Mars'taki Bir Toz Şeytanının İlk Sesleri

Toz şeytanları, oraya gönderdiğimiz robotik araştırmacılar tarafından Mars'ın birçok yerinde görülen yaygın bir özelliktir. Kapsamlı bir şekilde fotoğraflanmışlardı, ancak şimdi ilk kez seslerinin neye benzediğini de biliyoruz. NASA'nın Perseverance'ındaki SuperCam mikrofonları sayesinde bilim insanları, keşif aracını içine alırken bir toz şeytanını kaydetmeyi başardılar.

Université de Toulouse'dan baş yazar Dr. Naomi Murdoch, IFLScience'a, "Şimdiye kadar ilk kez, keşif aracının yanına gelen toz şeytanının seslerini, ilk Marslı toz şeytanının seslerini kaydetmeyi başardık." dedi. “Yalnızca ses değil, tüm meteoroloji sensörleri de açıktı ve kameraları da açık tuttuk. Hepsini bir araya getirebildik ve bu girdabı gerçekten iyi karakterize edebildik.”

Ekip, girdabın en az 25 metre genişliğinde, aracın boyutunun yaklaşık 10 katı, ve en az 118 metre boyunda olduğunu belirledi. Neyse ki, Mars atmosferi Dünya'nın yoğunluğunun yalnızca yüzde 1'i kadar olduğundan, toz şeytanından gelen rüzgar basıncı Perseverance'a zarar vermedi ve bunun yerine sadece üzerinden geçti.

Dr. Murdoch, IFLScience'a, “Mikrofon verilerini dinlediğimizde, şiddetli bir rüzgar sesi duyabiliyoruz, sonra girdabın tam ortasındayken sessizlik ve ardından dışarı çıkarken tekrar şiddetli bir rüzgar sesi duyuyoruz. Böylece keşif aracının başının üzerinden geçtiğini biliyoruz." diye açıkladı.

 

SuperCam mikrofon ekibi, bu yılın başlarında, Mars'ta ses hızının ilk ölçümünü duyurmuştu. Sonrasında, keşif aracının lazer donanımlı cihazlarından Mars etrafında uçarken kanatlarını döndüren Ingenuity'ye kadar, farklı yapay seslerin de kaydedildiğini duymaktan memnun olmuştuk.

Toz şeytanlarının Perseveranca'dan geçen yörüngesinin şeması.

 

Mikrofonlardan yapılan kayıtlar o kadar gelişmiş ve duyarlı ki, ekip çarpan toz parçacıklarını duyabildi. Toz şeytanları tarafından ne kadar toz kaldırıldığını ve toz bulutlarında olduğunu ölçebildiler.

Toz şeytanları ayrıca Spirit ve Opportunity tarafından da görüldü. Aslında, bu hava olayları, tozla kaplandıklarında keşif araçlarının temizlenmesine ve yollarına devam etmelerine yardımcı oldu.

Bununla birlikte InSight, görevi boyunca hiç görmedi, ancak ekip, konvektif girdaplar olarak bilinen ve toz kaldırmıyor gibi görünen bazı tozsuz şeytanları ölçmeyi başardı. Atmosfer ve yüzey arasındaki etkileşimler, Mars'ın bazı bölgelerinde tozu kaldırabilir, ancak diğerlerinde kaldıramaz. Bu tutarsızlığın ardındaki sebep, büyük bir açık sorudur.

Perseverance tarafından Jezero Krateri'nde görülen toz şeytanları.

 

Dr. Murdoch, IFLScience'a, "Bu akustik kayıtlarla, bu soruyu yanıtlamaya gerçekten yardımcı olacağımızı umuyoruz." dedi.

"Toz çarpmalarını duyabildiğimizden, bu, parçacıkların sayısını sayabileceğimiz anlamına geliyor, çünkü çarpmayı sayabiliyoruz. Elimizde rüzgar ölçümleri ve atmosferik ölçümler var ve bu da ne kadar tozun kaldırıldığını, kaç tane parçacığın taşındığını ve hangi koşullar altında olduğunu ölçmemize olanak tanıyor. Dolayısıyla, Mars'taki bu tam olarak anlaşılamayan toz kaldırma sürecini incelemek için ilerlerken, bunun akustik verilerin ne kadar değerli olduğunu göstermesini umuyoruz."

Bulgular Nature Communications'da yayınlandı.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.