Astronotlar Dünyaya Döndükten Aylar Sonra Bile Beyinlerinde Belirgin Değişiklikler Yaşanıyor
Astronotlar Dünyaya Döndükten Aylar Sonra Bile Beyinlerinde Belirgin Değişiklikler Yaşanıyor

Aylarca serbest çekimde savrulan bedenlerimiz, uzay yolcuları için sonradan uzun bir sağlık sorunları listesi oluşturacak şekilde ortama uyum sağlar.

Mikro yerçekiminin biyolojimiz üzerindeki çarpıtma etkisine ilişkin en son değerlendirme, beynimizin içinden geçen kan damarlarını çevreleyen alanlara odaklanarak, görev yapan astronotlarda sonradan çıkan değişiklikleri ortaya koyuyor.

ABD'nin dört bir yanından araştırmacılar, Uluslararası Uzay İstasyonunda altı aylık bir konaklamadan önce ve dönüşlerinden altı ay sonrasına kadar 15 astronot beyninin bir dizi manyetik rezonans görüntüsü (MRI) taramasını karşılaştırdı.

Perivasküler boşlukların boyutlarını (sıvıların dengesini kolaylaştırdığı düşünülen beyin dokusundaki boşluklar) dikkatlice değerlendirmek için algoritmalar kullanan ekip, yörüngede geçirilen zamanın beynin su tesisatı üzerinde derin bir etkisi olduğunu buldu. En azından ilk kez gelenler için.

Kıdemli astronot havuzu arasında, görevden önce alınan iki taramada ve sonrasında alınan dört taramada perivasküler boşlukların boyutlarında çok az fark olduğu ortaya çıktı.

Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi nöroloğu Juan Piantino, "Deneyimli astronotlar bir tür homeostaziye ulaşmış olabilir" diyor.

Sabit yerçekimi iptal edildiğinde beynin nasıl bozulduğu hakkında zaten bildiklerimiz göz önüne alındığında, bulgular o kadar da şaşırtıcı olmayabilir.

Beyin dokuları ve sıvı hacimleri üzerine yapılan önceki çalışmalar, bazı değişikliklerin bir yıl veya daha uzun süre devam etmesiyle birlikte, uzayda bir noktadan sonra iyileşmelerinin yavaş olduğunu bulmuştur.

Astronotlar yaşamları boyunca nadiren uzaya birkaç yolculuktan fazlasını yaparlar, genellikle bir seferde yaklaşık altı ay boyunca kalırlar. Yine de uzay endüstrisinin ticarileşmesi arttıkça, her şey değişebilir.

Tekrarlanan yolculukların zararı ve ilk yolculukta yaşanan değişikliklerin astronotları geçici olarak yeni bir normale adapte edip etmediğini bilmek işe yarayacaktır.

Piantino, "Hepimiz yerçekimini lehimize kullanmaya adapte olduk" diyor.

"Doğa, beynimizi ayaklarımıza koymadı - onları yukarı kaldırdı. Denklemden yerçekimini çıkardığınızda, bu insan fizyolojisine ne yapar?"

Genişletilmiş perivasküler boşluklar bağlamında bile, değişikliğin herhangi bir kayda değer sağlık riskine yol açıp açmadığı henüz tam olarak belli değil.

Uyurken bu nörolojik drenaj sisteminden en iyi şekilde yararlanma eğilimindeyiz. Gri maddemizin etrafındaki sıvıların akması, daha aktif saatlerimizde biriken atık ürünlerin giderilmesinde önemli bir rol oynuyor gibi görünüyor.

Bu kanallar verimli bir şekilde çalışmadan, yıkıcı materyaller birikebilir ve potansiyel olarak Alzheimer gibi nörodejeneratif bozuklukların artan risklerine katkıda bulunabilir.

Mikro yerçekiminin beyin omurilik sıvımızın dolaşımı üzerinde herhangi bir etkisi olup olmadığını, kanal ağlarının şekillerindeki değişikliklerin önemli olup olmadığını söylemek için çok erken.

Piantino, "Ayrıca, sizi bilimin bazı temel temel soruları ve yaşamın burada Dünya'da nasıl geliştiği hakkında düşünmeye zorluyor" diyor.

Yerçekimi'nin her zaman var olan çekişi, sonuçta sadece savaştığımız bir şey değil. Bu, kan akışına ve atıkların dökülmesine yardımcı olarak kullanmak üzere evrimleştiğimiz bir güç ve potansiyel olarak zar zor göz önünde bulundurduğumuz çeşitli başka işlevler.

Asla katlanmak üzere evrimleşmediğimiz koşullar altında sağlık ve anatomideki ince değişiklikleri inceleyerek, vücudumuzun burada hava almaya zorlandığı hastalıklar ve rahatsızlıklar hakkında daha fazla şey öğreneceğimizden neredeyse eminiz.

Bu araştırma Scientific Reports’da yayınlandı.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum