Gökbilimciler Uydu 'Kirliliğini' Önlemek İçin Güçlerini Birleştirdi

Gökyüzündeki aktif uyduların sayısı 2019'dan bu yana yaklaşık 2.200'den 5.000'e çıkarak, iki katından fazla arttı. Bu durum çoğunlukla, 'mega takımyıldızları' aracılığıyla dünyanın her noktasına internet sağlamayı amaçlayan bir SpaceX projesi olan Starlink'ten kaynaklanıyor.

Starlink, kurulduğu günden bu yana bu yana 2.000'den fazla uydu fırlattı. Ne yazık ki, bu kadar geniş bir internet kapsamı oluşturmak için ihtiyaç duyulan binlerce uydunun muazzam bir dezavantajı var. Yansıtıcı ışık çizgileri, kelimenin tam anlamıyla yer tabanlı astronomiyi engelliyor.

Geçen haftanın sonlarında, Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), gökbilimcileri birleştirmek ve Starlink uydularını geri püskürtmek için, IAU Uydu Takımyıldızı Girişiminden Karanlık ve Sessiz Gökyüzünü Koruma Merkezi olarak adlandırılan yepyeni bir merkezin kurulduğunu duyurdu.

Flinders Üniversitesi uzay arkeoloğu Alice Gorman, ScienceAlert'e verdiği demeçte, "Bence bu gerçekten önemli, çünkü önümüzdeki 10 yılın sonunda 100 binden fazla yeni uydu olacağı tahmin ediliyor. IAU merkezi kritik çünkü bilgi ve uluslararası tepkileri koordine edebilecek ve astronomi topluluğu için güçlü bir tek ses sağlayacak" diyor.

Yer tabanlı optik ve radyo astronomi, Evreni araştırmak için birkaç koşula ihtiyaç duyar. Optik teleskoplar için, yapay ışık kirliliğinden veya Güneş ışınlarını yansıtan parlak uydulardan uzakta, karanlık gökyüzü gereklidir.

Öte yandan radyo teleskopları sessizliğe ihtiyaç duyar. Örneğin, yeni IAU merkezinin ortak sunucularından biri olan Kilometre Kare Dizisi (SKA) Gözlemevi, çok çeşitli radyo frekanslarını dinler. Starlink ve diğer geniş bant internet “mega takımyıldızları”, bazıları SKA ile aynı bantta olan radyo frekanslarını da kullanır.

Swinburne Üniversitesi astronomu Alan Duffy, ilk Starlink uyduları fırlatıldığında 2019'da ScienceAlert'e verdiği demeçte, " Starlink uyduları, muhtemelen gökteki soluk radyo nesneleri tarayabilen Dünya tabanlı mikrodalga radyo teleskoplarının sonu anlamına gelecektir" demişti.

IAU'nun yeni merkezinin ikinci ev sahibi, yer tabanlı optik astronomi çalışmalar için kullanılan Ulusal Bilim Vakfı'nın NOIRLab'ı. Optik ve radyo gruplarının bu tek amaç doğrultusunda bir araya gelmesi, Gorman'ın astronomi camiasının 1960'larda Project West Ford adlı bir askeri projeye karşı lobi faaliyetine benzettiği umut verici bir eyleme benzetiliyor.

Gorman, ScienceAlert'e “Temelde ticari uydu operatörleri ve astronomlar arasında bir savaş rotasına bakıyoruz” dedi. “"Mega takımyıldızlar” olmadan dünyanın yarısının internete sahip olmayacağına inanmaya yönlendiriliyoruz. Eh, bu tabii ki doğru değil."

IAU'nun önünde daha çok iş var. Bunların en önemlisi, endüstri ile ilişki kurmak ve astronomik sorunları sınırlayabilecek uydu modifikasyonları önermek olarak vurguladı. Starlink zaten var. Buna ek olarak, OneWeb ve Amazon'un Project Kuiper gibi birçok başka projesi de geliştirme aşamasında ve uzaya görüşümüzü kısıtlayacak başka uydular yollamayı planlıyorlar.

Gökbilimciler için bu yeni gelişmelere karşı gelmekten daha önemlisi, şimdi bu uydularla nasıl yaşayacaklarını çözmeleri olmalıdır.

Project Ploughshares'te uzay güvenliği konusunda kıdemli bir araştırmacı olan Jessica West, "Bu, astronomiye karşı uydular meselesi değil, daha ziyade, daha az güçlü olanlar da dahil olmak üzere, uzayda birleşen farklı ihtiyaçlar, çıkarlar ve değerler arasında nasıl aracılık edileceği meselesi" dedi.

"Bu, açık diyalog, koordineli ve kolektif eylem gerektiriyor. Uluslararası astronomi topluluğu bize bunu nasıl yapacağımızı gösteriyor. Ve dünya dinliyor. Bu, uzay yönetimi için kritik bir an."

Ancak yakın geleceğimizde en az 100.000 uydu olduğu için Gorman, bunun yalnızca gökbilimcileri değil, hepimizi nasıl etkileyeceği konusunda dikkatli olmamızı öneriyor. "Dışarı çıktığınızı, gökyüzüne baktığınızı ve insan yapımı nesneleri temsil eden ışık noktalarının yıldızlardan veya gezegenlerden daha fazla olduğunu hayal edin"