerjidir. (Diğer kütleli temel parçacıkları ve onların momentumlarına yüklenmiş olanları göz ardı ediyorum, anlatım kolaylığı açısından...) ("Bence'm" de, temel kuvvetler EGD'nin sonuçları ama konuya tekrar girmeyeceğim :-) Parçacıkları bir arada tutan temel kuvvetler, güçlü ve zayıf kuvvetler, hem füzyon hem de fizyon esnasında bozuluyorlar. Bu bozulma esnasında, onları sabit tutmaya yarayan (bence; kuvvete karşı gösterdikleri tepki) temel kuvvetlerin enerjisi serbest kalıyor. Üzerinde tartışdığımız nükleer enerjinin kökeni bu... Güncel fizik diliyle, bağlar kırılınca enerji açığa çıkıyor. Daha sonra parçacıklar tekrar düzenli ve kararlı bir duruma geçmek için birleşirken, bu sefer daha büyük bir sistem oluşturuyorlar. (Niye? Bunu bilmiyorum-anlamadım henüz...) Yani temel kuvvet bağları, yeni atomun temel parçacıklarını bir araya getirmek için tekrar inşaa ediliyor. Bu yıldız merkezinde o kadar zor olmasa gerek çünkü etraftaki basınç ve ısı çoğu parçacığı özdeş davranmaya zorluyor olmalı. (Belki güneşin merkezinde de olsa, parçacıkların etrafa karşı nötr ve kararlı bir sistem oluşturup, homojenleşmeye çalıştıkları içindir...) Bence, 5000 devirlik motora bağlı sicim, bu hızdayken bize 2 boyutlu bir yüzey gibi gözükür. Eğer hızından çok daha düşük (etki) hızlardaysak, bize katı bir plaka gibi bile tepki verebilir. Sicim ucundaki parçacığında, o anda nerede olduğunu bilmemiz imkan yok...:-) (Elektron bulutu gibi...) Ama bu devri sağlayan enerji, sistem bozulduğu anda bir şekilde açığa çıkacaktır. Sonuçta ipte, motorda elimizde olduğu halde, ipe ve ucundaki parçacığa yüklediğimiz enerji artık aynı sistemde olmayacaktır. Tam aynı olmasa da buna özdeş bir mantık olması gerektiğini düşünüyorum. Bilimciler, nükleer enerjiyi; maddenin enerjiye dönüşmesinden çok, maddenin bütünlüğünü sağlayan ve kütlesine dahil olmuş olarak tespit edilen enerji bağlarının serbest kalması olarak tanımlıyorlar. Yorumumda bu yaklaşıma dayalı.

Çekirdek tepkimeleri sonrasında kütle korunmaz, yani tepkimeye giren parçacıklar ile tepkime sonrasında oluşan parçacıkların kütlesi farklıdır. Bunun açıklaması kısaca "E=mc2" dir. Kütle korunmaz ama enerji daima korunur. Örneğin güneşteki füzyon tepkimelerini ele alalım: Güneş çekirdeğinde 2 adet hidrojen atomu yüksek basınç ve sıcaklık altında birleşerek helyum atomunu meydana getirirler. bu sırada bir adet nötron ve enerji ortaya çıkar. Yani denklem şöyle olur: H + H = He + n + enerji. Şimdi bu denklemde denklemin sağ tarafında olan 2 adet hidrojenin ağırlığı, sol taraftaki helyum ve nötronun ağırlığından daha fazladır dolayısı ile kütlede azalma meydana gelmiştir. Bu kütle kaybı farazi değil gerçektir, bildiğimiz şekilde bir kütle kaybıdır yani tepkimeye giren parçacıklar ile tepkimeden çıkan parçacıkları hassas bir tartı ile tartarsanız tepkimeden çıkan parçacıkların kütlesinin daha az olduğunu görebilirsiniz. Bu eksik kütlenin sebebi tepkime sonrasında açığa çıkan enerjidir. Kütlenin bir kısmı artık parçacık olarak değil, enerji olarak yoluna devam etmiştir dolayısı ile kütlenin ortadan yok olması gibi bir durum söz konusu değildir, sadece bir dönüşüm söz konusudur. Güneşin kütlesi her saniye yaklaşık olarak 4 milyar ton azalmaktadır. Aynı şekilde güneşi de tarttığımızda, tartımızın ibresinin her saniye 4 milyar ton azaldığını görebilirsiniz yani güneş her saniye 4 milyar tonluk kütlesini uzaya enerji olarak saçmaktadır ve dolayısı ile ortada yok olan bir şey yoktur.

Çekirdek tepkimeleri sonrasında kütle korunmaz, yani tepkimeye giren parçacıklar ile tepkime sonrasında oluşan parçacıkların kütlesi farklıdır. Bunun açıklaması kısaca "E=mc2" dir. Kütle korunmaz ama enerji daima korunur. Örneğin güneşteki füzyon tepkimelerini ele alalım: Güneş çekirdeğinde 2 adet hidrojen atomu yüksek basınç ve sıcaklık altında birleşerek helyum atomunu meydana getirirler. bu sırada bir adet nötron ve enerji ortaya çıkar. Yani denklem şöyle olur: H + H = He + n + enerji. Şimdi bu denklemde denklemin sol tarafında olan 2 adet hidrojenin ağırlığı, sağ taraftaki helyum ve nötronun ağırlığından daha fazladır dolayısı ile kütlede azalma meydana gelmiştir. Bu kütle kaybı farazi değil gerçektir, bildiğimiz şekilde bir kütle kaybıdır yani tepkimeye giren parçacıklar ile tepkimeden çıkan parçacıkları hassas bir tartı ile tartarsanız tepkimeden çıkan parçacıkların kütlesinin daha az olduğunu görebilirsiniz. Bu eksik kütlenin sebebi tepkime sonrasında açığa çıkan enerjidir. Kütlenin bir kısmı artık parçacık olarak değil, enerji olarak yoluna devam etmiştir dolayısı ile kütlenin ortadan yok olması gibi bir durum söz konusu değildir, sadece bir dönüşüm söz konusudur. Güneşin kütlesi her saniye yaklaşık olarak 4 milyar ton azalmaktadır. Aynı şekilde güneşi de tarttığımızda, tartımızın ibresinin her saniye 4 milyar ton azaldığını görebilirsiniz yani güneş her saniye 4 milyar tonluk kütlesini uzaya enerji olarak saçmaktadır ve dolayısı ile ortada yok olan bir şey yoktur.

Vide supra, Anlatılanı anlamamak veya yanlış anlamaya çalışmakta bu kadar çaba sarf ettiğinize göre sanırım benim varlığım sizi rahatsız ediyor. Klasik fizik kafasıyla yazılmış internet bilgilerinin bir önemi yok. Belki siz sorgulamayabilirsiniz ama ben onların doğruluğunu sorgularım. Size tavsiyem nükleer tepkimelerde korunan nicelikleri doğru bir kaynaktan bulup okuyun. Yazdıklarımı da bir kez daha "eleştirmek için değil" ne anlattığını anlamak için okuyun. Hoşçakalın... Bu arada Mehmet Ali; Saniyede dört milyar değil, dört milyon ton olacaktı. Yanlış yazmışsın. Ayrıca denklemin de yanlış...

Merhabalar sorularım olacak biraz arkadaşlar. Kafam karıştı ve bu konu hakkında bir şeyler öğrenmek istiyorum. Madde madde yazacağım soruları ki karışmasınlar. Öncelikle bu yazılanlarları okumadan önce şunları biliyordum; " NFİHEBDABEO" " -- Nükleer füzyon, iki hafif elementin birleşerek daha ağır bir element oluşturduğu tepkimeler denir. Bu tepkimelere genellikle yüksek sıcaklık ve basının olduğu yıldızlarda rastlarız. Güneş saniyede 564 milyon ton hidrojeni, 560 milyon ton helyuma dönüştürür. Her tepkime de ( her saniyede ) 4 milyon ton gibi büyük bir miktar-enerji-kütle- kaybı olur. Bu 4 milyon tonluk enerji-kütle ise enerjiye ( ısı ve ışınıma ) dönüşür. Bu tepkime Hidrojen-Döteryum-Trityum izotopları ile gerçekleşirken, ürün olarak helyum+ nötron ve 17.6 MeV'lik ( enerji ) ortaya çıktığını biliyordum. Fakat yazılanlar yanlış biliyor olacağımı ( necmi bey ), ( eksik biliyor olacağımı ( vide supra ) gösteriyor. İlk sorum şu; Tamam diyelim ki; 4 milyon ton emc2'den dolayı enerjiye dönüştü ve enerji yok edilemez ya da yoktan var edilemez diyen termodinamik kuralını ihlal etmedik. Peki o zaman ürün olarak ortaya çıkan kütle olan 560 milyon ton helyumun işlevi nedir ? Güneşe yakıt sağlamak mı ? İkinci sorum ise şu; Bu durum da güneş kütle mi kaybeder yoksa Güneş sadece yakıtını mı kaybeder ? Yoksa ikisi aynı şey midir ? Hiçbir şey bilmediğimi varsayarak anlatırsanız çok sevinirim. Çünkü bu konu hakkında cahil kalmak hoş değil. İyi çalışmalar herkese. (:

Merhabalar sorularım olacak biraz arkadaşlar. Kafam karıştı ve bu konu hakkında bir şeyler öğrenmek istiyorum. Madde madde yazacağım soruları ki karışmasınlar. Öncelikle bu yazılanlarları okumadan önce şunları biliyordum; " NFİHEBDABEO" " -- Nükleer füzyon, iki hafif elementin birleşerek daha ağır bir element oluşturduğu tepkimeler denir. Bu tepkimelere genellikle yüksek sıcaklık ve basının olduğu yıldızlarda rastlarız. Güneş saniyede 564 milyon ton hidrojeni, 560 milyon ton helyuma dönüştürür. Her tepkime de ( her saniyede ) 4 milyon ton gibi büyük bir miktar-enerji-kütle- kaybı olur. Bu 4 milyon tonluk enerji-kütle ise enerjiye ( ısı ve ışınıma ) dönüşür. Bu tepkime Hidrojen-Döteryum-Trityum izotopları ile gerçekleşirken, ürün olarak helyum+ nötron ve 17.6 MeV'lik ( enerji ) ortaya çıktığını biliyordum. Fakat yazılanlar yanlış biliyor olacağımı ( necmi bey ), ( eksik biliyor olacağımı ( vide supra ) gösteriyor. İlk sorum şu; Tamam diyelim ki; 4 milyon ton emc2'den dolayı enerjiye dönüştü ve enerji yok edilemez ya da yoktan var edilemez diyen termodinamik kuralını ihlal etmedik. Peki o zaman ürün olarak ortaya çıkan kütle olan 560 milyon ton helyumun işlevi nedir ? Güneşe yakıt sağlamak mı ? İkinci sorum ise şu; Bu durum da güneş kütle mi kaybeder yoksa Güneş sadece yakıtını mı kaybeder ? Yoksa ikisi aynı şey midir ? Hiçbir şey bilmediğimi varsayarak anlatırsanız çok sevinirim. Çünkü bu konu hakkında cahil kalmak hoş değil. İyi çalışmalar herkese. (:

Merhabalar sorularım olacak biraz arkadaşlar. Kafam karıştı ve bu konu hakkında bir şeyler öğrenmek istiyorum. Madde madde yazacağım soruları ki karışmasınlar. Öncelikle bu yazılanlarları okumadan önce şunları biliyordum; " NFİHEBDABEO" " -- Nükleer füzyon, iki hafif elementin birleşerek daha ağır bir element oluşturduğu tepkimeler denir. Bu tepkimelere genellikle yüksek sıcaklık ve basının olduğu yıldızlarda rastlarız. Güneş saniyede 564 milyon ton hidrojeni, 560 milyon ton helyuma dönüştürür. Her tepkime de ( her saniyede ) 4 milyon ton gibi büyük bir miktar-enerji-kütle- kaybı olur. Bu 4 milyon tonluk enerji-kütle ise enerjiye ( ısı ve ışınıma ) dönüşür. Bu tepkime Hidrojen-Döteryum-Trityum izotopları ile gerçekleşirken, ürün olarak helyum+ nötron ve 17.6 MeV'lik ( enerji ) ortaya çıktığını biliyordum. Fakat yazılanlar yanlış biliyor olacağımı ( necmi bey ), ( eksik biliyor olacağımı ( vide supra ) gösteriyor. İlk sorum şu; Tamam diyelim ki; 4 milyon ton emc2'den dolayı enerjiye dönüştü ve enerji yok edilemez ya da yoktan var edilemez diyen termodinamik kuralını ihlal etmedik. Peki o zaman ürün olarak ortaya çıkan kütle olan 560 milyon ton helyumun işlevi nedir ? Güneşe yakıt sağlamak mı ? İkinci sorum ise şu; Bu durum da güneş kütle mi kaybeder yoksa Güneş sadece yakıtını mı kaybeder ? Yoksa ikisi aynı şey midir ? Hiçbir şey bilmediğimi varsayarak anlatırsanız çok sevinirim. Çünkü bu konu hakkında cahil kalmak hoş değil. İyi çalışmalar herkese. (: