(Tatile çıkmak ile çıkabilmek farklıymış...:-(
Madde enerjiye dönüşür mü?
Bu konu gördüğünüz gibi sürümcemede...
Ama maddeden enerji elde edilir mi, açığa çıkartılır mı? Kesinlikle evet, aksi halde nükleer santrallere ve bombalara bu kadar para akıtılmazdı...
Kütle korunuyor mu?
Bu sorunun cevabı, olayı nasıl ele aldığınıza bağlı bir nüans içeriyor.
Kütlesi olmadığı için maddenin temel parçacıkları arasındaki bağları görmezden gelirseniz, yani, salt giren ve çıkan "sayılabilir" nesneler üzerinden giderseniz, kütle genel olarak korunuyor.
Ama kütlesi olmadığı halde, kütleçekiminin sebepleri arasında, enerji yoğunluğunu da kabul ediyorsanız, evet enerji ve bu enerjinin sebep olduğu kütleçekim kuvveti erbabında bir kayıp var.
Peki durum nedir? Güneş her saniye milyonlarca ton kütle karşılığı enerjiyi etrafa saçıyor.
Kütle çekim kuvvetinde bir azalma oluyor. Çünkü enerji yoğunluğu da düşüyor. İçindeki madde parçacık sayısının birbirine yakın kalması, daha büyük yapıda parçacıkların bunlarla üretilmesi çok önemli değil.
Sonuçta, bir kayıp enerji ve bunun kütle değeri bir karşılığı var. Kütle çekim kuvvetinde de bununla oranlı azalma var. Bunu da gezegenlerin yörüngelerindeki değişmelerden de saptayabiliyoruz.
Burada sorun; atomun kütlesinin büyük bir kısmının, onu oluşturan parçacıklardan değil, bu parçacıkları bir arada tutan kuvvetlerin, uzay-zaman dokuyla-Higss alanı ile etkileşime girmesinden kaynaklanıyor oluşu.
Bazıları sadece parçacıkları kütle olarak kabul ederken, bazıları bu enerji alanlarınında kütle olmasa bile kütleçekim kuvvetine neden olması nedeniyle kütleyle eşdeğerli olduğunu düşünüyor.
Taraflar, çalışmalarını da buna göre yapıyorlar.
Bu bir bakıma fotonun kütlesi olmadığı halde, momentumu ile itme kuvetine sebep olabilmesine benziyor. İkisininde temel kuralları benzer.