JWST, Ateşli Kum Saatinde Önyıldızı Yakaladı

Kumun yukarıdan aşağıya hareket etmediği, sadece boyun noktasında toplandığı bir kum saati hayal edin. JWST'den bu nefes kesen yeni görüntüde olan da bu. L1527 kara bulutu içindeki bir önyıldızın, oluştuğu yer olan bulutsudan madde topladığı ve çevresinde bir boşluk oluşturduğu görüldü. Sonuç, bir tablo gibi görünen, uzay teleskobundan bu görüntü.

Bulutsunun inanılmaz renkleri görünür ışıkta görülemez. Neyse ki, JWST'nin Yakın Kızılötesi Kamerası (NIRCam) yalnızca görebildiği çeşitli ısıtılmış yapıların emisyonunu değil, yaydıkları farklı renkleri de algılayabilir.

Görüntüde, önyıldız (ana bulutundan hâlâ kütle toplamaya devam eden çok genç bir yıldız) görünmüyor. Önyıldızın etrafında oluşan ön gezegen diski, şeklin ortasındaki kalın koyu çizgidir. Bu sistemi kenardan görüyoruz ve önyıldız görüş alanından gizlenmiş durumda.

L1527 kara bulutu içindeki önyıldız.

 

Önyıldızı göremeyebiliriz, ancak bu cismin çevresi üzerindeki etkisi çarpıcıdır. Bu noktada, başarısız yıldızlar olan kahverengi cüce yerine onu resmi bir yıldız yapacak, çekirdeğinde nükleer füzyona başlamadı. Bir önyıldızın, nükleer füzyonu başlatacak kadar büyüyebilmesi için madde çalması gerekir. Parlayan ışık, maddenin yüzeyine yüksek hızlarda çarpmasından kaynaklanır.

Yıldız oluşturan bulutsunun geri kalanından yapılan bu soygunun, önyıldızdan gelen enerji maddenin bir kısmını uzaya fırlatmaya başlayacağından, kısmen hızlı olması gerekiyor. Kabarcık benzeri yapılar, kum saatinin üst üçgeninde görülebilen, son yıldız püskürmeleridir. Bu püskürmeler, bebek yıldızın etrafındaki oyulmuş boşluğa yol açar ve görüntüde görülene benzer hidrojen iplikçiklerini ısıtır. Bu, yalnızca yoğunlaşan ve sonra kendi üzerine çöken soğuk gazdan oluşabildikleri için, diğer yıldızların oluşmasını engeller.

 

L1527 mutlak bir kozmik bebektir. Yaklaşık 100.000 yaşında, gerçekten bir yıldızın ilk oluşum anlarını görüyoruz. Yıldızlığa giden merdivenin ilk basamağı olan sınıf-0 önyıldız olarak kabul edilir. Eğer görebilseydik, Güneş'in kütlesinin beşte biri ile beşte ikisi arasında küresel bir gaz yığını gibi görünürdü. Kum saati boynunu oluşturan disk, aslında Güneş Sistemi’miz boyutundadır.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.