Yakındaki bir gökada olan Centaurus A'nın süper kütleli kara deliği milyonlarca yıldır patlıyor. Bu patlamanın radyo dalgalarındaki en iyi görüntüsüne ulaşıldı. Patlamalar bir milyon ışık yılı boyunca uzayan jetler yarattı ve bunlar gözle görülebilseydi gökyüzündeki 16 dolunaydan daha geniş olurdu.
İnanılmaz görüntüler Batı Avustralya'nın taşralarındaki Murchison Widefield Array (MWA) teleskopu sayesinde ulaşılabilir oldu. Gözlemler Nature Astronomy dergisinde rapor edildi. Centaurus A, sadece 12 milyon ışık yılı uzaklıktaki kendi Samanyolumuza en yakın radyo gök adasıdır.
Uluslararası Radyo Astronomi Araştırmaları Merkezi'nin (ICRAR) Curtin Üniversitesi düğümünden Dr Benjamin McKinley yaptığı açıklamada, "Bu radyo dalgaları, galaksinin ortasındaki süper kütleli kara deliğe emilen malzemeden geliyor. Kara deliğin etrafında bir disk oluşturuyor ve madde kara deliğe yaklaşırken parçalandıkça, diskin her iki tarafında güçlü jetler oluşuyor, malzemenin çoğunu uzaya geri püskürtüyor. Önceki radyo gözlemleri, jetlerin aşırı parlaklığını kaldıramadı ve galaksiyi çevreleyen daha geniş alanın ayrıntıları bozuldu, ancak yeni görüntümüz bu sınırlamaların üstesinden geliyor." dedi.
Centaurus A'nın çoklu dalga boyu görünümü
Çalışma o kadar ayrıntılı ki, Kaotik Soğuk Biriktirme (CCA) adı verilen yeni bir teorinin test edilmesine izin verdi. Bu fikir, galaksiyi çevreleyen gazın hareketini, galaksiye nasıl geri düştüğünü ve süper kütleli kara deliği nasıl besleyebileceğini açıklamaya çalışmakta.
İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsü'nden astrofizikçi Dr. Massimo Gaspari, "Bu modelde, soğuk gaz bulutları galaktik halede yoğunlaşıyor ve merkezi bölgelere yağarak süper kütleli kara deliği besliyor. Bu yağmurun tetiklediği kara delik, MWA görüntüsünde gördüğümüz muhteşem lobları şişiren radyo jetleri aracılığıyla enerjiyi geri göndererek şiddetle tepki veriyor. Bu çalışma, tüm ölçeklerde çok aşamalı CCA 'hava durumunu' bu kadar ayrıntılı olarak araştıran ilk çalışmalardan biridir." dedi.
Çalışma ayrıca radyo görüntülerini X-ışınları ve görünür gözlemlerle birleştirerek galaksiye inanılmaz bir bakış kazandırıyor ve süper kütleli kara deliklerin fiziğine dair önemli bilgiler sağlıyor.
Kaynak:
0 yorum