Bir Mikrobiyolog Çarşaflarınızı Ne Sıklıkta Yıkamanız Gerektiğini Açıklıyor
Çoğumuz hayatımızın yaklaşık üçte birini yatakta geçiririz. Uyku sadece dinlenme zamanı değildir; normal beyin fonksiyonu ve genel sağlık için gereklidir. Ve genellikle kaç saat uyuduğumuza odaklanırken, uyku ortamımızın kalitesi de önemlidir.

Temiz, rahat bir yatak, temiz çarşaflar, yumuşak yastık kılıfları ve temiz battaniyeler sadece iyi hissettirmekle kalmaz, aynı zamanda daha iyi bir dinlenme sağlar.

Peki, çarşaflarımızı ne sıklıkla yıkamalıyız?

2022 YouGov anketine göre, İngilizlerin sadece yüzde 28'i çarşaflarını haftada bir yıkıyor. Şaşırtıcı bir şekilde, çoğu kişi çarşaflarını çok daha uzun süre yıkamadığını itiraf etti; bazıları ise yıkama aralıklarını sekiz hafta veya daha uzun süreye kadar uzattı.

Peki, bilimsel olarak desteklenen öneriler nelerdir?

Her gece yatağınızda neler olduğunu ve düzenli yıkamanın neden sadece temizlik meselesi olmadığını inceleyelim.

Her gece uyurken, yatmadan hemen önce duş almış olsak bile, yüz binlerce deri hücresi dökülür, yağ bezlerimizden yağ salgılanır ve yarım litreye kadar terleriz. Cildimizde milyonlarca bakteri ve mantar bulunur ve bunların çoğu, gece hareket ederken çarşaflara, yastıklara ve yorganlara geçer.

Taze ter kokusuz olabilir, ancak cildimizdeki bakteriler, özellikle stafilokoklar, onu kokulu yan ürünlere dönüştürür. Bu nedenle, yatarken temiz olsanız bile, genellikle vücut kokusuyla uyanırsınız.

Ancak bu sadece mikroplarla ilgili değildir. Gün boyunca saçlarımız ve vücudumuz kirleticiler, toz, polen ve alerjenler toplar ve bunlar da yatak takımlarımıza geçebilir. Bunlar alerjileri tetikleyebilir, nefes almayı etkileyebilir ve yatak odasındaki hava kalitesinin bozulmasına neden olabilir.

 

Toz akarları, mantarlar ve diğer görünmeyen yatak arkadaşları

Her gece döktüğümüz deri parçacıkları, sıcak ve nemli yatak takımlarında ve yataklarda üreyen mikroskobik canlılar olan toz akarları için besin kaynağı olur. Akarlar kendileri tehlikeli değildir, ancak dışkıları egzama, astım ve alerjik riniti şiddetlendirebilen güçlü alerjenlerdir.

Mantarlar da yatağınızı çekici bulur. Aspergillus fumigatus gibi bazı türler, kullanılmış yatak yastıklarında tespit edilmiştir ve özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ciddi akciğer enfeksiyonlarına neden olabilir.

Evcil hayvanlarla uyuyorsanız, mikrobiyal parti daha da canlanır. Hayvanlar, çarşaf ve battaniyelerinize ekstra tüy, kepek, kir ve bazen dışkı izleri getirir, bu da bunları yıkama sıklığınızı artırır.

Peki, yatak takımlarınızı ne sıklıkla yıkamalısınız?

 

Çarşaflar ve yastık kılıfları

  • Ne zaman: Haftada bir veya hasta olduysanız, çok terlediyseniz veya evcil hayvanlarınızla yatak paylaşıyorsanız üç ila dört günde bir.
  • Neden: Ter, yağ, mikroplar, alerjenler ve ölü deri hücrelerini temizlemek için.
  • Nasıl: Bakterileri ve toz akarlarını öldürmek için 60 °C veya daha yüksek sıcaklıkta deterjanla yıkayın. Daha derinlemesine temizlik için kurutma makinesinde kurutun veya ütüleyin. Yastıkların içindeki toz akarlarını yok etmek için en az 8 saat dondurun.

 

Yataklar

  • Ne zaman: En az haftada bir kez elektrikli süpürgeyle temizleyin ve birkaç günde bir yatağı havalandırın.
  • Neden: Ter, nem seviyesini artırarak akarlar için üreme ortamı yaratır.
  • İpuçları: Hijyen ve desteği korumak için plastik veya alerjen geçirmez yatak koruyucu kullanın ve yatağı yedi yılda bir değiştirin.

 

Yastık içleri

  • Ne zaman: Dört ila altı ayda bir (önce etiketi kontrol edin).
  • Neden: İç dolgu, bakteri ve küf barındırabilir.
  • Nasıl: Mantar oluşumunu önlemek için iyice yıkayın ve tamamen kurutun.

 

Battaniyeler ve nevresimler

  • Ne zaman: İki haftada bir veya evcil hayvanlar üzerinde uyuyorsa daha sık.
  • Neden: Cilt hücrelerini, teri ve alerjenleri tutarlar.
  • Nasıl: 60 °C'de veya bakım etiketinin izin verdiği en yüksek sıcaklıkta yıkayın. Bazı kılavuzlar bunları havlu gibi ele almanızı önerir: düzenli ve sıcak yıkamalar hijyenik olmalarını sağlar.

 

Yorganlar

  • Ne zaman: Kullanıma ve evcil hayvanların veya çocukların yatağınızı paylaşıp paylaşmamasına bağlı olarak her üç ila dört ayda bir.
  • Neden: Kılıf olsa bile, vücut yağları ve akarlar sonunda dolgu malzemesine sızar.
  • Nasıl: Etiketi kontrol edin: birçok yorgan makinede yıkanabilir, diğerleri ise profesyonel temizlik gerektirebilir.

Yatağınız temiz görünebilir, ancak hızla biriken mikroplar, alerjenler, akarlar ve tahriş edici maddelerle doludur. Yatak takımlarınızı yıkamak sadece temiz tutmakla ilgili değildir; bu bir sağlık meselesidir.

Düzenli yıkama, ter, cilt, toz ve mikroplardan oluşan biyolojik karışımı ortadan kaldırır, bu da alerjik reaksiyonları azaltmaya, enfeksiyonları önlemeye ve kokuları uzak tutmaya yardımcı olur. Araştırmalar, uykunun kalp sağlığından zihinsel berraklığa kadar her şey üzerinde derin bir etkisi olduğunu göstermeye devam ederken, hijyenik bir uyku ortamı, sağlığınız için küçük ama güçlü bir yatırımdır.

Öyleyse durmayın, yatağınızı soyun. Çarşafları yıkayın. Yastıklarınızı dondurun. Mikroplarınız (ve sinüsleriniz) size teşekkür edecek.

Tatlı rüyalar ve mutlu çamaşır yıkamalar.

Primrose Freestone, Leicester Üniversitesi Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Kıdemli Öğretim Üyesi

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum