Köpekler Anksiyete Gibi İnsanlara Benzer Duygusal Bozuklukları Yaşayabilirler

Belirli kişilik özelliklerine sahip insanların belirli sorunlu davranışlar sergileme olasılığının daha yüksek olduğu iyi bilinmektedir. Yeni araştırmalar, köpeklerde de tam olarak aynı modelin gözlemlenebileceğini göstermektedir. Translational Psychiatry dergisinde yer alan çalışma, köpeklerin bizimkine çok benzeyen zihinsel sağlık sorunları yaşayabileceğini ve bu nedenle köpeklerin insan psikopatolojisi ve kişiliğini incelemek için bir model sağlayabileceğini anlatıyor.

Karmaşıklıklarımıza rağmen, araştırmalar insanların sadece beş ana kişilik özelliğine sahip olduğunu göstermiştir: dışa dönüklük, vicdanlılık, uyumluluk, nevrotiklik ve açıklık. Bu özellikler ruh sağlığını güvenilir bir şekilde tahmin etmek için kullanılabilir, özellikle nevrotiklik kaygı ve diğer psikopatoloji biçimleriyle güçlü bir şekilde bağlantılıyken, vicdanlılık dikkat eksikliği bozukluklarıyla negatif olarak ilişkilidir.

Köpeklerin ise yedi farklı kişilik özelliğine sahip olduğu düşünülüyor. Bunlar; güvensizlik, enerji, eğitim odaklılık, saldırganlık/baskınlık, insan sosyalliği, köpek sosyalliği ve azimdir. Ancak, köpeklerde de insanlarda olduğu gibi kişilik özellikleri ile istenmeyen davranışlar arasında herhangi bir ilişki olup olmadığı şimdiye kadar bilinmiyordu. Bunu bulmak için araştırma yazarları, Finlandiya'daki 11.360 köpeğin sahiplerine köpeklerinin kişilikleri ile 10 istenmeyen davranış arasındaki bağlantıyı inceleyen anketler gönderdi.

Bu anketler, olumsuz alışkanlıklar, “korkuya bağlı davranış” kategorisi altında gruplandırılan gürültü duyarlılığı, ayrılma ile ilgili davranış, yüzey/yükseklik korkusu ve korku gibi şeyleri içeriyordu. "Korku-saldırganlık" olarak adlandırılan ikinci bir davranışsal özellik grubu, havlama ve yabancılara yönelik saldırganlık gibi eylemleri içeriyordu; hiperaktivite ve dürtüsellik, "dürtüsellik/dikkatsizlik" olarak adlandırılan gizli davranış özelliğine katkıda bulundu.

“Saldırganlık” dördüncü ve son davranış kategorisini temsil ediyordu ve sahibine yönelik, köpeğe yönelik ve yabancıya yönelik saldırganlıktan oluşuyordu.

Köpek sahiplerinin tepkilerini analiz ettikten sonra, araştırmacılar köpeklerin kişiliklerinin davranışlarıyla yakından bağlantılı olduğu ve bu ilişkilerin insanlarda görülenlere oldukça benzer olduğu sonucuna vardılar. Örneğin, güvensizlik kişilik özelliği için yüksek puana sahip köpekler, insanlarda nevrotiklik ve psikopatoloji arasındaki bağlantıyı yansıtan istenmeyen davranışlar sergileme olasılığı en yüksek olanlardı.

Çalışma yazarları, "Güvensizlik özelliği, her ikisinde de kaygı ve endişe gibi olumsuz duyguları gösteren yüksek bir puanla, insan nevrotikliğine çok benziyordu. Benzer şekilde, eğitim odağı insan vicdanlılık özelliğine paraleldi; her ikisi de örneğin özdenetim ve eşitlik ile karakterize edildi.” şeklinde açıkladı.

Vicdanlılık, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) riskinin azalmasıyla bağlantılı olduğu gibi, köpeklerde eğitime odaklanma, dürtüsellik/dikkatsizlik ile olumsuz bir ilişki içindeydi. İnsanlar ve köpekler arasındaki diğer benzerlikler arasında dişiler arasında kaygı ve korku artışı ve erkeklerde daha yüksek dikkatsizlik seviyeleri vardı.

Her iki türde de genel korku ve sosyalliğin yaşla birlikte azaldığı, odaklanma ve dikkatin ters yönde hareket ettiği ve yıllar geçtikçe arttığı bulundu.

Bulgularını özetleyen çalışma yazarları, "köpek kişilik özelliklerinin insan kişilik özelliklerine benzediğini" ve "köpekler ve insanlar arasındaki benzerliklerin, hem köpeklerde hem de insanlarda bu davranışsal özelliklerin altında ortak genetik ve nörobiyolojik faktörlerin yatabileceğini gösterdiğini" belirtiyorlar.

Kaynak:

https://www.iflscience.com/plants-and-animals/dogs-may-experience-anxiety-and-other-emotional-disorders-similar-to-us/