JWST ve Hubble'ın Birleşik Gücü, Bir Çift Galaksinin Sırlarını ve Sürprizlerini Ortaya Çıkardı
Bizden yaklaşık 715 milyon ışık yılı uzaklıktaki VV 191 galaksi çiftinde görünenden daha fazlası var.

Gök bilimciler, uzay teleskoplarının iki devi Hubble ve JWST'den elde edilen verileri birleştirerek, 700 milyon ışık yılı uzaklıktaki iki galaksinin inanılmaz bir görüntüsünü yarattılar ve bu, yalnızca birini kullanarak göremeyeceğimiz sırları ortaya çıkardı.

Uzayda bir çift galaksi görürseniz, etkileşimde olma ihtimalleri yüksektir, ancak bu, VV191 galaksi çifti için geçerli değil. Bizim görüş açımızdan galaksiler örtüşüyormuş gibi görünebilir ve bu durumda, uzaysal olarak da nispeten yakınlar, ancak birleşmeye yol açan kütleçekim dansına henüz başlamadılar.

Gök bilimciler, kesin ayrımlarını gerçekten takdir etmek için elimizdeki en iyi iki uzay teleskobunu kullandılar: Görünür ışıkta gören Hubble ve kızılötesinde gören JWST. Galaksi çiftini Hubble ile net bir şekilde görebilsek de, birleşik güçleri, bilim insanlarının galaksilerin örtüşen bölgelerini mükemmel ayrıntılarla görmelerini sağlıyor.

Yıldızlararası uzaydaki tozun sıcaklığı çok düşüktür, bu nedenle yalnızca JWST'nin gücünün devreye girdiği kızılötesinde görülebilir. Yıldızlararası toza bakıldığında, görüntüler birleşmenin hiçbir özelliğini göstermiyor. Sarmal galaksi, sadece eliptik galaksinin önünde yer alıyor. Sarmalın eliptik arkadan aydınlatması sayesinde galaksinin kenarındaki toz yapıları ortaya çıkıyor.

JWST bilim insanı Thaddeus Cesari bir blog yazısında, “VV 191, bizim gibi araştırmacıların galaktik tozun özelliklerini doğrudan karşılaştırmasına yardımcı olan az sayıda galaksiye yapılan en son eklemedir. Bu hedef, Galaxy Zoo vatandaş bilim gönüllüleri tarafından tanımlanan yaklaşık 2.000 üst üste binmiş galaksi çiftinden seçildi." dedi.

"Galaksilerde tozun nerede olduğunu anlamak önemlidir, çünkü toz, galaksilerin görüntülerinde görünen parlaklığı ve renkleri değiştirir. Toz tanecikleri, yeni yıldızların ve gezegenlerin oluşumundan kısmen sorumludur, bu nedenle daha ileri çalışmalar için her zaman varlıklarını belirlemeye çalışıyoruz.”

The background of this JWST and Hubble composite image of galaxy pair VV 191 is black. Two large, very bright galaxies dominate the center of the image. At right is a bright spiral galaxy. It has a bright white core and red and light purple arms that turn clockwise. The elliptical galaxy at left is extremely bright at its circular core, with dimmer white light extending to its transparent circular edges. An inset box that shows a close-up view of the center of the elliptical galaxy is at the bottom left corner of the image. The box highlights a distant, gravitationally lensed (magnified and warped) galaxy that appears as a stretched red arc around 10 o’clock and again as a tiny red dot at 4 o’clock at the core of the elliptical galaxy. This distant galaxy is so faint it was only identified with JWST

Mercekli galaksi, beyaz kutu vurgusunda eliptik galaksinin merkezinin yakınında görülebilir.

 

Ancak hepsi bu değil. Eliptik galaksinin çekirdeğine yakın bir yere bakarsanız, merkezden saat 10 yönünde kırmızı çarpık cismi göreceksiniz. Bu, ışığı bize ulaşmadan önce yaklaşık 12 milyar yıl yol kat eden çok daha uzak bir galaksi. Kütlesi uzay-zamanı büken ve bir kütleçekimsel mercek oluşturan eliptik galaksiden geçmesi gerekiyordu.

Mercek, bu uzak galaksinin ışığını, Hubble tarafından tespit edilecek kadar değil, ancak JWST'nin daha keskin kızılötesi gözü tarafından açıkça görülebilecek kadar büyüttü. Ön çalışma, zayıf kütleçekimsel merceklenme olarak bilinen, küçük bir bozulma yaşanmasına rağmen ikinci bir mercekli galaksinin varlığını düşündürüyor.

Ön çalışma ArXiv.org'da okunabilir.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum