2

zaman düz bir çizgimidir ?

Ali Yıldırım 8 yıl önce 25
0

Felsefe güzeldir. Zaman için düz çizgi demek uygun değil bence... Uzay ile bir anılıyorsa ve hareket ile bağlantılı bir kavramı ifade ediyorsa, ki öyle, uzay-zamanın yani evrenin iç yapısı ile bağlantılı olması gerekir. Evrenin temel hareketi genişlemesidir. Tüm olarak yaptığı yegane şey bu (en azından bildiğimiz) Üstelik bu genişleme 3 uzamsal boyut üzerinde ama tek yönlü. Bu tek yönün bizim algımızdaki adı; her yere... Belki üst bir boyuttan bakabilseydik, bunları tek yönlü algılayacaktık. Bu çerçeve de zaman içinde aynı tek yönlülük geçerlidir diye düşünüyorum. Mars\'ta bir milyar yıl evvel sıvı suyun ve uygun bir atmosferin olduğu tahmin ediliyor. Dünyamız o dönemde henüz zehirli ve sıcaktı. Güneşten olan uzaklığı ve kütlesi nedeniyle ısıyı koruyamadığı tahmin ediliyor. Bazı bilimciler, ilk yaşamın marsta başlamış olabileceğini, çarpan meteorlarla kopan parçalar sayesinde dünyaya gelmiş olabileceğini söylemişlerdi. Entropi ise bence, kaos adını verdiğimiz sistemin bir parçası. Tüm düzenli sistemler, alt sistemleri de dahil hep ince ayar-denge üzerine kuruludur. Bu denge bozulunca, kelebek etkisi ile, kaos oluşur ve sistem yeni bir noktada dengede durur. Bu açıdan bakınca, kaos aslında sistemlerin dengelerini korumak veya bozulan dengelerini yeniden (değişen şartlara göre) dengelemek için gerekli -şart bir esneklik payı sağlıyor. Hiç sistem ebedi değildir. Hepsi dönüşür. Sadece içindeki ve çevresindeki dinamiklerin etkisi ile oluşan ve değişen sistemler var. Basit bir canlıdan, gökadalarına kadar her şeyde aynı durumu görebiliyoruz. Canlı olması değiştirmiyor. Topluluk olması da... Entropi\'yi şu açıdan da ele alabilirsiniz. Eğer her şey entropiye uğruyorsa, entropi nerede durur ancak? Tüm sistem aynı, homojen olduğunda... Bu yüzden; düzen,entropi, kaos aynı şeyin farklı yüzleridir bence... Kara madde konusuna girmiyorum. Çok uzadı...

Burtay Mutlu (shibumi-tr) 8 yıl önce 0
0

Shibumi_tr Bu kez ideal bir yazı yazmışsınız. Sıkmıyor ve anlaşılır. Zaman \"düz çizgidir\" demek, söylediğiniz gibi uzay ile birlikte olduğu ve hareketle değişip, ölçüldüğü için evrenin \"düz\" olmasıyla paralel bir \"düz çizgi\" denilmek isteniyor. Evrenin şu sıralarda yapılan tüm inceleme ve ölçümlerde \"düz\" olduğu, yani düz gibi göründüğü tespit ediliyor. Bu düzlük kavramı aynı zamanda evrenin sonuyla da ilgili. Evrenin genişlemesini sonlandırıp, tekrar büzülmeye başlamasını sağlayacak kadar yeterli malzemesi yok gibi görünüyor. (İnsan odaklı bir evren için tam bir hayal kırıklığı) Üstelik genişlemenin hızlanıyor olması yeni bir takım etkenler üzerinde daha çok çalışılmasını gerektiriyor. Evrenin döngüler yapan bir sistem olduğuna \"entropi\" yüzünden inanmıyorum. Entropi, tüm sistem aynı enerji seviyesinde buluşup tüm hareketler tamamen durduğunda doruğuna erişecektir. Bunun hesabı bile yapılamayacak kadar uzun bir zaman alacağını söylemek yanlış olmaz. Elbette aynı zamanda çok büyük bir uzay da gerekir. Yani buradan bakınca yine evrenin açık, dağılan bir sistem olduğunu teyit edebiliriz. Ama, diyelim ki evren tekrar kapanacak bir yol, bizim şimdi göremediğimiz bir yöntem buldu. Büzülme sona erdi ve tekrar big bang durumu oldu. O zaman yeni kurulan evren bizim tanıyabileceğimiz gibi bir evren olmayacaktır. Entropiyi tekrar sıfırlamak için gereken ısı veya enerji çok büyüktür. Bunu tekrar yerine koymanın yolu yoktur. Çünkü evren devamlı olarak ısı kaybı yaşamaktadır. Enerjinin korunumu yasası bu ısı kaybını önleyemez. Şimdi buradan şu sonuç çıkıyor; \"Enerjinin tam korunması için evrenin tamamen kapalı yani dışında hiç bir şey olmaması gerekir\" \"Eğer evrenin dışında başka bir sistem, oluşum varsa evrenin döngüler yaşaması olanaksızdır.\"

Necmi Tüfek 8 yıl önce 0
0
0

zaman gerçekte düz bir çizgidir bu zamanda yolculuk etmeni engellemez ama paradoks yaratmaman için bazı sınırlar koyar zaten zaman düz bir çizgi olmasaydı nedensellik diye bir şey olmazdı nedensellikte fiziğin olmazsa olmazıdır yani zaman düz bir çizgidir. zamanı dallandırabilir misin orası farklı bir konu ama yinede dallandırdığın zamanın bile nedensellik ilkesini ihmal etmemesi için düz olması lazım. eğer zamanın düz bir çizgi olmasından kastettiğin zamanı değiştiremeyecek olmamız veya tüm zamanın önceden çizilmiş olduğuysa buna kesinlikle katılmıyorum bu fikre katılmakta özgür irademizin varlığını inkar etmektir ve benim düşüncelerimin veya düşüneceklerimin birisi tarafından zaten belirlenmiş olması ve benim neyi nasıl yapacağımın zaten belli olup benim sanki kendi kararımmış gibi bunu algılamam saçmalıktır hatırladığım kadarıyla 1700 lü yıllarda laplace eğer herşeyin konumunu hızını ortam koşullarını vb. bilirsek geleceği önceden tahmin etmemiz kaçınılmazdır demiştir ama kuantum mekaniğine göre bir parçacığın konumu ve hızı kesinlikle doğru bir şekilde bilinemez bu da geleceğin öngörülmesini engeller her kimse bunu yapan kuantum mekaniğinin yasalarının dışına çıkıp bizi önceden planladığı zamanda sadece hareket etmemiz için yaratamaz. aslında zamanın çember şeklinde bir çizgiden veya herhangi kapalı bir çizgiden ibaret olması nedenselliği ihmal edip benim sarhoş olmamın nedenini önceden içki içmiş olmam hemde benim içki içmiş olmamın nedeninin önceden sarhoş olmam diye bir sonuç çıkar ki bu da herkesin katılacağı gibi saçmalıktır

uzay 8 yıl önce 0
1

ufka baktığımızda dünya düz diyebiliriz ama değil , ufuk çizgisine doğru yol aldığında başlagınç noktasına dönersin veya zaten var olan her şey dönüyor ben evrenin yok oluşunu şuan hayel edemiyorum evrende işler bozulduğunda tekrar bir düzen oluşacaktır biz içinde olalım veya olmayalım , hiç bir şey yok olmuyor insan bile ölüm olsada kaybolmuyoruz bu evrendeki yerimizi kaybetmiyoruz ama ölüyoruz sonra yine doğup yine ölüyoruz gökyüzündekiler gibi biri doğar biri ölür peki nedensellik bu işe ne diyor neden bunlar olup duruyor ve bunlar neye sebep oluyor veya zaman olgusu bu işin neresinde ömrü biten bir yıldızın veya bir insanın zamanla ilişkisi ne bence doğru nokta ölümsüzlük , şuan ölen Albert Einstein için zaman nasıl gözüküyor bilinci yok demeyelim kuruyan yapraktada yok , Albert Einstein şuan evrenin içinde bir varlık ve zamanın bizim tespit edemediğimiz bir kısmında yol alıyor , ve ilerde başka bir yaşam formu haline gelmeyeceğini bilmiyoruz , o döngüsünü yaşayacak tekrar başlayacak , ufuk çizgisi sadece son değildir başlangıca giden yoldur , içki içtiyseniz sarhoş olacaksınız bir daha içeceksiniz yine sarhoş olacaksınız , sizi içki içtiğinizi benin bilmem sizin davranışlarınıza tesir etmez tesir edecek olan sizin özgür iradenizden başkasıda değildir. belkide bu düşüncelerim yanlıştır özgür irademle yazıyorum ben sarhoş olmak istemiyorum bence yetari kadar dünya zaten dönüyor :)

Ali Yıldırım 8 yıl önce 0