InSight, Mars'a Çarpan Gök Taşlarının Tuhaf Sesini Yakaladı

Daha önce Mars'ın iç kısmının ve volkanik yapının soğumasından kaynaklandığı düşünülen depremleri tespit eden NASA'nın InSight Mars iniş aracı, Mars'ta tespit ettiği etkinliğe meteorit çarpmalarını da ekledi. Yakınlara inen gök taşları küçük olsa da, InSight o kadar hassas ki çarpışmalardan 290 kilometre kadar uzaktaki sismik dalgaları yakaladı ve şimdi NASA, Mars'a çarpan meteoritlerin sesini yayınladı.

Dünya'nın atmosferi, kum tanelerinden büyük kayalar boyutuna kadar değişen maddelerin düzenli bombardımanına maruz kalır. Bunlar gökyüzünde muhteşem görüntüler oluşturabilir, ancak yalnızca daha büyük olanlar aşağı inerken yanmak yerine yere çarpar. Mars'taki çok daha ince atmosfer, çok daha fazla cismin geçmesine izin verir. Ancak bunun olduğunu bilmek ve gerçekten tespit etmek farklı şeylerdir. Onlarca yıllık Mars iniş ve keşif araçlarına rağmen, hiçbiri gezegene çarpan bir gök taşının neden olduğu sismik dalgaları hissetmemişti.

InSight, 2018'den beri Mars'ta, ancak bilim insanları ilk kez 5 Eylül 2021'deki bir olaydan sonra bir çarpmadan kaynaklanan sismik dalgaları fark ettiler ve şimdi yeni bir makalede bildiriliyor. Ve beklemeye değdi. İnce Mars atmosferi bile meteoroidin patlamasına neden olacak kadar sürtünme yarattı. NASA'nın Mars Reconnaissance Orbiter aracı, parçalandıktan sonra cismin parçaları tarafından üretilen bir değil üç karartılmış nokta tespit etti.

Brown Üniversitesi'nden Dr. Ingrid Daubar bir açıklamada, "Süper heyecan vericiydi." dedi. "En sevdiğim görüntüler kraterlerin kendi fotoğrafları. Bir çarpma için üç yıl bekledikten sonra, bu kraterler çok güzel görünüyordu."

NASA'nın InSight iniş aracındaki sismometre tarafından üç meteoroid çarpması daha tespit edildi ve Mars Reconnaissance Orbiter tarafından yakalandı.

 

Daubar ve ortak yazarlar, InSight'ın meteorit çarpmalarından kaynaklanan sismik dalgaları tespit etme yeteneğine sahip olduğunu belirledikten sonra daha fazla araştırma yaptılar. InSight'ın önceki verilerini yeniden incelediklerinde, 2020 ve 2021'den üç küçük olay buldular. Her biri, 2.0 büyüklüğündeki Marsquake'den daha küçük sismik dalgalar yarattı.

Üç durumda InSight, cismin atmosferden geçişinden gelen akustik dalgayı da aldı. Muhtemelen tesadüfen, bir tespit, ilk dikkatlerini çeken çarpışmadan sadece beş gün önceydi.

Buradan dinleyin.

Kraterler, gezegen bilimciler için estetik ilgiden daha fazlasıdır. Daubar, "Çarpmaların kaynağı için gerçekten kesin bir konuma sahip olmak, görev için diğer tüm verileri kalibre eder." dedi. Bu, çarpmaların konumu ve boyutu için "yaptığımız tahminleri doğrular." Ayrıca, InSight'ın verileriyle çalışan bilim insanlarının gelecekteki çarpışmaları daha kesin bir şekilde bulmasına da olanak tanıyacak.

Daubar ve meslektaşları, çarpan gök taşlarının daha önce tespit edilmemiş olmasına şaşırdılar. Asteroit kuşağına Dünya'dan daha yakın olan Mars, daha küçük boyutuna izin vererek bu tür cisimlerle daha fazla karşılaşmalıdır. Önceki Mars iniş araçları bu tür çarpışmaları kaydedecek kadar hassas olmayabilir, ancak Kızıl Gezegen bizimkinden daha az sismik olarak aktif olmasına rağmen InSight şimdiden 1300 Mars depremi tespit etti.

Yazarlar, InSight'ın aslında daha önce diğer meteorit çarpmalarından sismik dalgaları yakaladığından, ancak ekip bu tür dalgaların ayırt edici şeklini tanımadığı için bunların yanlış yorumlandığından şüpheleniyorlar. Şimdi, ölçüt olarak onaylanmış dört olayla daha fazlasını bulmayı umuyorlar.

 

Krater oluşturan olayların sıklığını ölçmek, Mars arazisinin yaşını hesaplamamıza olanak tanır ve bize bunun gibi kraterlerin kum veya diğer süreçler tarafından gömülmeden önce ne kadar dayandığını söyler. Fransa'daki Institut Supérieur de l'Aéronautique et de l'Espace'den çalışmanın baş yazarı Dr. Raphael Garcia, “Çarpmalar Güneş Sisteminin saatleridir.” dedi.

İronik olarak, InSight/Reconnaissance Orbiter işbirliği aslında Dünya'da bol miktardaki tüm sismik cihazlarımızı ve uydularımızı geride bırakıyor. Dünya'nın oluşumundaki sadece bir krater, meteoritin atmosferden geçişinden kaynaklanan eşdeğer sismik bozukluklar ve ses ötesi algılamalarla eşleştirildi. Apollo astronotları tarafından kurulan sismik ağ, birçok çarpmadan kaynaklanan titreşimleri topladı, ancak hiçbiri yeni oluşan kraterlerle eşleşmedi.

Çalışma Nature Geoscience'da yayınlandı.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.