“Kirli” Atmosfere Sahip Beyaz Cüceler, Yıldızların ve Gezegenlerin Birlikte Büyüdüğünü Ortaya Koyuyor

Gök bilimciler, gezegen oluşumunun bir yıldızın oluşumundan sonra son derece hızlı bir şekilde başlayabileceğine dair kanıtlar buldular. Gezegen sistemlerinin tarihine ilişkin bu inanılmaz anlayış, yeni doğmuş yıldızlardan değil, aslında spektrumun diğer ucundan geliyor: beyaz cüceler, Güneşimiz gibi yıldızların çekirdeklerinin ölmekte olan kalıntıları.

Güneş benzeri yıldızlar kırmızı deve dönüştükten sonra, bir süpernova olarak patlayacak kadar büyük değillerdir. Kaderleri, dış katmanlarını kaybetmektir ve çekirdekleri sonunda bir beyaz cüceye dönüşecektir. Bu cisimler genellikle helyum ve hidrojenden oluşan bozulmamış atmosferlere sahiptir, ancak bazıları söz konusu yıldızların eskiden yörüngesinde dönen gezegenlerin parçaları üzerlerine düştükçe kirlenir.

Bu kirli beyaz cüceleri inceleyerek çok şey öğrenmek mümkün: Önceki hafta araştırmacılar, Samanyolu'ndaki bilinen en eski gezegenin kalıntılarının keşfedildiğini duyurdu. Bu yeni araştırma, gezegenlerin ve yıldızların hemen hemen aynı anda oluştuğunu öne süren kanıtlar buldu.

Yıldızların doğum yeri olan bulutsular çoğunlukla hidrojenden oluşur ve buz ve toz tanecikleriyle doludur. Kütleçekim dengesizlikleri, bu bulutsuların parçalarının nihai olarak birçok yıldıza çökmesine yol açar. Taneler sonunda çakıl taşlarına ve daha sonra da, nihayetinde çarpışan ve gezegenler halinde birleşen, gezegenciklere dönüşür.

Ekip, 202 soğuk beyaz cüceyi inceledi ve farklılaşma süreciyle tutarlı kanıtlar keşfetti. Bu, uzayda erimiş cisimlerde olur ve Dünya'nın çekirdeğinde neden bu kadar çok demir olduğunu açıklar: basitçe oraya çöker. Gelecekteki gezegenlerin bu asteroit benzeri parçaları için, erime muhtemelen bazı kısa ömürlü radyoaktif elementlerden kaynaklandı ve bunlar sadece birkaç milyon yıl boyunca var oldular, bu da bu sürecin çok hızlı gerçekleşmiş olması gerektiğinin bir göstergesi.

Cambridge Astronomi Enstitüsü'nden ilk yazar Dr. Amy Bonsor, bir açıklamada, "Çalışmamız, gezegen oluşumunun erken başladığı ve ilk cisimlerin yıldızla eşzamanlı olarak oluştuğu konusunda artan bir fikir birliğini tamamlıyor." dedi. "Kirli beyaz cücelerin analizleri bize, bu radyoaktif erime sürecinin, tüm güneş dışı gezegenlerin oluşumunu etkileyen potansiyel olarak her yerde bulunan bir mekanizma olduğunu söylüyor."

Bu, Jüpiter ve Satürn gibi gezegenlerin büyümek için bolca zamanları olduğunu düşündürüyor. Ve gezegenlerin nasıl oluştuğuna dair hala belirsizlikler olsa da, yıldız sistemlerinin zaman çizelgelerinin her iki ucundaki araştırmalar yeni bilgiler sağlıyor.

Dr. Bonsor, "Bu sadece başlangıç - her yeni beyaz cüce bulduğumuzda, daha fazla kanıt toplayabilir ve gezegenlerin nasıl oluştuğu hakkında daha fazla şey öğrenebiliriz." diye açıkladı. "Nikel ve krom gibi elementlerin izini sürebilir ve bir asteroitin demir çekirdeğini oluşturduğunda ne kadar büyük olması gerektiğini söyleyebiliriz. Ötegezegen sistemlerinde buna benzer süreçleri inceleyebilmemiz inanılmaz."

Çalışma Nature Astronomy'de yayınlandı.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.