0

Daha önce de paylaştığım gibi, Kim Stanley Robinson'un Mars Üçlemesi bu konudaki en iyi ve sağlıklı kitaplardan biri.. Serinin ilk kitabı Kızıl Mars'ı Türkçe bulmak mümkün.(Diğerleri tercüme edildi mi bilmiyorum...) Mars'ın yerleşime açılması kaçınılmaz gibi... Hem artan nüfus hem de bu nüfusa kaynak ihtiyacı bunu zorunlu kılıyor. Ayrıca mahvedilen bir dünyanın ardından daha sağlıklı bir başlangıç için önemli olacaktır. Bu bir kolonileştirme adımı... Yani kaynakları için olacak. Bu nedenle devletlerden önce veya işbirliği ile şirketlerin buralara yönelmesi daha mantıklı olacak. Yoksa dünyadan bir milyon kişinin oraya gitmesi nüfus açısından bir çözüm getirmeyecek. Üstelik en iyi ve zeki beyinlere ihtiyaç olacağı için, insanlık adına kayıpta olacak. Tahminen orada daha düşük G altında yeni kuşakların boyları daha uzun olacak. Birey hayatı toplum açısından önemli olduğundan, tıpta dünyada uygulanamayan bir çok teknik orad rahatça geliştirilecektir. Her ne kadar insancıllıktan uzak gibi gözükse de; ÖLÜM ORANI İNSANLIK İÇİN ÖNEMLİ VE HAYATİ. Tüm hastalıkların kalktığı ve ortalama ömrün 120 yıl olduğu bir dünya toplumu bu kaynak tüketimi ile ne kadar var olabilir? Mars ta iseböyle bir kısıtlama ve ihtiyaç olmaz sanırım. Enerji verimliliği daha yüksek olacaktır. Kaynak verimliliği de . Geri dönüşüm, yenilenebilir kaynak teknolojileri gelişecektir. Dünyaya oranla %50'den fazla daha az güneş ışığı enerjisi alan bir yer. Sadece güneş ışığından değil, Mars rüzgarlarının statik elektriğinden de faydalanılacaktır. Mars tozunun geniş yüzey alanlarda sürtünmesi bu konuda yardımcı olacaktır. Atmosfer inceliği sonucu düşük basınç nedeniyle, ayrıca ısı tasarrufu ve korunma amaçlı olarak ilk yerleşimler, açık şehirler halinde değil, derin meteor kraterlerinde ve hatta volkanik mohollarda olacaktır. Atmosferin ince, kütleçekimi düşük olduğu için, atmosfer dışına ulaşan asansörü imal etmek ve yörüngeye yerleştirmek daha kolay olacaktır. Bu hem gezegenden kaçış için harcanana enerjiden tasarruf sağlayacaktır hem de sapan etkisi ile kaynakların dünyaya daha ekonomik olarak ulaştırılmasını sağlayacaktır. Mars'ta organik bir geçmiş olmadığı için, petrol kökenli organik moleküller olamayacak. Bu nedenle havadaki karbondioksit üzerinden ihtiyaca göre organik hammadde üretimi gelişebilir. İstenilen plastikler, ilaçlar, bu şekilde yapılabilir. Su ise ciddi bir sorun gibi... Kutup başlıklarındaki donmuş karbondioksit içinde su buzu olma ihtimali yüksek. Eskiden Mars'ta sıvı su varmış gibi gözüküyor, robotların sonuçlarına göre. Bu sular, büyük ihtimalle yer kabuğundaki akiferlerde duruyor olabilir. Bu akiferlerin tespit edilmesi ve sondajı sanırım petrol endüstrisi teknikleri ile mümkün olacaktır. Atmosferin çok büyük çoğunluğu karbondioksit ancak oksijen Mars'ta bolca var. Gerek bitkiler vasıtasıyla bu karbondioksitten eldesi, gerek ise Mars'a rengini verene topraktaki demir oksitten eldesi mümkün olacaktır. Organik kökenli bir geçmişi ve birikimi olmadığı için azot ve fosfor inorganik maddelerden sağlanmalı. Genetiği değiştirilmiş likenler, dünyalılaştırma da ilk adımı oluşturacaktır. Böylece hem topraktaki inorganikler organikleştirelecektir hem de atmosferdeki karbondioksit oranları azaltılacaktır. Ancak her durumda ortalama eksi 25 derecelik ısıyı düşürüp, suyu sıvı halde tutacak düzeye getirmeden dünyalılaştırma başarılı olamaz. Çünkü atmosfere esas oksijeni, denizlerdeki alglar (genetiği etkilenmiş, özel seçilmiş) sağlayacaktır. Bu nedenle, gezegenen ısı aktarmak gerekecek. Nükleer santraller, yörüngeye yerleştirilmiş aynalar, atmosferden sürtünerek geçen meteorlar ince atmosferi kalınlaştırmak ve su buharı eklemek için düşünülen çeşitli yollar. Dünyada sera gazları bir sorun iken, Marsta ısıyı tutması için daha fazla çeşitte sera gazına ihtiyaç olabilir. Bu amaçla metan üretimi de önemli olacaktır. Tabii atmosfer kalınlaştıkça ve ısındıkça, daha az koruyucu mesela sırf oksijen takviyeli daha hafif elbiseler ile iş yapmak mümkün olabilecektir. Neyse bana Mars demeyin. Yaşlı olduğum için başvurumu geriye attılar. :-)

Burtay Mutlu (shibumi-tr) 7 yıl önce 0