Mamut Kemiği Kolye Türünün En Eski Takı Örneği Olabilir

Polonya'da bir mağarada bulunan kırık fildişi kolyenin 41.500 yaşında olduğu tespit edildi ve Avrasya'nın en eski fildişi takısı olduğu anlaşıldı. Aynı zamanda bu kolye eğri bir çizgi şeklinde çentikler işlenmiş bir süslemenin en eski örneği oldu. Bu belki de kemer üstündeki delikler gibi erken dönem çetele tablosunu temsil ediyor olabilir. Eğer öyleyse bu, nesnenin insan kültüründe önemli bir dönüm noktası olan matematik ya da astronomi hakkında bulduğumuz en erken gösterge olabilir.

Avrupa ve Asya'da, eğri bir çizgi şeklinde çektikler işlenmiş mamut dişlerinden yapılmış eşyalar bulunmuştu. Bunlar sadece dekoratif olsa bile, insan gelişimi için çok daha önemli bir şeyi temsil ettiklerinden şüpheleniliyor: sayım. Öneriler arasında avlanma başarısına dair çentikler olabileceği veya Ay'ın gökyüzündeki analemma hareketini gösterebileceği yer alıyor. Ne yazık ki, bunların çoğu, tarihleme yöntemleri daha az gelişmişken bulundu ve taşındı. Bu yüzden yaşlarını ölçme girişimleri çelişkili cevaplar verdi. 2010 yılında Polonya'nın güneyindeki Stajinia Mağarası'ndaki bir kolyenin keşfi, bunu değiştirmek için bir fırsat sağladı. Scientific Reports'ta yayınlanan bir araştırma, zamanlamasını Homo Sapiens'in Avrupa'ya geldiği zamana yakın ve benzer eşyalar için ulaşılan güvenilir tarihlerden önce gösteriyor.

Bologna Üniversitesi'nden baş yazar Profesör Sahra Talamo yaptığı açıklamada, "Bu mücevherin tam yaşının belirlenmesi, kültürel özelliği için çok önemliydi ve sonuçtan heyecan duyuyoruz" dedi.

Kolye ile birlikte, bir at kemiği bız (delik delme aleti), taş aletler ve hayvan kemikleri bulundu. Bunlar kolyeyi oluşturan kültüre dair anlayışımıza topluca katkıda bulundu.

Mağara, Neandertaller ve modern insanlar tarafından farklı zamanlarda işgal edildi, ancak araştırmacılar, kolyeyi ve bızı kimin yaptığından eminler. "Bu mücevher parçası, alanda bulunan Homo sapiens grubunun üyelerinin büyük yaratıcılığını ve olağanüstü el becerilerini gösteriyor. Plakanın kalınlığının yaklaşık 3,7 milimetre oluşu, çentiklerin ve takmak için açılmış iki deliğin oyulmasında şaşırtıcı bir hassasiyet olduğunu gösteriyor.” dedi Wrocław Üniversitesi'nden ortak yazar Dr Wioletta Nowaczewska.

Kolyenin bulunduğu yer de neredeyse yaşı kadar önemli olabilir. Son Neandertallerin ortadan kaybolmasından sonraki birkaç bin yıl boyunca Polonya'daki insan varlığına dair çok az işaret bulundu. Bu eşyaların keşfi, Batı Avrupa’daki Homo Sapiens’ler ile Polonya’dakiler arasında bir gecikme olması ihtimalini ortadan kaldırıyor. Bunun gibi işaretler, Almanya ve güneybatı Fransa'dan gelen eşyalarda bulundu. Tüm seyahatlerin yaya olarak yapıldığını düşünürseniz bu Polonya'dan çok uzak bir mesafe. On bin yıl sonra benzer şeyler kuzey Sibirya'da da ortaya çıktı.

"Eğer Stajnia kolyesi üstündeki eğrisi bir ay analemmasını mı gösteriyor veya öldürme puanları mı sorusu açık bir soru olarak kalacaktır. Ancak, benzer süslemelerin Avrupa'da bağımsız olarak ortaya çıkması büyüleyici” dedi Polonya Bilimler Akademisi'nden ortak yazar Profesör Adam Nadachowski. 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/editors-blog/mammoth-bone-pendant-may-be-oldest-jewelry-of-its-kind/