Magnetar'ın Patlaması İlk Kez Yüksek Frekanslı Salınımları Ortaya Çıkardı

Magnetar, ışıma enerjisini sahip olduğu muazzam manyetik alanından sağlayan bir çeşit nötron yıldızıdır. GRB 200415A adlı magnetar patlaması saniyenin onda birinden biraz fazla bir sürede Güneş'in 100.000 yılda ürettiğinden daha fazla enerji açığa çıkardı. Bu patlamada gök bilimciler parlaklıkta son derece kısa salınımlar gözlemlediler, bilim insanları ilk kez bir nötron yıldızı patlamasında böyle hızlı değişimlere tanık oldular. Sonuçlar, amaç için tasarlanmış bir teleskoptan değil, Dünya'nın atmosferini yukarıdan incelemek için tasarlanmış bir teleskoptan geldi.

Magnetarlar, sadece yaklaşık 30'u bilinen nötron yıldızlarının küçük bir alt popülasyonudur. Diğer nötron yıldızlarının yoğunluğunu (kara deliklerin dışındaki evrendeki en yoğun nesneler), Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndaki mıknatısların yaklaşık 10 milyar katı olan en az yüz milyar Tesla'lık manyetik alanlarla birleştirirler. Saniyenin onda biri kadar süren patlamalar yaşadıkları bilinmektedir, ancak genellikle yoğun gözlem ekipmanlarına sahip olunduğu için ayrıntılı çalışmayı engeller.

GRB 200415A, Nisan 2020'de görüldü ve Fermi Gama Işını Uzay teleskobu ile yapılan gözlemlere dayanarak duyuruldu. Beklenmedik bir kaynaktan, Uluslararası Uzay İstasyonundaki Atmosfer Uzay Etkileşimleri Monitörü'nden (ASIM) ekstra bilgi eklendi ve Nature'da yayınlandı. Maddenin en uç halindeki hali hakkında bize neler söyleyebilecekleri için gözlemler detaylı bir şekilde analiz edilmiştir.

ASIM, doğrudan uzay nesnelerine bakmak yerine, "elfler", "cinler" ve "mavi jetler" gibi gök gürültülü fırtınaların üzerinde meydana gelen "geçici ışıklı olayları" arayarak Dünya'nın atmosferini inceler. Ayrıca, görüş alanı magnetar patlamasını gözünün ucuyla görebilecek kadar geniştir ve bu amaca yönelik ekipmandan daha faydalı veriler sağlamıştır.

Valencia Üniversitesi'nden Profesör Victor Reglero, "Zorluk, genliği hızla azalan ve arka plan gürültüsüne gömülü olan sinyalin kısalığında yatmaktadır. Ve bağlantılı bir gürültü olduğu için sinyalini ayırt etmek zordur. Çoğu magnetar patlaması, gözlem ekipmanının yoğunlaşmasına yol açarak, parlaklıktaki kısa vadeli değişimlere karşı kör olmamıza neden oldu." dedi. 

Reglero ayrıca, "Perspektiften bakıldığında, sanki magnetar, kozmik yalnızlığından, kHz'de bir milyar Güneşlik bir Pavarotti'nin gücüyle şarkı söyleyerek varlığını bize göstermek istiyormuş gibi olmuştur," dedi.

Makale, QPO'ları, yıldızın yüzeyine yakın manyetosferdeki kararsızlıklara veya magnetarın kilometre derinliğindeki kabuğundaki bir yıldız depremine bağlıyor. Bunlardan biri manyetosferdeki Alfvén dalgalarını tetikledi, bu dalgalar manyetik alan çizgileri arasında ileri geri sıçradı ve o kadar çok enerji yaydı ki 13 milyon ışık yılı uzaklıktaki diğer enstrümanları doyurdu.

 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/space/magnetars-immense-explosion-reveals-high-frequency-osscilations-for-first-time/