Daha Önce Hiç Görülmemiş Patlama, Kara Deliğin Yıldızı Yedikten Yıllar Sonra Madde Fırlattığını Görüyor

Yıldızlar süper kütleli kara deliklere çok yaklaştıklarında parçalara ayrılırlar. Bu, gelgit bozulma olayı (TDE) olarak bilinir. Yıldızın yok edilmesini, maddenin dışarı püskürtülmesi takip eder. Yoğun kütleçekim yıldızı parçalara ayırır ve madde kara deliğin etrafında dönerek parlar ve bunu gözlemleyebiliriz. Ancak AT2018hyz durumunda daha önce görülmemiş inanılmaz bir şey oldu. Yıldız parçalara ayrıldı ve madde püskürtüldü. Ve üç yıl sonra kara delik tekrar madde fırlattı.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden, yeni bir makalenin baş yazarı Yvette Cendes bir açıklamada, "Bu bizi tamamen şaşırttı - daha önce hiç kimse böyle bir şey görmemişti." dedi.

AT2018hyz, 2018'de ilk kez gözlemlendiğinde, sıradan kabul edildi. Yayılım, Güneş'imizin kütlesinin onda biri olan küçük bir yıldızın kara delik tarafından parçalanmasıyla tutarlıydı. Ancak ekip, diğer TDE'leri ararken bu cismin yeniden ve olağanüstü bir şekilde parladığını gördü.

Kara delik tarafından fırlatılan madde, ışık hızının yaklaşık yüzde 50'sine kadar hızlandırılmıştı. Bu, çoğu TDE çıkışının ulaştığından beş kat daha hızlı. Bu sistemde her ne oluyorsa kesinlikle tuhaf.

Harvard Üniversitesi ve CfA'da astronomi profesörü ve yeni çalışmanın ortak yazarı Edo Berger, "On yıldan fazla bir süredir TDE'leri radyo teleskoplarıyla inceliyoruz ve yıldızın kara delik tarafından ilk tüketildiği sırada bazen madde püskürtürken radyo dalgalarında parladıklarını görüyoruz." dedi.

"Ancak AT2018hyz'de ilk üç yıl boyunca radyo sessizliği vardı ve şimdi dramatik bir şekilde parlayarak şimdiye kadar gözlemlenen en radyo ışıklı TDE'lerden biri haline geldi."

Böyle bir olayın keşfi, süper kütleli kara deliklerin davranışları hakkında merak uyandıran sorular ortaya çıkarıyor. Gök bilimciler, bu kozmik devlerin dağınık yiyiciler olduğunu biliyorlardı, ancak beslenme alışkanlıkları hala gizemini koruyor gibi görünüyor.

Berger, “Besleme ve çıkış arasında bu kadar uzun bir gecikmeye ilk kez tanık olduk.” dedi. "Bir sonraki adım, bunun gerçekten daha düzenli olup olmadığını araştırmak ve TDE'lere sadece evrimlerinde yeterince geç bakmıyorduk."

Çalışma The Astrophysical Journal'da yayınlandı.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.