1.800 Yıl Önce Belgelenen İlk Süpernova Şimdi Çarpıcı Bir Fotoğrafla Yakalandı
Kaydedilen ilk süpernova M.S. 185'te Çinli gök bilimciler tarafından tespit edilmişti. Ve o zamandan beri çok değişti.

7 Aralık 185'te, Han hanedanlığı döneminde, Çinli gök bilimciler Alpha Centauri civarında beliren bir "konuk yıldız" görünümünü kaydettiler. "Konuk yıldız", bu eski gök bilimcilerin parlak geçici olaylar için kullandıkları addır. Bugün bunlara süpernova diyoruz. SN 185, kaydedilen en eski süpernovadır ve şimdi yeni bir görüntü, süpernova kalıntısını muhteşem ayrıntılarla gösteriyor.

Cismin kendisi Dünya'dan 8.000 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor ve RCW 86 adını taşıyor. Bu cismi gözlemlemek kolay değil. Olayın sadece gaz kabuğu kaldığı için çok sönük. Ve aslında çok büyük. Çıplak gözle görebilseydiniz dolunaydan daha geniş olurdu.

Büyüklük aslında gök bilimcilerin RCW 86'nın gerçekten SN 185 ile ilişkili olup olmadığını sorgulamasına neden oldu. Ortalama bir süpernovanın bu kadar büyük olmasının beş kat daha uzun süreceğini düşündüler. Ancak SN 185, sıradan yıldız patlamanız değildi. Gaz kabuğunun gözlemleri, ne kadar hızlı genişlediğini ölçebildi ve yaklaşık 2.000 yıl önce meydana gelen bir süpernova ile tutarlı.

A ring of glowing debris is all that remains of a white dwarf star that exploded more than 1800 years ago when it was recorded by Chinese astronomers as a ‘guest star’. This special image, which covers an impressive 45 arcminutes on the sky, gives a rare view of the entirety of this supernova remnant.

Karanlık Enerji Kamerası tarafından görüldüğü şekliyle RCW 86.

 

Patlamayı bu kadar hızlı genişleyecek kadar özel yapan şeyin ne olduğunu anlamak için ekip, cismi incelemek üzere Chandra X-ışını gözlemevini kullandı. Bu, en hızlı hareket eden şok dalgasının tam hızını incelemelerine izin verdi. Saniyede 2.700 kilometre hızla hareket ediyor. Bu çok hızlı. Süpernova kalıntısında, şu anda parçacık hızlandırıcılarımızda elde edebileceğimizden daha fazla enerjiyle hızlandırılan parçacıklar var.

Gözlemler aynı zamanda demirin varlığını da ortaya çıkardı, bu da patlayanın belirli bir tür süpernova olduğunu gösteriyor. Bunlar Tip Ia süpernovalar olarak adlandırılırlar ve bir miktar yıldız hırsızlığı içerirler. Bir yıldız, yoldaşına madde kaybettiğinde meydana gelirler, ancak herhangi bir yoldaş değil: bir beyaz cüce.

Beyaz cüce, kırmızı deve dönüştükten sonra bir süpernovaya dönüşecek kadar kütlesi olmayan, Güneş gibi bir yıldızın açıktaki çekirdeğidir. Bu beyaz cüce, dramatik bir süpernova patlamasıyla kendi içine çökecek kadar ağır olana kadar yoldaşından madde çeker. Kütle sınırının tüm beyaz cüceler için standart olduğu göz önüne alındığında, Tip Ia süpernovaların tümü aynı parlaklığa sahiptir ve uzak galaksileri ölçmenin bir yolu olan "standart mumlar" olarak kullanılır.

Süpernova, Geç Han Kitabı'nda açıklandığı gibi sekiz ay boyunca görünür kaldı. Latin edebiyatında da süpernovadan söz edilmiş olması mümkün, ancak o zamanlar tüm Romalılar İmparator Commodus'un dövüşen gladyatör maçlarını izlemekle meşgul de olabilir.

RCW 86'nın güzel yeni görüntüsü, Şili'deki Cerro Tololo Inter-American Gözlemevi'ndeki Víctor M. Blanco 4 metrelik Teleskobu’na monte edilmiş Karanlık Enerji Kamerası tarafından çekildi.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum