Ispanak Yaprağı Üzerinde İnsan Kalp Dokusu Üretildi

Organ nakli için yeteri kadar donör bulunamayışı bilim insanlarını son yıllarda, laboratuvarda bütün organ üretmeye yöneltti. Laboratuvar ortamında üretilen küçük ölçekli doku örneklerinden yola çıkarak bilim insanları bütün organ üretmenin yollarını arıyorlar fakat bu konuda karşılaşılan en temel biyomühendislik problemi, üretilen dokuda kanı taşıyabilecek bir damar sisteminin henüz kurulamamış olması. 5-10 mikrometre genişliğinde olması gereken damarlar, oksijen ve besin taşıdığından dokular ve organlar için hayati bir öneme sahip. Worcester Politeknik Enstitüsü’nden araştırmacılar, bu büyükproblemi çözmek için yeni bir çalışma yaptılar. Ispanak yaprağının damarlarını kullanarak insan kalp dokusu üretmeyi başardılar.

Ekip makalelerinde, bitkiler ve hayvanların çok farklı sıvı, kimyasal ve makromolekül taşıma yaklaşımlarının bulunduğunu fakat her iki grubun da damar sistemlerinin şaşırtıcı bir biçimde benzerlik gösterdiğini belirtiyor. Bu çalışmada ekip, hücrelerinden arındırılmış (decellularized) ıspanak yapraklarının üzerine insan hücreleri yerleştirerek bu yapı üzerinde, insan hücrelerinin gelişmesini sağladı. Ispanak yapraklarının hücrelerini uzaklaştırmak için deselülerizasyon yöntemi (decellularization) kullanılmıştır. Bu yöntemde, deterjan solüsyonu kullanılmakta ve bu sayede yapıdan hücreler uzaklaştırılmıştır.

Araştırmacılardan Joshua Gershlak, daha önce de insan kalbi üzerinde çalışarak deselülerizasyon yaptığını ve bu nedenle ıspanak yapraklarına baktığında, bu yapıyı aorta benzettiğini belirtmiştir. Aorta benzeyen bu yapının içerisinden hücre geçirmeyi düşündük, işe yarayıp yaramayacağını bilmiyorduk fakat çok kolay ve tekrar edilebilir bir işlem olduğunu gördük diyor. Ayrıca bu işlemin diğer pek çok bitkide işe yarayabileceğini de belirtiyor. Bu yöntemin farklı dokular için farklı bitkilerle denenebilir bir işlem olduğunu da ekliyor.

Bitkilerin kullanıldığı bu çalışma literatürde ilk değil. Daha önce Ottawa Üniversitesi’nde Pelling Laboratuvarında elma dilimi üzerinde insan kulağı geliştirilmişti. Bilim insanları, bu çalışmaların ışığında gelecekte, bitki dokularını kullanarak çok daha farklı başarılar elde edileceğinden oldukça umutlular.

Bu çalışma Biomaterials dergisinde yayınlanmıştır.

Çalışma ile ilgili ayrıntılı bilgiye aşağıdaki videodan ulaşabilirsiniz.

Kaynak
http://www.sciencealert.com/scientists-have-turned-spinach-into-working-human-heart-tissue

İleri Okuma
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0142961217300856