Gök bilimciler, bilinen en uç gezegenlerden biri olan WASP-189 b'yi analiz ettiler ve tıpkı Dünya gibi katmanlı bir atmosfere sahip olduğunu keşfettiler. Ama benzerlikler atmosferle bitti.
WASP-189 b, sıcaklıkları binlerce derece olan Jüpiter'in kütlesinin iki katı bir gezegendir. Bu kadar sıcak olmasının nedeni de yıldızına yakınlığıdır. Yıldızın yörüngesini sadece 2.7 günde dolanır ve Dünya'nın Güneş'e olduğundan 20 kat daha yakındır. Bu hizalama sayesinde araştırmacılar atmosferini ayrıntılı olarak inceleyebilirler. Nature Astronomy'de bildirildiği gibi, uluslararası ekip atmosferinde demir, krom, vanadyum, magnezyum, manganez ve titanyum oksitin varlığını tespit etti.
Lund Üniversitesi'nden baş yazar Bibiana Prinoth yaptığı açıklamada, "Gezegenin ev sahibi yıldızından gelen ve gezegenin atmosferinden geçen ışığı ölçtük. Atmosferindeki gazların, Dünya atmosferindeki güneş ışığının bir kısmını emen Ozon'a benzer şekilde, yıldız ışığının bir kısmını emer ve böylece karakteristik 'parmak izlerini' bırakır. HARPS’ın [ESO'nun gezegen avcısı]yardımı ile, karşılık gelen maddeleri tanımlayabildik.” dedi.
Titanyum oksit, diğer öte gezegenlerde ozon benzeri bir katman ve stratosfer benzeri katmanlarla zaten bağlantılı olduğu için özellikle heyecan verici bir bulgudur. Ancak bu gözlemler daha da ileri giderek ek katmanların kanıtlarını buldu.
"Analizimizde, farklı gazların 'parmak izlerinin' beklentimize göre biraz değiştiğini gördük. Güçlü rüzgarların ve diğer süreçlerin bu değişiklikleri oluşturabileceğine inanıyoruz. Ve farklı gazların parmak izleri farklı şekillerde değiştirildiğinden, bunun farklı katmanlarda var olduklarını gösterdiğini düşünüyoruz. Tıpkı Dünya'daki su buharı ve ozonun parmak izlerinin uzaktan farklı şekilde değişmiş görünmesine benzer şekilde, çünkü çoğunlukla gazlarda meydana gelirler.” diye açıkladı Prinoth.
Öte gezegenlerin atmosferi hakkında bilmediğimiz çok şey var ve adil olmak gerekirse Güneş Sistemi'nin gaz devlerinin atmosferleri bile hala gizemli. Bu yeni çalışma, bu uzak dünyaların muhtemelen tek katmanlı bir atmosfere sahip olmadığına biraz ışık tutuyor.
"Bu ve diğer gezegen türlerini - Dünya'ya daha çok benzeyenler de dahil olmak üzere - tam olarak anlayabilmek için, atmosferlerinin üç boyutlu doğasını takdir etmemiz gerektiğine inanıyoruz. Bu, veri analizi tekniklerinde, bilgisayar modellemesinde ve temel atmosferik teoride yenilikler gerektiriyor” dedi çalışmanın yazarlarından Kevin Heng.
Kaynak:
0 yorum