Evren Boyunca Yer Çekimi Dalgası Arka Planı Tespit Edilmiş Olabilir
Evren Boyunca Yer Çekimi Dalgası Arka Planı Tespit Edilmiş Olabilir

Tüm uzay ve zamanda bir titreşim olduğuna inanılmaktadır. En büyük kara deliklerden bazılarının yarattığı yer çekimi dalgalarından veya Büyük Patlama'dan hemen sonra olanlardan kaynaklanan düşük frekanslı bir uğultudur. Buna yer çekimi dalgası arka planı denir ve bu sinyalin geçici bir tespiti sonunda gerçekleşmiş olabilir.

Yer çekimi dalgaları ışık yılı ölçeğinde olduğundan, arka plan mevcut yer çekimi dalgası gözlemevlerimizle gözlemlenemeyecek kadar soluktur. Bu yüzden astronomlar yaratıcı olmak zorundadır. Evren onlara bu görev için inanılmaz "saatler" sağlamıştır: milisaniyelik pulsarlar.

Bu nesneler, bazı süpernovaların son ürünü olan nötron yıldızlarının aşırı bir versiyonudur. Pulsarlar, dönerken radyasyon ışınları yayan, onlara doğru yöne bakıyorsanız bir deniz feneri gibi davranan nötron yıldızlarıdır. Milisaniye pulsarları saniyede yüzlerce kez döner ve dönüş uzun bir süre boyunca sabittir, bu da onları hassas saatler yapar.

Bizimle pulsarlar arasında yer çekimi dalgaları geçerse, darbelerin zamanlaması biraz değişecektir ve araştırmacıların aradığı şey de buydu. Avrupa Pulsar Zamanlama Dizisi (EPTA), Kuzey Amerika Yer Çekimi Dalgaları Nanohertz Gözlemevi (NANOGrav) ve Avustralya'daki Parkes Pulsar Zamanlama Dizisinden (PPTA) üç veri setini birleştiren, Uluslararası Pulsar Zamanlama Dizisinin (IPTA) ikinci veri yayını basıldı.

Kraliyet Astronomi Topluluğunun Aylık Bildirimlerinde bildirildiği gibi, sinyal yer çekimi dalgası arka planı için beklenen gibi görünmekte. Bununla birlikte, şu anda, analiz, bunun gerçekten görülen şey olduğunu ve başka bir kaynak veya modellemedeki dikkate alınmamış hatalar gibi başka bir şey olmadığını kanıtlayamaz.

EPTA ve NANOGrav üyesi ve IPTA DR2 arama ve yayının lideri Dr Siyuan Chen yaptığı açıklamada "Bu çok heyecan verici bir sinyal! Henüz kesin kanıtımız olmasa da yer çekimi dalgalarının arka planını tespit etmeye başlıyor olabiliriz.” dedi.

Önemli bir bulgu, pulsar çiftleri arasındaki uzamsal korelasyonlar olacaktır. Bu arka plan varsa, pulsar sinyalleri uzaydaki konumlarına bağlı olarak belirli belirli şekillerde yanıt vermelidir. Bunu ölçmek için daha fazla pulsarın yanı sıra daha uzun veri toplamaya ihtiyaç vardır. Genel olarak, sadece daha büyük veri kümelerine ihtiyaç vardır.

MeerKAT radyo gözlemevinden ve IPTA'ya yeni katılan Hint Pulsar Zamanlama Dizisinden (InPTA) gelen veriler sayesinde, veri setleri büyüyecekir. Bu sayede araştırmacılar bunun yer çekimi dalgası arka planı olduğunu kanıtlayabileceklerinden eminler.

"Yer çekimi dalgası arka planının ilk ipucu, IPTA DR2'de görülene benzer bir sinyal olacaktır. Ardından, daha fazla veriyle, sinyal daha belirgin hale gelecek ve uzaysal korelasyonları gösterecek, bu noktada bunun bir yer çekimi dalgası arka planı olduğunu bileceğiz. Bir yer çekimi dalgası arka plan algılamanın elde edilmesine yardımcı olmak için IPTA'ya ilk kez birkaç yıllık yeni veriler eklemeyi dört gözle bekliyoruz.” dedi InPTA'nın bir üyesi olan Dr. Bhal Chandra Joshi.

Bu sinyali ölçebilmek, Evreni anlamamız için devrim niteliğinde olabilir. Kozmos tarihindeki en aşırı olaylardan bazılarını araştırabilir.

Birmingham Üniversitesi'nde Yer çekimi Dalgası Astronomisi Enstitü Direktörü ve EPTA üyesi. Profesör Alberto Vecchio, "Büyük kara delik ikililerinden oluşan bir popülasyondan veya başka bir kozmik kaynaktan gelen yer çekimi dalgalarının tespiti, bize galaksinin nasıl oluştuğuna ve büyüdüğüne veya bebek evrende kozmolojik süreçlere dair eşi görülmemiş bilgiler verecektir. Bu hedefe ulaşmak için IPTA ölçeğinde büyük bir uluslararası çaba gerekiyor ve önümüzdeki birkaç yıl, evrenin bu keşifleri için bize altın bir çağ getirebilir." diye açıkladı.

 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/space/elusive-gravitational-wave-background-throughout-the-universe-might-have-been-detected/

 

 

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum