Işık dalgasal hareket etmektedir. Foton ise doğrusal. Bu nedenle, bence, Işık (elektromanyetik dalga olarak) 2 boyutlu hareket eder iken, foton tek boyutlu hareket eder. (Bence2; elektromanyetik dalganın hareketine dik bir açıda dar bir alanda titreşir ve enerjisini, elektromanyetik dalgadan farklı olarak burada taşır foton.) Işık 2 boyut üzerinde yayıldığı için, kaynaktan uzaklaşırken mesafenin karesi oranında dağılır. Bu nedenle mesafe artıkça gözlemciye ulaşan foton miktarı azalır. (Bence 3; kaynaktan birbirine paralel ayrılan foton arasındaki açısal dağılma oranlarından ilgili dalga boyu ile başka bilgilerde çıkartılabilinir ama ne olur? Ne işe yarar? Bilemiyorum.)

Birisi eksi atmış. Tamam aynı fikire olmayabilirsiniz ama alternatifi? Ya da daha iyisi? Veya doğrusu? Eksilemek için bunlardan birine sahip olmak gerekiyor? Keşke 10 eksi alsamda, 10 farklı yaklaşım okusam burada...

boşluğun sahip olduğu enerjiden kaynaklı lamb kayması olarak araştırabilirsiniz.

Burtay Bey; ''Işık dalgasal hareket etmektedir. Foton ise doğrusal.'' Cümleniz hakkında soru sormak istiyorum. Tek bir foton E=hf ile ifade edilebilir bir boyutta doğrusal hareket eden foton F'i nasıl bünyesinde barındırabilir? Aslına daha çok merak ettiğim fotonu ve elektromanyetik dalgayı nasıl tanımladığınız? Benim aklımdaki tanım kabaca hareket halindeki fotona elektromanyetik dalga dediğimiz şeklinde. Bence bir şeye foton diyebilmemiz için c hızını bırakıp momentumunu aktarmış olması gerekir. Burada derin bir ayrım var.

@ Origin, sizin bildiğiniz kabaca tanım doğru ve geçerli olan... Konuyu ilk düşündüğümde, sorunuza uyacak şekilli bir (kendimce) açıklama hazırlıyordum. Bir kenara bırakmıştım. Bulabilirsem onu eklemek isterim. O zamana kadar: Kısaca elektromanyetik dalganın, dalga (elektrik ve manyetik) bileşenini ayrı, fotonu ayrı olarak ele alıyorum. Fotonsuz elektromanyetik dalga ile kütleçekim dalgaları arasında temel bazda hiç fark yok. (Sadece elektromanyetik dalganın bu birbirine dik alanları elektrik-manyetik kısımları ile farklı ve nasıl? neden? bilgi eksikliğimden dolayı tanımlayamıyorum.) İkiside bir şekilde evren dokusundaki rahatsızlıkların-uyarımların dalga olarak aktarılma aracı... Bu yüzden hızları değişmiyor. Foton ile ışık olduğunda bile bu dülgalar, taşıdıkları fotonun enerjisinden bağımsızlar. Hatta fotonlar yol boyunca enerji kaybetselerde, daha çok kazansalar da hızları gene değişmeyecek... Yani fotonun taşıdığı enerji ile onu taşıyan dalganın enerjileri birbirlerine bağımlı değiller. Buna karşılık birbirlerine uyumlular. Dalganın bir frekansı ve dalga boyu var. Fotonunda bir frekansı ve dalga boyu var. Bunlar arasında bir uyum olmalı. Dalga boyu ve frekans olarak. Bizim ölçtüğümüz bu ikisin bileşke sonuçları olmalı bence... Yani bu iki dalganın girişim sonucu gibi bir şey. Sadece fotonun enerjisinin, dalganın hareketinden bağımsız olması için, dalganın hareket vektörüne dik bir tetreşim vektörü olduğunu düşünüyorum. Fotonun doğrusal hareketine gelince, dalga üzerinde herhengi bir hokta seçin, fotonu temsil etsin. Dalga ilerleyip yayıldıkça, bu noktanın geçeceği yerleri belirliyin. Hepsi kaynak merkezinden geçen ve açısı değişmeyen bir eğimde olacağından fotonun hareketi bir doğru üzerinde olacaktır. Kastettiğim bu. Bir diğer nokta foton, dalganın hareketine göre durgun. Hareketsiz. Çünkü tek boyutlu olarak dalga vektörüne dik alarda titreşiyor. Yani dalgaya göre iş yapmıyor. Benzetme: Giden kamyonun üzerinde göğüs presi çalışan halterci gibi...

@ Origin, sizin bildiğiniz kabaca tanım doğru ve geçerli olan... Konuyu ilk düşündüğümde, sorunuza uyacak şekilli bir (kendimce) açıklama hazırlıyordum. Bir kenara bırakmıştım. Bulabilirsem onu eklemek isterim. O zamana kadar: Kısaca elektromanyetik dalganın, dalga (elektrik ve manyetik) bileşenini ayrı, fotonu ayrı olarak ele alıyorum. Fotonsuz elektromanyetik dalga ile kütle çekim dalgaları arasında temel bazda hiç fark yok. (Sadece elektromanyetik dalganın bu birbirine dik alanları elektrik-manyetik kısımları ile farklı ve nasıl? neden? bilgi eksikliğimden dolayı tanımlayamıyorum.) İkisi de bir şekilde evren dokusundaki rahatsızlıkların-uyarımların dalga olarak aktarılma aracı... Bu yüzden hızları değişmiyor. Foton ile ışık olduğunda bile bu dalgalar, taşıdıkları fotonun enerjisinden bağımsızlar. Hatta fotonlar yol boyunca enerji kaybetseler de, daha çok kazansalar da hızları gene değişmeyecek... Yani fotonun taşıdığı enerji ile onu taşıyan dalganın enerjileri birbirlerine bağımlı değiller. Buna karşılık birbirlerine uyumlular. Dalganın bir frekansı ve dalga boyu var. Fotonunda bir frekansı ve dalga boyu var. Bunlar arasında bir uyum olmalı. Dalga boyu ve frekans olarak. Bizim ölçtüğümüz bu ikisin bileşke sonuçları olmalı bence... Yani bu iki dalganın girişim sonucu gibi bir şey. Sadece fotonun enerjisinin, dalganın hareketinden bağımsız olması için, dalganın hareket vektörüne dik bir titreşim vektörü olduğunu düşünüyorum. Fotonun doğrusal hareketine gelince, dalga üzerinde herhangi bir hokta seçin, fotonu temsil etsin. Dalga ilerleyip yayıldıkça, bu noktanın geçeceği yerleri belirleyin. Hepsi kaynak merkezinden geçen ve açısı değişmeyen bir eğimde olacağından fotonun hareketi bir doğru üzerinde olacaktır. Kastettiğim bu. Bir diğer nokta foton, dalganın hareketine göre durgun. Hareketsiz. Çünkü tek boyutlu olarak dalga vektörüne dik alanda titreşiyor. Yani, dalgaya göre, “iş yapmıyor.” Benzetme: Giden kamyonun üzerinde göğüs presi çalışan halterci gibi...

Fotonu ayrı ışığı ayrı ele aldığımıza göre foton olmadan bir lambanın odamı aydınlatabileceği çıkarımını yapabilir miyiz? Birde halterci örneğine göre fotonun c'den hızdı gidiyor olması gerekmez mi?

Foton olmadan bir lamba nasıl aydınlatacak ki? Bu kütleçekim dalgaları ile odayı aydınlatmak gibi bir şey olurdu. Tersini düşünüp, bu dalgalar olmadan foton aydınlatabilir mi? derseniz : Fotonlar durağan olduğu için onları bir şeyin taşıması lazım. Oda gene aydınlamaz. giden ve yansıyan fotonları taşıyacak bir şey lazım. Zaten bu çıkmazlardan dolayı, elektromanyetik dalga tek bütün olarak ele alınıyor. Ben ise bütün değil, bileşke olduklarını iddia ediyorum. İkisi de birbirine bağlı. Biri olmadan diğeri tanımsız. Çok da absurd değil. Uzay+Zaman'da aynı şekilde içiçe... Kamyon örneği basitti ama yerçekimi oluşu örneği karmaşıklaştırıyor. Kamyonu uzay boşluğunda sabit hızlı düşünelim. Hızı C. Taşıdığı foton-haltercide aynı hızda olacaktır. Oysa Foton kamyona göre sabit-durağandır. Fotonu bu yüzden C hızında olarak tespit ediyoruz. Fotonun kendi titreşimine gelince, halter örneği gibi, bununda C sınırını aşması mümkün değil. Bir Planck zamanında bir Planck mesafesi olacak şekilde titreşebilir en fazla yani C sınırında... Daha hızlı olabileceğini nasıl düşündünüz-ne gördünüz? Bakış açınızı merak ettim.

Elektromanyetik dalganın enerjisi olduğunu söylediğiniz için bende bir yere çarpınca iş yapabilir-aydınlatabilir diye düşünmüştüm. Ampülden yola çıkan foton, elektromanyetik dalgayla birlikte bana göre hem c hızıyla duvara doğru ilerleyecek hem de dik açıyla titreşerek /\/\/\ şekilde yol alacak. Noktasal bir parçacıktan söz ediyorsak bence ya bu şekilde hareket etmiyordur yada c den daha yavaş varması gerekir. Bir de ışık hızından sıradan bir hızmış gibi söz edebilir miyiz? Yani foton elektromanyetik dalgaya göre titreşimi dışında nasıl durağan olabilir?

Elektromanyetik dalganın enerjisi olduğunu söylediğiniz için bende bir yere çarpınca iş yapabilir-aydınlatabilir diye düşünmüştüm. Ampülden yola çıkan foton, elektromanyetik dalgayla birlikte bana göre hem c hızıyla duvara doğru ilerleyecek hem de dik açıyla titreşerek /\/\/\ şekilde yol alacak. Noktasal bir parçacıktan söz ediyorsak bence ya bu şekilde hareket etmiyordur yada c den daha yavaş varması gerekir. Bir de ışık hızından sıradan bir hızmış gibi söz edebilir miyiz? Yani foton elektromanyetik dalgaya göre titreşimi dışında nasıl durağan olabilir?

Elektromanyetik dalganın enerjisi olduğunu söylediğiniz için bende bir yere çarpınca iş yapabilir-aydınlatabilir diye düşünmüştüm. Ampülden yola çıkan foton, elektromanyetik dalgayla birlikte bana göre c hızıyla duvara doğru ilerleyecek aynı anda da titreşerek uzayda kavisli bir çizgi çizecek. Noktasal bir parçacıktan söz ediyorsak bence ya bu şekilde hareket etmiyordur yada c den daha yavaş varması gerekir. Bir de ışık hızından sıradan bir hızmış gibi söz edebilir miyiz? Yani foton elektromanyetik dalgaya göre titreşimi dışında nasıl durağan olabilir?

Açıkçası çok da, donanımlı olmadığım bir noktadayız gibi ...Biraz körlemesine fikir yürütüyorum bu aşamada. Fotonun dalgaya göre durağan olması: Açık avucunuzdaki bilye ile koşarken, eğer bilye hiç yer değiştirmiyorsa, size göre durağan değil midir? Çünkü hızı, sizinle (sizin sayenizde) aynıdır. Göreli hızı sıfırdır. Şimdi bu bilye bir borunun içinde olsa avucunuza dik şekilde ve borunun içinde sadece yukarı aşağı zıplasa, sizin için koordinatı-konumu değişir mi? Fotonu benzer şekilde yukarı-aşağı titreşen ve enerjisini bu titreşim alanında saklayan bir enerji paketçiği (1 boyutlu sicim) olarak düşünüyorum. Enerji miktarı yüksek ise, genliği (momentumu) de artar tabi ama bu elinizdeki konumu açısından hiç bir şey değiştirmez. Siz fotonu (gördüğünüze göre değil) temasta olduğunuz noktaya göre değerlendirebilirsiniz ancak. Temasta ise vardır. Temas yok ise, "yoktur". Eğer foton enerjisi yüksek iken belli bir alanda (Planck Mesafesi ölçeklerinde) ve sınırlar (C sınırı gibi) hareket etmek zorunda kalıyorsa, bu kurallara uyuyorsa, bu sefer frekansını yüksek tutmak zorunda. Burada ikinci bir nokta daha var. Özel görelilik açısından, fotonun bu titreşim hareketinin dalga açısından hiç bir tanımı, değeri yoktur. Çünkü dalganın hareketine diktir ve dalgayı bırakın, aynı hızda bir canlı-algılayıcı olsa, hareket doğrultusunun dışındaki bu hareketi tanımlayamaz. Hareket doğrultusuna göre olay (event) sadece, temas anındaki anlık referansta oluyor. (Bu kısımda fikir yürütmüyorum. Özel göreliliğe göre "hareket doğrultusuna dik olan hareketin" durumunu uyarlıyorum.) Sorduğunuz sorunun benzerlerine; Titreşen ve hareket eden bir şey nasıl durağan olabilir (Zaman durmuş ise hareketsiz demektir)? Kütlesiz halde enerji taşıyabilir? Nasıl ve nerede momentumu olabilir? Enerjisi değiştiğinde bile hızı değişmeyebilir? "tek bir açıklama içinde cevap verebilmek için", fotonla dalgayı birbirinden ayrı değerlendirmeye zorlandım. Sonuçta benimkiler sadece fikir. Bilimsel sonuçlarla uyuşsalar bile kanıt olmadan, değerleri yok. Bunu da gözönünde tutun.

Belki cevabı verdiniz ben anlamadım burayı biraz daha açmak istiyorum. Özel görelilik benzetmenizdeki hareketi yapan bir parçacık için kullanışsız olabilir? Özel görelilikten söz edebilmemiz için A noktasından B noktasına giden her neyse uzaydaki en kısa yolu izlemeli. https://hizliresim.com/W714oL Foton 300.000.000m mesafeyi 1 saniyede kat ediyor ancak ek olarak bu dediğiniz hareketi yaparken 1 planck dahi titreşmiş olsa 1 saniyede 300.000.000m den fazla mesafe kat etmiş olması gerekmez mi?

Fotonun bir Planck mesafesini aldığı süreye bir Planck zamanı diyoruz. Planck zamanlarını toplayıp saniyeye çevirdiğiniz zaman, C 'yi buluyorsunuz zaten. Özel görelilik anladığım kadarı ile aslında geometri -trigonometri hesabına dayanıyor. Dik bir hareketin bilgisinin, (yatay) hareketli yolcuya ulaşamadan, yolcunun konumun değişeceğini gösteriyor. Resimdeki gibi hareket etse foton dediğiniz gibi yolu uzatmış oluyor. (Aslında zaman genleşmesinde hakikaten yolu uzuyor ama ayrı bir konu. https://www.fizikist.com/beyin-firtinasi/35007/ ) Ama foton bir sörfçü, Dalga boyuncatitreşmiyor. Dalga üstünde titreşiyor. https://4.bp.blogspot.com/-U25YTXw1RcE/WNkt9ni1oKI/AAAAAAAAEMM/SUHNVsQNI3IwspD2oWxX2e7sT-IAhpD0wCEw/s1600/1kirmizilk.gif