Karadelikler hakkında pek bir bilgi sahibi olmadığımız için bir çok kuramı çürütebilir diye düşünüyorum

Karadelikler bir anlamda fiziğin ve matematiğin çöktüğü yerdir. Her şeyden önce karadelikler öyle yapılardır ki ışık bile onlardan kaçamaz. Bu şu demek, \"Karadelikten kaçış hızı (Kurtulma hızı) > ışık hızı. Bu da \"Hiç bir bilgi ışıktan hızlı iletilemez\" bilgisi doğrultusunda \"Karadelikten hiç bir bilgi bize ulaşamaz\" sonucuna ulaştırıyor. Ancak bir durum daha var, biliyorsunuz ki kütle \"uzayzaman\" dediğimiz olguyu büküyordu. Yani, kütlenin olduğu yerde zaman yavaşlıyordu. Burada kütleden kastım, bir tek molekül bile kendi etrafındaki uzayzamanı kütlesi ölçüsünde \"büker\". Tabii kütle merkezine ne kadar yakınsanız (Yer çekimi dediğimiz kuvvete ne kadar çok maruz kalıyorsanız) o kadar zaman da yavaşlar. Mesela apartmanın üstündeki bir insana göre zaman sizin için daha yavaş geçiyor, siz o kişinin hareketlerini ve yaşantısını daha hızlı görüyorsunuz. Ancak bu fark Dünya kütlesindeki bir yapıda ve bir kaç metre gibi kısacık bir mesafede ne ölçebileceğimiz ne idrak edebileceğimiz kadar büyük değil. Fakat karadelik gibi yerlerde uzay zaman öylesine bükülür ki \"sonsuza\" gider. Işık girer ama çıkamaz. Uzay zaman o kadar çok bükülür ki, sonsuza kadar yol alsanız da bükülmenin diğer ucuna ulaşamazsınız (Basitçe şu meşhur örneği vereyim bir çarşafı dört köşesinden güzelce gerin. Hiç bir kırışıklık yokken ortasına demir bir bilye bırakın. Şimdi ne oldu? Çarşaf biraz büküldü. Bu sefer çarşafın üstündeki (Arasında bilye olan) iki noktanın arasını kat etmek için önce aşağı doğru gideceğiz, sonra tekrar yukarı çıkacağız. Toplamda daha fazla yol kat edeceğiz. Peki ya bu çarşaf sonsuza kadar aşağı giden bir yapıya kavuşursa? Bunu kafanızda canlandıramıyorsunuz çünkü sonsuza kadar sünen bir çarşaf fizik ve matematik dışı. İşte karadelik bunu yapıyor. Dolayısı ile sonsuza kadar aşağı iniyorsunuz ama asla çıkamıyorsunuz (Mesela Karadelik olmaya ramak kalmış bir kütleye yaklaşıp uzaklaşmayı başarırsanız bu olguyu idrak edebileceğiniz boyutta tecrübe edebilirsiniz). Ancak karadeliğin Olay Ufku denilen geri dönülmez noktasına geldiğiniz anda zaman duruyor. Tabii burada şöyle bir durum var, karadeliğe doğru bir gözlemci gönderdiniz, siz güvenli bir mesafeden gözlemciyi takip ediyorsunuz. Gözlemcinin elinde bir fener var, her saniye bir kere yanıp sönüyor. Sizin elinizde de bir fener olsun, o da her saniye bir kere yanıp sönsün. Şimdi siz gözlemcinize baktığınızda gözlemciniz karadeliğe yaklaştıkça gönderdiği ışığın renginin kırmızıya kaydığını ve sinyallerin ve sinyaller arasındaki sürenin uzadığını görürsünüz. Derken derken ışık kızılötesiye kayar ve görünmez olur. Gözlemci arkadaşınız olay ufkuna girdiği anda onun \"donduğunu\" görürsünüz. Çünkü size göre onun için zaman durmuştur. Artık onu oradan kurtarmak için bir çaba sarf etmeniz \"gereksiz\" ve \"faydasız\"dır. Çünkü orada zaman durdu, bize göre olan fizik çöktü. Tabii bu arada siz onun yavaşlamasını giderek \"azalan\" bir hızla göreceksiniz. Yani tamamen durabilmesi belki çok uzun sürecek (Hatta belki hiç bir zaman gerçek anlamda olay ufkuna ulaşamayacak da olabilir, zamanı birim olarak 1 birim kabul edersek, gözlemcimiz için zaman önce 0.50 sonra 0.25 sonra 0.12,5 sonra 0.6,25 diye azalan, bizim idrak sınırımızın dışına çıkacak hızlara düşen ancak asla sıfır\'a ulaşmayan bir şekilde de gidebilir. En azından bizim gözlemimize göre) ancak en sonunda onun durduğunu gördüğümüz anda artık kurtarma çabalarımızın yersiz olduğu gibi gözleme devam edip sinyal gönderme çabamız da yersizdir. Orada ne kadar uzun süre durursak duralım gönderdiğimiz gözlemciden en ufak bir bildirim alamayacağız (Hareket, sinyal, geri dönüş ne derseniz deyin) ve gemimize binip mecburi olarak geri döneceğiz. Ancak gönderdiğimiz gözlemci şunları görecek olabilir, kendisi karadeliğe yaklaştıkça bizden gelen sinyallerin maviye kayıp hızlandığını (daha sık ve kısa sinyaller) görecek. Olay ufkuna yaklaştıkça ona sinyaller gönderen gözlemcinin sinyalleri aşırı maviye kaydığı için \"Morötesi\" olup görünür bandın dışına çıkabilir. Onun dışında zaman kendisi için normal hızında akarken (Mesela elindeki fenerin ışığını hala kolundaki saatin 1 saniyesi ile senkronize görüyor, ya da fenerin ışığının yanıp sönme hızında bir anormallik hissetmiyor) olay ufkuna iyice yaklaştıktan sonra kendisini izleyen gözlemcinin gemiye binip dönüşünü, gezegenlerin ve yıldızların hareketini hep hızlandırılmış ve artan bir hızla izlemeye devam edebilir (Bunu da yine artarak giden bir hızla ) ve kısa sürede evrenin nasıl bir sonla biteceğini bile görebilir. Bu arada belki saçmalıyorum ama olsun, burası beyin fırtınası bölümü. :) Yazdıklarım doğru değilse bilen birisinin düzeltmesini rica ederim.

Mesela karadeliğin olay ufkuna yaklaşıp hiç olay ufkuna giremeye de biliriz. Olay ufku ile aramızdaki mesafeyi sürekli yarıya düşürebilir ancak her seferinde 2 katı zamana ihtiyaç duymaya başlayabiliriz (Mesela 16 metreden 8 metreye düşürüyoruz, dışarıda geçen zaman 2 kat hızlanıyor. Aramızdaki mesafeyi 4 metreye düşürüyoruz, dışarıda geçen zaman 4 kat hızlanmış oluyor, 2 metreye düşürüyoruz, 8 kat, 1 metreye düşürüyoruz 16 kat, 0,5 metre 32 kat, 0,25 metre 64 kat, 0,125 metre 128 kat, 0,6125 metreye 256 kat hızlı akan bir zaman ancak her seferinde mesafe kat etmemize rağmen asla ulaşamıyoruz). Yani garip bir olgu ve burada fizik çöküyor, matematik ayakta. :) Olay biraz Zenon paradoksu içeriyor yani. Konvasyonel hayatımızda bu paradoksları yaşamıyoruz zira hareket edip hedefimize ulaşabiliyoruz ama konvasyonel hızlarda olduğumuz için zamandan etkilenmiyoruz. Oysa karadelikte zaman da etkilendiği için paradoks oluyor. Kafam iyice karıştı. Mesela Zenon paradoksunun birisi şudur: \"A kişisinin d noktasına gitmesi gerektiğini hayal edelim. Fakat d\'ye gitmeden, önce d\'ye olan mesafenin yarısını gitmek zorundadır. Fakat d\'ye olan mesafenin yarısını gitmeden önce bu mesafenin çeyreğini gitmesi gerektir. Daha sonra çeyreği gidebilmek için sekizde birini gitmesi gerekmektedir; bu böyle devam eder.\" Karadelik söz konusu olduğunda bu paradoksu yaşayabiliriz diye düşünüyorum mesela. Kafam iyice çorba oldu.

Bertuğ\'un sorusu çok genel. Görelilik teorileri iki tane. Sanırım Genel Görelilik Teorisini kastediyor. Çünkü kütleçekimini açıklayan bir teoridir. Onun da güzel tarafı, karadelik kavramının bu teori üzerinden düşünülerek bulunmuş olmasıdır. Yani kütlenin uzayı bükmesi ve bükülen uzayın diğer kütlelerin hareketlerini yönlendirmesidir. Uzayı büken kütle eğer çok büyükse, kendi çekim gücü yüzünden karadelik olmak zorunda kalır. Çekim gücü ışık hızını aşacak kadar güçlüyse kaçınılmaz olarak karadelik olur. Bir karadelikte bükülmüş olan uzayın bükülme derecesi sonsuz olarak kabul edilmek zorunda kalınır çünkü orada hiç bir hesaplama yapılamaz. Bir karadeliğe düşerseniz artık sonsuza kadar düşmeye devam edeceksiniz demektir. Karadelikler görelilik teorisini çürütmez. Ama tekil noktalardır, ölçülebilecek her hangi bir özellikleri yoktur.

genel görelilik kuramına göre gidersek karadeliğin içine girersen zaman yavaşlar ve karadelik dışındaki bi insan hızlı yaşarken sen geç yaşlanırsın yani çürütmez zaten ta kendisidir ama özel görelilik kuramını kapsarmı karadelik bilmiyorum

Karadelikler görelilik kuramının bir sonucudur