Şimdiye Kadar Kaydedilmiş En Büyük Kuyruklu Yıldız Patlamasının Kalıntıları Yakında Görünebilir

2007'de, 115 yıl boyunca tamamen normal bir kısa periyotlu kuyruklu yıldız gibi davrandıktan sonra, Kuyruklu Yıldız 17P/Holmes iki günden az bir sürede bir milyon kat parladı - şimdiye kadar görülen en büyük kuyruklu yıldız patlaması. Bu süreçte, o kadar büyük miktarda toz fırlattı ki, kuyruklu yıldız saçı kısa bir süreliğine Güneş'ten daha büyüktü. Gökbilimciler, bu patlamada dışarı atılan maddenin bu yıl Ağustos ve Eylül aylarında ve yine Şubat-Mart 2023'te tekrar görüleceğini tahmin ediyor.

Kuyruklu yıldızlar, birçok sabırlı gözlemcinin öğrendiği gibi, öngörülemez cisimlerdir. Birçoğu, ne kadar parlak olacakları konusunda beklentileri karşılayamaz veya erken zirveye ulaşır. Değerli bir kaçı şaşırtıcı bir şekilde sonuçlanır. Ancak hiçbiri, Holmes'un 1892 ve 2007'de ortaya koyduğu, ilki keşfine yol açan, aksi takdirde o günün teknolojisiyle keşfi pek olası olmayan, şaşırtıcı ve hala açıklanamayan patlamalara ulaşamadı.

Helsinki Üniversitesi'nden Dr. Maria Gritsevich, en çok Holmes'un bu olaylarda fırlattığı maddeye ne olduğuyla ilgileniyor. Royal Astronomical Society'nin Aylık Bildirimlerinde, o ve ortak yazarlar, 2007 etkinliğindeki tozun yolunu modellediler.

Bu tür küçük parçacıklar, güneş rüzgarının yanı sıra gezegenlerin yer çekimi kuvvetinin baskısına maruz kalır. Farklı büyüklükteki iki parçacık, aynı yerden başlasalar bile farklı yörüngeleri takip edeceklerdir ve parçacık boyutu dağılımını tam olarak bilmiyoruz. Toz zerrecikleri birbirlerinin yörüngelerini bile değiştirebilir, bu nedenle hareketleri modellemek son derece zorlu bir iştir.

Yine de yazarlar, patlamada atılan maddenin bir kum saati şekli oluşturduğunu ve lobların altı ay arayla görülebildiğini tespit ettiler. Makale, "17P/Holmes kuyruklu yıldızının evrimleşmiş toz izinin 2022'de mütevazı teleskoplarla bile görülebileceğini tahmin ediyoruz." yazıyor.

Yazarlar, hesaplamalarını yaparken amatör gökbilimcilere, çalışmalarını kontrol etmek için enkaz arayışına girmeleri çağrısında bulundular ve toz, makalenin Mart ayında yayınlanmasından hemen önce tespit edildi. Gritsevich, IFLScience'a, "Makalenin tahminleri, Finlandiya'da Şubat-Mart 2022'de yapılan yeni gözlemlerle tutarlıydı." dedi ve bu, ekibe tozun tahmin ettikleri zamanlarda görünür olacağı güvenini verdi.

Holmes'un neden bu kadar büyük patlamalar yaptığı ve bunun neden yalnızca Güneş'e belli yaklaşmalarda gerçekleştiği bilinmiyor. Her kuyruklu yıldız, kısmen buz tarafından bir arada tutulan tozdan oluşur. Buzun dış katmanlarını eriten güneş ısısı, hem önceden donmuş gazların bir karışımını hem de daha önce hapsolmuş tozu serbest bırakır. Güneş rüzgarı ve radyasyonun baskısı altında, bunlar genişler ve kuyruklu yıldızın arkasından akar ve tanıdık şekli oluşturur. Çok daha geniş bir alana yayılan kuyruklu yıldız, tüm maddeleri bir araya toplandığında olduğundan daha görünür hale gelir.

Yine de parlaklıkta milyon katlık bir artış başka hiçbir kuyruklu yıldızın başaramadığı bir şeyken, Holmes bunu iki kez yapmış olabilir – kuyruklu yıldızın o yılki patlama öncesi parlaklığı bilinmediğinden 1892'deki kesin artışı belirlemek imkansızdır. Öte yandan, her yedi yılda bir ziyaret etmesine ve gökbilimcilerin nereye bakacaklarını bilmelerine rağmen, 1906 ve 1964 yılları arasında Holmes Kuyruklu Yıldızı görülmedi - bu sırada sadece soluk kaldı.

3.4 kilometre genişliğindeki Holmes'un çekirdeği, mega kuyruklu yıldız Bernardinelli-Bernstein'a kıyasla küçük bir nokta, yani boyutla alakalı değil. Gritsevich, Holmes için alışılmadık bir kompozisyon öneren bir makaleye işaret etti, ancak belirsizlik hala yüksek.

Kuyruklu Yıldız 29P/Schwassmann-Wachmann ilginç bir karşılaştırma sunuyor. Patlamaları çok daha küçük olmasına rağmen, yörüngesinin Güneş'ten çok daha uzakta olması benzer bir gizemi ortaya çıkarır.

Gritsevich, IFLScience'a, özellikle Schwassmann-Wachmann periyodik göründüğünden, “Bugünün bilgisiyle bu iki kuyruklu yıldızın davranışı üzerinde güvenilir bir bağlantı kurulamadı.” dedi. Yine de, birini anlamanın diğerine ışık tutabileceğini düşünüyor.

Ne yazık ki, Dünya'nın yörüngesinin Holmes'un toz iziyle kesişmesi beklenmiyor, bu yüzden patlamadan yeni bir meteor yağmuru almayacağız.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.