Açık Yaralara Antiseptik Sürdüğümüzde Neden Yanma Hissederiz?

Elinizde küçük bir yara meydana geldiğini düşünün. Muhtemelen yapacağınız ilk şey, yarayı suyla yıkamak ve ardından o bölgeye antiseptik bir solüsyon sürmek. Antiseptik solüsyonu sürdüğümüz anda, yaralı bölgede birkaç dakika boyunca yanma hissederiz. Peki bu yanma hissi neden meydana gelir?

Antiseptik solüsyonların içeriğinde bulunan, etanol ve hidrojen peroksit nedeniyle bu yanma hissi oluşur. Analitik kimya uzmanı Glajch’a göre; (Momenta Tıbbi Ürünler, Cambridge, Massachusetts) her iki ajan da vücuttaki yanma ile ilgili olan reseptörleri aktifleştirir ve yanma hissini tetikler.

2002’de Nature Neuroscience’ta yayınlanan bir çalışmaya göre; etanol, yanma hissinden sorumlu olan vanilloid reseptör-1’i (VR1) aktifleştirir. Vücut, ısı veya acı biberin etken maddesi kapsaisin gibi bazı kimyasallara maruz kaldığında VR1 aktifleşir. Glajch’ın yaptığı açıklamaya göre; aslında VR1, yalnızca 107°C’de ya da daha yüksek sıcaklıklarda aktifleşir fakat etanolün varlığı, bu reseptörlerin vücut sıcaklığı gibi daha düşük sıcaklıklarda aktifleşmesine neden olur. Bu yüzden, gerçekte yanmadığımız halde, aniden yanıyormuş gibi hissederiz.

2005 yılında Journal of General Physiology dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, alkol alındığında boğazda hissedilen yanma da, yutaktaki ilgili reseptörlerin uyarılması sonucu meydana gelir.

Hidrojen peroksit ise, TRPA1 (transient receptor potential ankyrin 1) reseptörünü aktifleştirir. Literatürde, TRPA1 reseptörünün yapısı, VR1 reseptörü kadar iyi bilinmese de her iki reseptörün de yanma hissinden sorumlu olduğu bilinmektedir.

Glajch yaptığı açıklamada, etanol ve hidrojen peroksitin neden olduğu yanma hissinin geçici ve zararsız olduğunu belirtmektedir. Ayrıca, bu hissin vücutta herhangi bir yıkımdan değil de reseptörlerin aktifleştirilmesinden dolayı meydana geldiğini de eklemektedir.

Kaynak
http://www.livescience.com/57932-why-do-antiseptics-sting-on-cuts.html