Samanyolu'nda Keşfedilen İlk İzole Kara Delik

Galaksimizde 100 milyon kara delik olduğu düşünülüyor. Bunların büyük çoğunluğu Güneş'le karşılaştırılabilir bir kütleye sahip. Ancak kara deliklerden hiçbir ışığın kaçmaması gerçeği onları bulmayı zorlaştırıyor. Genellikle birleşmeler veya yıldızlarla etkileşimler yoluyla tespit edilirler. Şimdi gök bilimciler tek başına, izole bir kara delik buldular. 

Astrofizik Dergisi'ne gönderilen bir makalede, gök bilimciler, astrometrik mikro mercekleme fenomeni sayesinde kabaca 5.000 ışık yılı uzaklıktaki izole kara deliğin keşfini anlatıyor.

Yer çekimi uzay-zamanı büker. Bir nesne ne kadar yoğunsa, yer çekimi kuvveti o kadar güçlüdür ve söz konusu nesne bir kara delik kadar yoğun olduğunda bu bükülme o kadar inanılmazdır ki, arkasındaki herhangi bir arka plan ışık kaynağını büyüten ve bozan bir mercek gibi hareket eder. Bazı nesneler bu şekilde bulunur, ancak çok fazla ışık yılı uzaklıkta etki küçüktür ve yıldızın ışığı ile konumu çok iyi bilinmelidir.

https://twitter.com/SciBry/status/1488483333776588801?s=20&t=EPbb2fhZUKh9T1CtO-_NQw

 

Ekip, Samanyolu'nun merkezi yönünde bulunan bir yıldızı incelemek için Hubble Uzay Teleskobunu ve yer gözlem evlerini kullandı. Altı yıl süren nesnenin kesin ölçümleri, şu anda MOA-2011-BLG191/OGLE-2011-BLG-0462 olarak adlandırılan yüksek büyütmeli mikro mercekleme olayının, yüksek yoğunluklu bir ön plan nesnesi tarafından oluşturulmuş olması gerektiğini gösterdi.

Ekip, nesnenin kabaca 7,1 güneş kütlesi ağırlığında olduğunu tahmin ediyor. Ekip ayrıca cismin ışık yaymadığını da belirtti. Tahmini kütle, bir nötron yıldızı veya beyaz cüce için mümkün olandan daha yüksektir. Aslında, yıldız sisteminin geri kalanı ve galaksinin merkezi çekirdeğinin etrafındaki bulutsular gibi sadece hareket etmekle kalmıyor, aynı zamanda yörüngede de dönüyor. Aynı mesafedeki yıldızlara kıyasla, galaksimizde saniyede en az 45 kilometre hızla ilerliyor.

Ancak ölçümlerin sınırlamalarına rağmen bu hız bize bir şeyler anlatıyor. Bu kara deliği yaratan süpernova patlaması, ona güçlü bir vuruş vermiş ve onu galaksi içinden uçmaya yollamış olmalı.

Makalede ekip, nesneyi takip etmenin zor olacağını, ancak derin X-ışınlarında veya radyo gözlemlerinde görünme şansının olduğunu vurguluyor. Daha heyecan verici bir şekilde, Vera C Rubin Gözlem evi ve Nancy Grace Roman Uzay Teleskobu gibi yeni nesil gözlem evleri önümüzdeki on yıl içinde çevrimiçi olduklarında, daha fazla mikro mercekleme olayının tespitlerini getirmeleri gerekiyor ve bunlardan bazıları başka izole kara delikler de olabilir.

 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/space/first-truly-isolated-black-hole-discovered-in-the-milky-way/