Ukrayna'daki İki Nükleer Santral Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile Bağlantısını Kesti

Ajanstan yapılan açıklamaya göre, Ukrayna'daki iki nükleer santral – Çernobil ve Avrupa'nın en büyük santrali Zaporizhzhia – artık BM'nin atom gözlemcisine veri iletmiyor.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) 9 Mart Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Zaporizhzhia'daki aktif nükleer santralle temasının kesildiğini ve artık nükleer materyali izlemek için kurulan güvenlik sistemlerinden uzaktan veri iletimi almadığını belirtti.

Benzer bir durum, bazı analistlerin endişesine göre, daha uzun süredir elektrik şebekesine bağlı olan 1986 felaketinin yeri olan Çernobil'de rapor edildi. Radyoaktif yakıt çubuklarını tutmak için kullanılan soğutma havuzlarına güç sağlamak için Çernobil sahasında hala elektriğe ihtiyaç var. Teoride soğutma olmaması kullanılmış nükleer yakıtın aşırı ısınmasına neden olabilir.

IAEA, Çernobil'in şebekeden ayrılmasının "sahadaki temel güvenlik işlevleri üzerinde kritik bir etkisi olmayacağına" dair güvence verdi, ancak bu durumun tesis çalışanlarına daha fazla stres katacağını ve "muhtemelen sahada operasyonel radyasyon güvenliğinin daha fazla bozulacağını" kaydetti. 

Zaporizhzhya biraz daha iyi durumda ve hala bir dizi yüksek voltajlı tesis dışı elektrik hattından güç alıyor. Ayrıca, burası yedek olarak ek tesis dışı güç hatları ve dizel motorlara sahiptir.

Bununla birlikte, her iki nükleer santralle olan iletişim kaybı, uluslararası nükleer otoriteleri önemli güvenlik verileri konusunda karanlıkta bıraktığı için hala endişe verici. Şu anda her iki tesisin çevresinde de şiddetli bir savaş olduğu düşünülürse, bu bilgiye çok ihtiyaç var.

IAEA Genel Müdürü Rafael Mariano Grossi bir basın açıklamasında, “Dünya çapındaki nükleer tesislerde bulunan IAEA güvenlik önlemleri ekipmanından gelen verilerin uzaktan iletimi, hem Ukrayna'da hem de küresel olarak güvenlik önlemleri uygulamamızın önemli bir bileşenidir. Bu tür sistemler, tüm nükleer santraller dahil olmak üzere Ukrayna'daki çeşitli tesislere kuruluyor ve müfettişlerimizin bulunmadığı zamanlarda bu tesislerdeki nükleer materyalleri ve faaliyetleri izlememizi sağlıyor.” dedi.

Her iki nükleer santral de kısa süre önce işgalci Rus birliklerinin eline geçti ancak iletimdeki kesintinin nedeni henüz belli değildi. IAEA, Ukrayna'daki diğer nükleer tesislerden bu tür verileri almaya devam ettiğini söyledi.

Çernobil Nükleer Santrali, 24 Şubat'ta Rus işgalinin açılış günlerinde ele geçirildi. Rus kuvvetleri Zaporizhzhia Nükleer Santrali'ni 4 Mart'ta ele geçirdi, daha sonra bombardıman sırasında tesiste yangın çıktı. 

Nükleer uzmanlar Zaporizhzhia ve Çernobil konusunda endişeli, ancak her iki durumun da abartılmaması gerektiği ve nükleer kaza riskinin şu anda düşük olduğu konusunda uyarıyorlar.

Cambridge Üniversitesi Mühendislik Bölümü'nden Tony Roulstone, Çernobil'de devam eden durumla ilgili olarak şunları söyledi: "Çernobil reaktörleri zaten uzun süredir kapalı olduğu için Fukushima kadar endişe verici değil ve bozunma ısısı oldukça azalmış durumda. Yine de hem sahadaki çalışanlar hem de çevredekiler için sağlıksız bir durum.” dedi.

 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/technology/two-nuclear-plants-in-ukraine-have-now-lost-contact-with-un-atomic-agency/