Gökbilimciler Uzayda Parlayan Bir 'Tek Kanatlı Kelebek' Gözlemledi

Bir yıldızın doğumu, uzayda zarif bir eterik yapı üretti.

Yaklaşık 520 ışık yılı uzaklıkta bulunan bu oluşuma Bukalemun Kızılötesi Bulutsusu deniyor. Bu bebek yıldız, NSF NOIRLab'ın Şili'deki Uluslararası İkizler Gözlemevi'nden alınan yeni bir görüntüde, gökyüzünde soluk tüylü bir kelebek kanadı gibi görünüyor.

Olan bitenler, etrafındaki toz tarafından gizleniyor olsa da özünde bir yıldızın bir araya geldiği bir süreç devam ediyor.

Yıldızlar yoğun nesnelerdir. Moleküler gaz bulutlarındaki yoğun kümeler çöküp kendi yerçekimleri altına döndüğünde oluşurlar.

Dönüş esnasında etraftaki malzemeler büyüyen önyıldızı besler. Bu ileride bir yıldız olacak gaz kütlesidir.

Önyıldız büyüdükçe, güçlü bir yıldız rüzgârı üretmeye başlar ve önyıldıza düşen malzeme manyetik alanlarıyla etkileşime girmeye başlar. Bu malzeme, manyetik alan çizgileri boyunca kutuplara doğru akar ve burada güçlü plazma jetleri şeklinde uzaya fırlatılır.

Fotoğrafta gördüğümüz Bukalemun Kızılötesi Bulutsusu da bu süreçlerden geçmektedir.

'Kanat'gibi görünen şekil, önyıldızdan gelen plazma jetlerden biri tarafından yıldızın etrafındaki gaz bulutundan oyulmuş bir tüneldir. Bebek yıldızın ışığı daha sonra bu boşluğu içeriden aydınlatır, gaz yapılarını yansıtarak yansıma bulutsusu dediğimiz şeyi yaratır. Yıldızın kendisi, en dar noktasında görülen dikey bir karanlık bant tarafından gizlenmiştir. Bizim açımızdan bakıldığında, diskin sağındaki kırmızı nokta, yıldızdan fırlatılan bir madde kütlesinin çevredeki gaza çarptığı yerdir.

Bu süreç, Herbig-Haro nesneleri olarak bilinen kısa ömürlü, parlak bulutsu lekeleri oluşturur. Özellikle HH 909A olarak bilinirler. Gökbilimciler, Herbig-Haro nesnelerinin değişimini sadece birkaç yıllık bir zaman ölçeğinde gözlemleyebilirler.

Yıldızdan gelen bu rüzgarların ve jetlerin başka bir etkisi daha var. Ön yıldızın etrafındaki malzemeyi havaya uçururlar ve dolayısıyla daha fazla büyüme kabiliyetini keserler.

Yıldız ilerde yeterli basınç ve ısı üretecek kadar kütle kazanacak ve çekirdeğinin nükleer füzyonu ateşleyecek, bu onu tam bir yıldız olarak karşımıza çıkaracak.

Bu görüntünün duvar kâğıdı boyutundaki sürümlerini NOIRLab web sitesinden indirebilirsiniz.