Solucan Delikleri veya  Einstein-Rosen Köprüsü Üzerine
Solucan Delikleri veya bir diğer deyişle Einstein-Rosen köprüsü üzerine

Solucan Deliği (Einstein-Rosen Köprüsü)

Kurgusal bir temele dayanarak, uzay-zamandaki farklı noktaları birbirine bağlayan bir yapı olan solucan deliği, ilk olarak 1916'da Ludwig Flamm tarafından ortaya atılmıştır. Aynı dönemde Flamm, "Kara Deliklerin" tam tersi özelliklere sahip olabilecek "Beyaz Delikler" fikrini geliştirmiş ve bu iki olgu arasında bir bağlantı olabileceğini öne sürmüştür. 1935 yılında ise Einstein ve Rosen, uzay-zaman arasında köprülerin bulunabileceği görüşünü Genel Görelilik kuramına dayanarak şekillendirmişlerdir.

Solucan delikleri, uzayı bükerek iki farklı nokta arasında köprü görevi gören bir yapıdır. Solucan deliğinin boğaza bağlı minimum "2" ağzı bulunmaktadır ve bu delikten geçildiği takdirde uzayda yolculuk mümkün hale gelir. Einstein'ın Genel Görelilik teorisine uygun olan bu yapının varlığı teorik olarak mümkündür, ancak henüz deneysel olarak kanıtlanmamıştır. Negatif kütleli bir solucan deliğinin etrafından geçen ışığı yerçekimi ile etkilemesiyle tespit edilebilir. İlk olarak kabul edilen fikir, solucan deliklerinin mikroskopik boyutta, yaklaşık 10^-33 cm arasında olduğuydu. Ancak Lemaitre'in "Genişleyen Evren" teorisiyle bazılarının çok daha büyük boyutlara ulaşabileceği düşünüldü.

Teorik fizikçi Brian Greene'in ifadesiyle:

- Solucan delikleri, bir tünelin dağın içinden geçmesiyle yolculuğu kısaltması gibi benzer bir niteliktedir. Dağın bir ucundan diğerine geçerken etrafını dolanmak, zaman kaybına neden olur. Aynı şekilde teorik solucan köprüleri de normalde uzay-zaman dokusunda kat edilecek mesafeden ve zamandan tasarruf sağlar.

- Farz edelim ki tünelin iki ucu farklı hareketlere sahip ve aynı kütle çekim alanı içinde bulunuyorsa, özel görelilik devreye girer ve tünelin iki ucunun senkronizasyonunu bozar. Bu durum, tünelin iki ucunun farklı zamanlarda var olduğu fikrini ortaya koyar.

- Solucan delikleri, genel görelilik sayesinde var olmuştur. Sadece teorik açıdan doğrulanabilir bir fikirdir ve varsayarsak, bu yapıların teorik olarak var olmaları için çok özel bir yapıya sahip olmaları gerekir; aksi halde teorik olarak var olsalar da pratikte mümkün olmazlar.

Solucan Deliklerinin ispatı nasıl gerçekleşir?

Bunun için “Kuantum Metroloji’nin” kullanılabileceğinde görüşler bulunmaktadır

Solucan delikleri, uzay-zaman dokusunu bükerek, elektromanyetik alanlarda ilginç olaylara neden olabilir.

Bir solucan deliğinin yakınında yayılan elektromanyetik alanlar, deliğin boğaz yarıçapının etkisiyle küçük ama önemli bir faz kayması deneyimler.

Faz kayması, elektromanyetik alan içinde eski ve yeni fazlara sahip dalgaların uzay-zaman dokusunda belirgin bir varlık göstermesine yol açar.

İdil YILDIZ
Âlem: Animalia Şube: Chordata Sınıf: Mammalia Takım: Primates Alt takım: Haplorhini İnfra takım: Simiiformes Familya: Hominidae Alt familya: Homininae Oymak: Hominini Cins: Homo Tür: H. sapiens

0 yorum