En başa dönmek lazım... Kuvvet nasıl aktarılır?
Patlama nedir? diye sorulabilir
Burtay Bey siz yazdiniz “ Bir taşı havaya fırlattığımızda ona hangi temel kuvvetleri nasıl uygulamış oluyoruz?”
Evrendeki madde ve enerji alanları hareket halinde. Her şey hareket halinde. Çarpışmalarda hareketin titreşimlere bölünerek sisteme parçacığa altarılması gözüküyor. Eğer uzayda fırlatılan bir taş gibi cisim hızı alıp ilerliyorsa onun ek olarak cisimde bir enerji biriktirmediğini hareket alanı olan kendi hareketimle onun hareketine bir yön vermiş olurum yani bendeki , uzaydaki hareketlilikle cisme hareket yönü kazandırırım. cisim üstünde ek bir yük taşımış olmaz bence. Ancak çok yüksek hızlara çıkması durumunda normalde kendiside yoğunlaşmış uzay olan cismin içinden hem uzay akar hemde yoüun cisim uzayda hareket ederken aşırı hız uzaydaki yer değişimine anlaşılır şekilde etkimeye başlar. ses dalgalarının titreştirdiği möşeküllerin titreşim hızından daha hızlı giden uçağın ses duvarı gibi uzaydaki hareketi zorlaşır. cismin doğrultusundaki hızdan dolayı sadece dış değil iç hareketliliğide zorlaşıp zamanı yavaşlıyor. Eğer cisim çok yüksek hızlara çıkabilseydi ya uzaydan enerji dönüştürürdü yada patlayarak dağılırdı. çarpışma ise yüksek hızların çarpışmasında parçacıkların hızı dağıtabilmesinden daha hızlıysa ve parçacığın iç alan etkileşiminden daha güçlüyse çarpışma esnasında parçacık alanları kırılıp enerjilerinin çok hızlı dağılmasıyla patlama oluşur.
Yüksek enerji alanlarında yüksek basınç ve sıcaklıktaysa atomlar birleşip protonlar çekirdeğe yoğunlaşıp yeni bir enerji alan düzenlenmesiyle daha büyük atomları oluşturuyorlar.
protonları kafa kafaya okadar hızlı çarpıştırılıyorki çarpışma hareketi aktarılıp veya geri sekmeye bile fırsat vermeden protonu oluşturan enerji alan etkileşimi parçalanıyor.
Hareket yine hareketin titreşim olarak yayılmasıyla aktarılıyor. Titreşimlerde ısınma gibi etkilere neden oluyor
parçacık dediğimiz yoğun etkileşimli bir alandar onlarda farklı kombinasyonlarda birleşip etkileştikleri yeni bir alanı böyle devam ediyor. Alanı bozacak hızda bir çarpışma etkileşen alanı dağıtıyor. hareketli bir çarpışma yine hareket titreşimleri olarak maddeye dağılırken alandaki hızlanmalarda ısı vs etkilere dönüşüyor. Eğer çarpışma çok yüksek hızdaysa kısmi organize düzendeki alan etkileşimini dağıtıyor. dağılınca etkileşim mesafesi esnek aralıktan daha fazla olunca bu etkileşim yoğunluğu tekrar oluşturulamıyor ve yoğun enerji dağılıyor
Bu durumda enerji etkileşimlerinin yakınlığı önemli oluyor.
Uzay alanı ne kadar alanda yoğunlaşırsa dış uzaya göre davranış ve etkileşimi ve enerji düzeyi değişiyor
sesde anı hızlı genleşen ortamın oluşturduğu titreşim, hareket dalgaları olarak gözüküyor.
kuvvet taşıyan esasen enerji taşıyan parçacık alanlarının etkileşimi bence mıknatıslardaki manyetik alan etkileşiminin farklı bir benzeri gibidir. işte atomdaki protonlarla elektronlar arasında kurulan bu alanları orbitaller şeklinde düşünüyoruz bence. yok gluonu yakartopu gibi deyil . parçacığı oluşturan yapıda hareketli bir alandır bu hareketlilik kısmı bir organize düzendir ama mutlak düzen oluşamıyor. bu şekilde kuvvet taşıyan alanlarla manyetik alan benzeri etkileşim sürüp gidiyor. çokluğun etkileşimi.
İşte yüksek hızda çarpışmalar temelde bir alan etkileşimi olan parçacığın alan etkileşimini dağıtıp etkileşimle bir arada duran alanın kaosla dağılmasına neden oluyor. parçacıkların kuvvet taşıyan parçacıklarla etkileşimi tıpki mıknatısın uçları arasındaki manyetik alan etkileşimine benzer kendi alan etkileşimleridir. kuarklar belki daha altı tüm parçacık alanları böyle bir alan etkileşim kombinasyonuyla atomaltı, atom, mölekülleri ve bence kütle çekim alan etkileşimini oluşturuyor.
Protonların kafa kafaya çarptırılmasındada hareket yönü olarak organize kısmi düzenli iç alanın, hareket yönü farklı alanlarla iç içe geçmesi olarak görülebilir. oluşan kaotik durumda alan dağılır. ve yüksek hız çarpışmasıyla titreşimde alanı kararsızlaştırıp dağıtabilir.
Sayın Morgan haklısınız. Yazım dilim ile amacım uyuşmamış. Sizin detaylardaki hassasiyetinizi düşünmemiştim. "Temel" yerine "basit" kuvvetleri şeklinde ele alsak? Ana sorum, tabi soruyu doğru hale getirebilirsek, bir cisme herhangi bir şekilde kuvvet uygulandığında, o cisimde olan değişimi ve bunun altındaki mekanizmayı anlamak...
![Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]](https://fizikist.com/uploads/img/uzay-calismalarinin-onemi.jpg "Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]")